22 ก.ค. 2020 เวลา 10:02 • ประวัติศาสตร์
• ลำดับพระมหากษัตริย์ไทย
ตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงรัตนโกสินทร์
• สมัยสุโขทัย : พ.ศ. ๑๗๙๒ - ๒๐๐๖
วัดมหาธาตุ วัดสำคัญที่ถูกสร้างขึ้นในสมัยสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัย ถูกสถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. ๑๗๙๒ โดยมีพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์พระร่วง ทั้งสิ้น ๙ พระองค์
---- ราชวงศ์พระร่วง ----
๑) พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ : ๑๗๙๒ - ?
๒) พ่อขุนบานเมือง : ? - ๑๘๒๒
๓) พ่อขุนรามคำแหงมหาราช : ๑๘๒๒ - ๑๘๔๑
พ่อขุนรามคำแหงมหาราช กษัตริย์องค์สำคัญในสมัยสุโขทัย
๔) พระยาเลอไทย : ๑๘๔๑ - ๑๘๖๖
๕) พระยางั่วนำถุม : ๑๘๖๖ - ๑๘๙๐
๖) พระมหาธรรมราชาที่ ๑ (ลิไทย) : ๑๘๙๐ - ๑๙๑๑
๗) พระมหาธรรมราชาที่ ๒ : ๑๙๑๑ - ๑๙๔๒
๘) พระมหาธรรมราชาที่ ๓ (ไสยลือไทย) : ๑๙๔๒ - ๑๙๖๒
๙) พระมหาธรรมราชาที่ ๔ (บรมปาล) : ๑๙๖๒ - ๑๙๘๒
1
วัดศรีสวายในสุโขทัย เดิมเป็นวัดในศาสนาฮินดู ก่อนที่จะกลายเป็นวัดในพุทธศาสนา
ในปี พ.ศ. ๑๙๖๒ ได้เกิดศึกชิงราชสมบัติระหว่างพระโอรสของพระมหาธรรมราชาที่ ๓ คือ พระยารามกับบรมปาล ท้ายที่สุดบรมปาลที่ได้รับการสนับสนุนจากกรุงศรีอยุธยา และได้เป็นกษัตริย์องค์ใหม่ของสุโขทัย (ขณะนั้นสุโขทัย มีศูนย์กลางอำนาจที่เมืองพิษณุโลก) ในขณะที่พระยาราม ได้ถูกสั่งให้ไปปกครองกรุงสุโขทัย
1
เมื่อพระมหาธรรมราชาที่ ๔ สวรรคตในปี พ.ศ. ๑๙๘๒ กรุงศรีอยุธยาก็ได้แต่งตั้งให้พระราเมศวร ซึ่งเป็นพระนัดดาของพระมหาธรรมราชาที่ ๔ ปกครองเมืองพิษณุโลกต่อไป
ขณะที่พระยายุธิษเฐียร โอรสของพระยาราม ก็ได้ปกครองกรุงสุโขทัยสืบต่อมา แต่ในกาลต่อมา พระยายุธิษเฐียรได้ฝักใฝ่เข้าร่วมกับอาณาจักรล้านนา
2
ด้วยเหตุนี้ ทำให้สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ กษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา ได้ยกทัพบุกยึดสุโขทัย ท้ายที่สุดในปี พ.ศ. ๒๐๐๖ สุโขทัยก็ตกเป็นส่วนหนึ่งของกรุงศรีอยุธยาอย่างเป็นทางการ
• สมัยอยุธยา : พ.ศ. ๑๘๙๓ - ๒๓๑๐
1
วัดพระศรีสรรเพชญ์ ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
อาณาจักรอยุธยา ถูกสถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. ๑๘๙๓ มีพระมหากษัตริย์ปกครองทั้งสิ้น ๓๓ พระองค์ จาก ๕ ราชวงศ์
---- ราชวงศ์อู่ทอง (ครั้งที่ ๑) ----
1
๑) สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ (พระเจ้าอู่ทอง) : ๑๘๙๓ - ๑๙๑๒
๒) สมเด็จพระราเมศวร (ครั้งที่ ๑) : ๑๙๑๒ - ๑๙๑๓
สมเด็จพระราชาธิบดีที่ ๑ หรือพระเจ้าอู่ทอง กษัตริย์ผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยา
ในปี พ.ศ. ๑๙๑๓ ขุนหลวงพะงั่ว ซึ่งมีศักดิ์เป็นพระปิตุลา (ลุง) ของพระราเมศวร ได้ยกทัพชิงราชสมบัติ ส่งผลให้พระราเมศวรต้องเสด็จหนีไปที่เมืองละโว้ ขณะที่ขุนหลวงพะงั่วก็ได้เป็นกษัตริย์กรุงศรีอยุธยาพระองค์ใหม่ ในนามราชวงศ์สุพรรณภูมิ
2
---- ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (ครั้งที่ ๑) ----
๓) สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๑ (ขุนหลวงพะงั่ว) : ๑๙๑๓ - ๑๙๓๑
๔) สมเด็จพระเจ้าทองลัน : ๑๙๓๑
ในปี พ.ศ. ๑๙๓๑ พระราเมศวรก็ได้ยกทัพจากละโว้ บุกกรุงศรีอยุธยาเพื่อชิงราชสมบัติคืนสู่พระองค์อีกครั้ง ทำให้อำนาจของกรุงศรีอยุธยา กลับคืนสู่ราชวงศ์อู่ทองอีกครั้งหนึ่ง
---- ราชวงศ์อู่ทอง (ครั้งที่ ๒) ----
๒) สมเด็จพระราเมศวร (ครั้งที่ ๒) : ๑๙๓๑ - ๑๙๓๘
๕) สมเด็จพระรามราชาธิราช : ๑๙๓๘ - ๑๙๕๒
1
ในปี พ.ศ. ๑๙๕๒ เหล่าขุนนางได้บีบบังคับให้พระรามราชาธิราชสละราชสมบัติ จากนั้นก็ได้ทูลเชิญให้เชื้อสายของราชวงศ์สุพรรณภูมิคือ เจ้านครอินทร์ (เป็นพระนัดดาของขุนหลวงพะงั่ว) ให้มาเป็นกษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยา
1
---- ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (ครั้งที่ ๒) ----
๖) สมเด็จพระอินทราชา (เจ้านครอินทร์) : ๑๙๕๒ - ๑๙๖๗
๗) สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๒ (เจ้าสามพระยา) : ๑๙๖๗ - ๑๙๙๑
๘) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ : ๑๙๙๑ - ๒๐๓๑
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ กษัตริย์องค์สำคัญในยุคราชวงศ์สุพรรณภูมิ
๙) สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๓ : ๒๐๓๑ - ๒๐๓๔
๑๐) สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ : ๒๐๓๔ - ๒๐๗๒
๑๑) สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ (หน่อพุทธางกูร) : ๒๐๗๒ - ๒๐๗๖
๑๒) พระรัษฎาธิราช : ๒๐๗๖ - ๒๐๗๗
๑๓) สมเด็จพระไชยราชาธิราช : ๒๐๗๗ - ๒๐๘๙
๑๔) พระยอดฟ้า : ๒๐๘๙ - ๒๐๙๑
** ท้าวศรีสุดาจันทร์ พระมเหสีของพระไชยราชาธิราช และเป็นพระมารดาของพระแก้วฟ้า ได้แอบคบชู้สู่ชายกับขุนวรวงศาธิราช จนนำไปสู่การปลงพระชนม์พระแก้วฟ้า ในปี พ.ศ. ๒๐๙๑
5
ขุนวรวงศาธิราช จากภาพยนตร์สุริโยทัย
หลังจากนั้น ขุนวรวงศาธิราชก็ได้ตั้งตนเป็นกษัตริย์กรุงศรีอยุธยา แต่เป็นได้แค่ ๔๒ วัน ก็ถูกกลุ่มขุนนางที่นำโดย พระเฑียรราชา โค่นล้มและถูกสำเร็จโทษพร้อมกับท้าวศรีสุดาจันทร์
นักวิชาการบางคนไม่นับให้ขุนวรวงศาธิราช เป็นกษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยา แต่ในขณะที่นักวิชาการบางคน ก็ยอมรับให้ขุนวรวงศาธิราช เป็นกษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยาเช่นกัน
1
๑๕) สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (พระเฑียรราชา) : ๒๐๙๑ - ๒๑๑๑
๑๖) สมเด็จพระมหินทราธิราช : ๒๑๑๑ - ๒๑๑๒
ปี พ.ศ. ๒๑๑๒ กรุงศรีอยุธยาก็ได้เสียเอกราชเป็นครั้งแรกให้กับพม่าภายใต้กองทัพของพระเจ้าบุเรงนอง พระมหินทราธิราชถูกนำตัวไปที่กรุงหงสาวดี แต่สวรรคตระหว่างทาง
หลังจากนั้น พระเจ้าบุเรงนองก็ได้แต่งตั้งให้ ขุนพิเรนทรเทพ เจ้าเมืองพิษณุโลก และยังเป็นเชื้อสายของราชวงศ์พระร่วง แห่งกรุงสุโขทัย ครองราชย์เป็นกษัตริย์กรุงศรีอยุธยาพระองค์ใหม่ ในนาม สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช
3
---- ราชวงศ์สุโขทัย ----
๑๗ ) สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช : ๒๑๑๒ - ๒๑๓๓
๑๘ ) สมเด็จพระนเรศวรมหาราช : ๒๑๓๓ - ๒๑๔๘
สมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ศึกยุทธหัตถี
สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเป็นกษัตริย์นักรบผู้ยิ่งใหญ่ของไทย พระองค์ได้ทรงกอบกู้เอกราชของกรุงศรีอยุธยา ก่อนที่พระองค์จะได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดต่อพม่า ในศึกยุทธหัตถีในปี พ.ศ. ๒๑๓๕
๑๙) สมเด็จพระเอกาทศรถ : ๒๑๔๘ - ๒๑๕๓
๒๐) พระศรีเสาวภาคย์ : ๒๑๕๓ - ๒๑๕๔
๒๑) สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม : ๒๑๕๔ - ๒๑๗๑
๒๒) สมเด็จพระเชษฐาธิราช : ๒๑๗๑ - ๒๑๗๒
๒๓) พระอาทิตยวงศ์ : ๒๑๗๒
นับแต่สมัยของพระเจ้าทรงธรรมเป็นต้นมา ราชสำนักกรุงศรีอยุธยาอยู่ภายใต้อิทธิพลของ เจ้าพระยากลาโหมสุริยวงศ์
3
ท้ายที่สุดในปี พ.ศ. ๒๑๗๒ เจ้าพระยากลาโหมสุริยวงศ์ ก็ได้ปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยาในนาม พระเจ้าปราสาททอง
1
---- ราชวงศ์ปราสาททอง ----
วัดไชยวัฒนาราม ถูกสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าปราสาททอง
๒๔) สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง : ๒๑๗๒ - ๒๑๙๙
๒๕) สมเด็จเจ้าฟ้าไชย : ๒๑๙๙
๒๖) สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา : ๒๑๙๙
๒๗) สมเด็จพระนารายณ์มหาราช : ๒๑๙๙ - ๒๒๓๑
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
ในช่วงปลายรัชสมัยพระนารายณ์มหาราช ฝรั่งเศสได้เข้ามามีอิทธิพลในกรุงศรีอยุธยา ภายใต้การนำของออกญาวิไชเยนทร์ (คอนสแตนติน ฟอลคอน)
เมื่อพระนารายณ์มหาราชสวรรคตในปี พ.ศ. ๒๒๓๑ พระเพทราชาก็ได้ก่อรัฐประหารยึดอำนาจ ปราบปรามและขับไล่ชาวฝรั่งเศสให้ออกไปจากกรุงศรีอยุธยา หลังจากนั้นพระเพทราชาจึงได้ปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์
1
---- ราชวงศ์บ้านพลูหลวง ----
๒๘) สมเด็จพระเพทราชา : ๒๒๓๑ - ๒๒๔๖
๒๙) สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ ๘ (พระเจ้าเสือ) : ๒๒๔๖ - ๒๒๕๑
๓๐) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ : ๒๒๕๑ - ๒๒๗๕
๓๑) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ : ๒๒๗๕ - ๒๓๐๑
๓๒) สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร : ๒๓๐๑
๓๓) สมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ : ๒๓๐๑ - ๒๓๑๐
ในปี พ.ศ. ๒๓๑๐ กรุงศรีอยุธยาก็ได้เสียเอกราชเป็นครั้งที่ ๒ ให้กับพม่า นับเป็นจุดสิ้นสุดของกรุงศรีอยุธยา ที่ครองอำนาจยาวนานกว่า ๔๑๗ ปี
• สมัยธนบุรี : พ.ศ. ๒๓๑๐ - ๒๓๒๕
สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
เมื่อกรุงศรีอยุธยาถูกทำลายจนพินาศ ผู้คนได้ถูกกวาดต้อนและกระจัดกระจาย แผ่นดินแตกออกเป็นก๊กเป็นเหล่า
ในขณะนั้นได้มีผู้นำคนไทยนามว่า พระยาตาก ได้ยกกองเรือราว ๑๐๐ ลำ จากเมืองจันทบุรี พร้อมไพร่พลประมาณ ๕,๐๐๐ คน เข้าตีเมืองธนบุรี เพื่อยึดเป็นฐานที่มั่น ก่อนที่จะบุกทำศึกที่ค่ายโพธิ์สามต้น ซึ่งมีนายกองสุกี้ ผู้ที่พม่าแต่งตั้งให้ดูแลกรุงศรีอยุธยา
ท้ายที่สุดพระยาตากก็เป็นฝ่ายมีชัย นับเป็นการกอบกู้เอกราชของชาติไทยอีกครั้ง หลังจากที่กรุงศรีอยุธยาแตกได้ ๗ เดือน
1
เนื่องจากกรุงศรีอยุธยาชำรุดเสียหายเป็นอย่างมาก พระยาตากจึงได้สถาปนากรุงธนบุรีให้เป็นราชธานีให้ ก่อนที่จะปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์กรุงธนบุรีพระนาม สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เมื่อวันที่ ๒๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๑๐
ครั้นถึงปลายรัชสมัย พระยาสรรค์ได้ก่อกบฏภายในกรุงธนบุรี และได้จับกุมพระเจ้าตากสินไว้ ต่อมาสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ขุนศึกคนสำคัญของพระเจ้าตากสิน ก็ได้ยกทัพออกจากเขมร เพื่อปราบกบฏพระยาสรรค์
รัชกาลที่ ๑ ทรงปราบดาภิเษกขึ้นครองราชย์
ท้ายที่สุด สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกก็สามารถปราบกบฏพระยาสรรค์ได้สำเร็จ ก่อนที่ในวันที่ ๖ เมษายน พ.ศ. ๒๓๒๕ สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกจะปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์พระองค์ใหม่ ในขณะที่พระเจ้าตากสินก็ถูกสำเร็จโทษในเวลาต่อมา
• สมัยรัตนโกสินทร์ : พ.ศ. ๒๓๒๕ - ปัจจุบัน
พระบรมมหาราชวัง
สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์พระนาม สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานีแห่งใหม่ พระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี ได้ทรงปกครองบ้านเมืองสืบต่อมาจนถึงรัชกาลปัจจุบัน รวม ๑๐ พระองค์
๑) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช : ๒๓๒๕ - ๒๓๕๒
๒) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย : ๒๓๕๒ - ๒๓๖๗
๓) พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๓๖๗ - ๒๓๙๔
๔) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๓๙๔ - ๒๔๑๑
๕) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๔๑๑ - ๒๔๕๓
๖) พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๔๕๓ - ๒๔๖๘
๗) พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๔๖๘ - ๒๔๗๗
๘) พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร : ๒๔๗๗ - ๒๔๘๙
๙) พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร : ๒๔๘๙ - ๒๕๕๙
๑๐) พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว : ๒๕๕๙ - ปัจจุบัน
*** Reference
- หนังสือสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน ฉบับเสริมการเรียนรู้ เล่มที่ ๓
#HistofunDeluxe
โฆษณา