29 ก.ค. 2020 เวลา 10:15 • สุขภาพ
ลดอาการปวดเข่าแบบองค์รวม
หมอมักจะเจอคนไข้ที่มาหาด้วยอาการปวดเข่าแทบทุกวัน มีทั้งวัยรุ่น วัยกลางคน และวัยสูงอายุ ก็เลยอยากจะเล่าสู่กันฟัง เกี่ยวกับการรักษาอาการปวดเข่าด้วยการแพทย์ทางเลือกค่ะ
🌼ปวดเข่าในวัยรุ่น :
มักเกิดจากอุบัติเหตุ อาจเคยได้รับอุบัติเหตุเข่ากระแทก หรือน้ำหนักตัวมาก (น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น 0.5 กิโลกกรัม เพิ่มแรงกระแทกที่กระทำต่อข้อเข่าได้มากถึง 1-1.5 กิโลกรัม)
รวมไปถึงมีการเคลื่อนไหวในลักษณะที่ต้องรับน้ำหนักของร่างกายบ่อยๆ เช่น การเดิน วิ่ง การเล่นกีฬา ที่ได้รับการกระแทกบริเวณเข่า ซึ่งอาจทำให้ข้อเข่า กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นเกิดการอักเสบ
🌼ปวดเข่าในวัยสูงอายุ :
เมื่ออายุมากขึ้น กระดูกอ่อนที่หัวเข่าที่ทำหน้าที่ปกป้องดูดซับแรงกระแทกภายในข้อเข่ามีการสึกหลอ น้ำที่หล่อเลี้ยงข้อเข่าลดลง เข่าเสื่อมสภาพลง กระดูกในข้อเข่าเสียดสีกันเอง เกิดเป็นการอักเสบและอาการปวด
🌼การรักษาอาการปวดเข่า :
 
การรักษามีหลายวิธีค่ะ ขั้นแรกเราจะต้องซักประวัติ ตรวจร่างกาย (บางครั้งอาจต้องมีการตรวจเลือด) เพื่อหาสาเหตุก่อน เพื่อวางแผนการรักษา เช่น ถ้าวินิจฉัยว่าเป็นโรคเก๊าซ์ อาจต้องกินยาลดกรดยูริกร่วมด้วย
แต่สิ่งสำคัญที่จะทำให้ผู้ป่วยสามารถดำเนินชีวิตได้นั้นคือ การลดอาการปวดเข่า ซึ่งมีหลายวิธีด้วยกัน
วิธีที่หมอมักจะแนะนำผู้ป่วยก่อนคือ การบรรเทาอาการปวดเข่าด้วยการแพทย์ทางเลือก ได้แก่ นวดกดจุด ฝังเข็ม ประคบ พอกเข่า ยาทาสมุนไพรลดปวด ยากินสมุนไพรลดปวด
อย่างไรก็ตามในขั้นแรกถ้าปวดมากๆ อาจรักษาควบคู่กับยาแผนปัจจุบัน โดยมักจะใช้ยาลดปวดแบบไม่ใช่เสตอรอยด์ (NSAID) ซึ่งถ้าใช้อย่างไม่ถูกต้องเหมาะสมก็จะเป็นผลเสียต่อร่างกาย
ถึงแม้ว่าทางแพทย์แผนปัจจุบันจะมียาแก้ปวดประเภทอื่นๆอีก ถ้าไม่จำเป็นหมอก็ไม่แนะนำให้ใช้
ซึ่งตัวหมอเองมักจะให้คนไข้รักษาควบคู่กันทั้งสองแผนก่อนในครั้งแรก และจะค่อยๆปรับยา จนสามารถลดการใช้ยาในที่สุดค่ะ
ถามว่าคนไข้ที่ไม่ประสบความสำเร็จในการลดอาการปวดเข่าด้วยการแพทย์ทางเลือกมีมั้ยมีมั้ย? มีแน่นอนค่ะ ซึ่งในกรณีนี้หมอก็จะส่งต่อให้แพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกและข้อดูแลต่อค่ะ
 
มาดูรายละเอียดของการรักษาแต่ละวิธีกันนะคะ
💚นวดกดจุดแก้ปวดเข่า
เป็นการรักษาทางการแพทย์แผนไทย โดยการกดจุดสัญญาณตามอาการของผู้ป่วยค่ะ ในที่นี่หมอไม่ได้หมายถึงนวดผ่อนคลายธรรมดา และเน้นบริเวณหัวเข่านะคะ แต่เป็นการนวดกดจุดสำหรับการรักษาการปวดเข่าโดยเฉพาะ ซึ่งหัตถการนี้ควรทำโดยแพทย์แผนไทย และแพทย์แผนไทยประยุกต์เท่านั้นค่ะ
การนวดกดจุดด้วยวิธีที่ถูกต้อง จะช่วยคลายกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นบริเวณรอบๆเข่า กระตุ้นให้ลมกองละเอียด (ลมในหลอดเลือด) ไหลเวียนมาเลี้ยงบริเวณหัวเข่ามากขึ้น ลดอาการปวดเข่า นอกจากนั้นยังช่วยกระตุ้นให้เกิดน้ำเลี้ยงข้อเข่าเพิ่มขึ้นด้วยค่ะ
แต่ไม่ได้หมายความว่าคนที่ปวดเข่าจะสามารถรักษาด้วยการนวดกดจุดได้ทุกรายนะคะ ตัวอย่างเช่น ถ้าเป็นในลักษณะของเข่าอักเสบติดเชื้อ เข่าบวม อันนี้ไม่ควรนวดค่ะ ซึ่งก่อนทำหัตถการคุณหมอแผนไทยจะมีการตรวจร่างกาย ประเมินและวางแผนการรักษาก่อนทุกครั้งค่ะ
💚ฝังเข็ม
อันนี้เป็นศาสตร์การแพทย์แผนจีน ซึ่งจะเชื่อในเรื่องการปรับกระแสลมปราณบริเวณเข่าให้ไหลเวียนได้ดีขึ้น (หมอเข้าใจว่าน่าจะคล้ายๆกับลมกองละเอียดในทางการแพทย์แผนไทย) ซึ่งเป็นการทำให้เกิดการอักเสบแบบเล็กๆ เพื่อให้เม็ดเลือดขาวมาซ่อมแซม เชื่อว่าเป็นการกระตุ้นให้เกิดการสร้างน้ำเลี้ยงข้อเข่าเพิ่มขึ้น
หลายคนถามหมอว่าฝังเข็มเจ็บมั้ย? ต้องฝังกี่ครั้งถึงจะดีขึ้นค่ะ? ตอบเลยว่าขนาดเส้นผ่านศูนย์ของเข็มมีขนาดเล็กมาก ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บน้อยว่าการเจาะเลือดค่ะ ขณะฝังเข็มถ้าได้ฝังถูกจุด (มี effective) คนไข้มักจะรู้สึกตื้อๆ บ้างรู้สึกเหมือนไฟวิ่งไปวิ่งมา ซึ่งการฝังเข็มก็มีทั้งใช้ไฟฟ้ากระตุ้น และไม่ใช้ไฟฟ้ากระตุ้น
สำหรับหมอจะฝังแบบโบราณคือ ไม่ใช้ไฟฟ้ากระตุ้น แต่คนไข้จะต้องนั่งนานหน่อย ใช้เวลาประมาณ 45-60 นาที ถึงจะเอาเข็มออกได้ค่ะ ถามว่าฝังกี่ครั้ง ตามการประเมินของแพทย์แลยค่ะ หมอมักจะประเมินตามความรุนแรงของรอยโรค
คนไข้ที่ประสบความสำเร็จในการฝังเข็มจนหายปวด หมอมักจะนัดให้มาฝังเข็มเดือนละครั้ง เพื่อควบคุมอาการปวด แต่ในความเป็นจริง เมื่อหายแล้วมักจะมีใครกลับมา จะมาอีกครั้งก็ตอนปวดโน้นแหละ 555
💚ประคบสมุนไพร
การใช้ลูกประคบ ซึ่งเป็นการนำสมุนไพรที่มีสรรพคุณช่วยคลายกล้ามเนื้อ นำมาห่อด้วยผ้า ปั้นให้เป็นลูกประคบดังภาพ นำไปนึ่งให้ร้อน และนำมาประคบบริเวณเข่า
น้ำมันหอมระเหยจากสมุนไพรก็จะออกมากับไอน้ำและความชื้น เมื่อนำมาประคบตัวยาก็จะซึมเข้าผิวหนัง โดยหมอมักจะแนะนำให้คนไข้ประคบเพื่อลดการระบมหลังการนวดกดจุด หรือหลังจากการฝังเข็ม ซึ่งเป็นการคลายกล้ามเนื้อ และเพิ่มการไหลเวียนเลือดอีกทางหนึ่งค่ะ
💚พอกเข่า
เป็นการลดปวดด้วยการนำสมุนไพรมาพอกที่บริเวณเข่า ซึ่งจะเป็นสมุนไพรชนิดใดนั้น แล้วแต่การวิเคราะห์ตามธาตุสมุฏฐานของหมอแผนไทยค่ะ
ถ้าให้หมออธิบายคร่าวๆ อย่างเช่นในเคสที่มีลักษณะของอาการบวมแดงร้อนของเข่า ชัดเจน หมอก็เน้นเป็นตำรับสมุนไพรรสเย็น หรือตำรับไม่ร้อนมากเกินไป เพื่อลดอาการอักเสบ และลดบวมค่ะ
แต่ถ้าเป็นในลักษณะของเข่าเสื่อม ประเมินแล้วมีอาการอักเสบเพียงเล็กน้อย ตำรับที่หมอจะใช้พอกเข่าจะเน้นไปทางสมุนไพรรสร้อน ช่วยประตุ้นการไหลเวียนเลือดบริเวณข้อเข่าค่ะ โดยแต่ละตำรับมักจะเสริมในเรื่องของสมุนไพรที่ช่วยคลายกล้ามเนื้อ ลดการอักเสบลงไปด้วยตามแต่สูตรของหมอแผนไทยแต่ละคนค่ะ
💚ยาทาสมุนไพรใช้เพื่อลดปวด
อันนี้หลายๆคนคงรู้จักกันดี มักจะเป็นสมุนไพรรสร้อน ทำให้อยู่ในรูปของน้ำมัน หรือเจล เช่น น้ำมันไพล ยาหม่องไพล เจลพริก สรรพคุณของสมุนไพรเหล่านี้คือ ช่วยคลายกล้ามเนื้อ และช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือดค่ะ
วันนี้หมอได้นำวิธีการทำน้ำมันไพลง่ายๆ มาฝากกันด้วยค่ะ ลองทำกันดูนะคะ
💚ยากินตำรับสมุนไพรลดปวด
ยาตำรับสมุนไพรลดปวด คลายกล้ามเนื้อ มีหลายตำรับด้วยกันค่ะ ยาที่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติที่หมอพอจำได้ก็จะมี พวกเถาวัลย์เปรียง สหัศธารา นอกจากนั้นอาจใช้ยาตำรับเฉพาะราย ซึ่งเป็นตำรับยาที่ตั้งตามสมุฏฐานการเกิดโรค โดยคุณหมอแผนไทยค่ะ
💚การรักษาทางแพทย์แผนปัจจุบัน
ถ้ามาด้วยอาการปวดมากๆ แพทย์จะต้องทำการระงับอาการปวดก่อน อาจด้วยวิธีการฉีดยา หรือกินยา ยาที่ให้ก็จะแล้วแต่ความรุนแรงของอาการปวด แต่ไม่มีหมอคนไหนหรอกที่อยากให้ผู้ป่วยกินยาแก้ปวดไปตลอดชีวิต หมอส่วนใหญ่มักจะบอกเสมอว่ากินเฉพาะเมื่อจำเป็น
หมอเองก็เช่นกัน ถ้าเป็นมากๆ คงปฏิเสธไม่ได้ที่จะให้ผู้ป่วยกินยา เพราะยังไงก็ต้องบรรเทาอาการปวดก่อน แต่หมอมักจะแนะนำให้ผู้ป่วยรักษาควบคู่กับการแพทย์ทางเลือกที่ได้กล่าวไปข้างต้น และค่อยๆวางแผนการรักษาลดการใช้ยาแผนปัจจุบันลง ผลตอบรับโอเคนะคะ หลายคนที่หยุดการใช้ยาแผนปัจจุบันได้เลย แต่คนที่ไม่ได้ผลก็มีค่ะ ซึ่งหมอก็จะพยายามวางแผนให้เกิดประโยชน์กับคนไข้มากที่สุดค่ะ
💚สุดท้ายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้คือ การบริหารเข่า ซึ่งช่วยทำให้กล้ามเนื้อรอบๆเข่าแข็งแรง อ.นพ.สันต์ เคยเล่าไว้ในรายการทางยูทูปว่า ท่านมีประสบการณ์เจอคนไข้วัณโรคกระดูกตอนเป็นนักศึกษาแพทย์ หมอต้องทำการผ่าเอาหัวเข่าออกทั้งหมด สุดท้ายคนไข้ก็ยังเดินได้ เพราะกล้ามเนื้อรอบๆเข่าแข็งแรง
หมอจึงอยากเป็นกำลังให้คนไข้ทุกคนนะคะ วันนี้หมอนำท่าบริหารง่ายๆ ทำได้ทุกที่มาฝากด้วยกันค่ะ
สุดท้าย ท้ายสุด ในกรณีที่รักษาทุกวิธีแล้วไม่ได้ผล หมอก็จะส่งให้คนไข้ได้พบคุณหมอเฉพาะทางด้านกระดูก และข้อ เพื่อให้ท่านได้ดูแลคนไข้ต่อไปค่ะ
#หมอโบว์-หมอสองแผน
โฆษณา