1 ส.ค. 2020 เวลา 10:05 • ความคิดเห็น
ใครไม่ถูกหวยเชิญทางนี้!!!
เพราะบางที คุณอาจจะติดกับดักทางความคิดของตัวเองอยู่ก็ได้
เชื่อว่าทุกคนคงเคยติดกับดักทางความคิดกัน
มาบ้าง
จริง ๆ แล้วมันก็มีหลายต่อหลายตัวนะครับ บางอย่างมันก็เป็นผลดีต่อตัวเรา แต่บางอย่างก็ไม่เป็นผลดี
วันนี้จะมาพูดถึงกับดักทางความคิด ที่ไม่เป็นผลดีต่อตัวเรา ยิ่งมีมากเท่าไหร่ อาจจะทำให้ชีวิตมีแต่แย่ลง ๆ มาดูกันว่ามันคืออะไรบ้าง!!
กับดักความคิดที่ 1
เชื่อว่าเราจะเป็นผู้โชคดี
อันนี้ง่ายมากเลยครับ ยกตัวอย่างง่าย ๆ อย่างวันนี้เลย หวยออก
ผมเชื่อเลยว่าเหตุผลที่ทุกคนซื้อ หวย นั่นเป็นเพราะว่า อยากจะถูกหวย
แต่เรารู้กันอยู่แล้วว่า จากตัวเลข ถ้าคิดเป็นสถิติ นั้นน้อยมาก รางวัลที่ 1 มีโอกาสถูกเพียง 0.001%
ที่น่าแปลกก็คือ เราก็ยังเห็นว่า ในธุรกิจนี้ ยังคงรุ่งเรือง และกำไรอย่างต่อเนื่องไม่เปลี่ยน สาเหตุนั่นก็เป็นเพราะว่า ยังมีคนซื้ออยู่นั่นเอง
และเพราะอะไรคนถึงซื้อ?? นั่นก็เพราะว่าเขา คิดว่าจะถูกยังไงหละครับ ถึงแม้ว่า จะมีความคิดนี้เพียงน้อยนิด แต่ก็คิด และพอคิดว่า เสี่ยงดูสักนิดหน่อยไม่เป็นไร ก็ทำให้ซื้อ
สำหรับบางคน พฤติกรรมแบบนี้ อาจไม่เป็นอันตราย แต่ก็มีบางคน ที่ซื้อชนิดที่ว่า ยอมหมดตัว เพราะคิดว่าจะถูกงวดนี้ และไม่ได้คิดถึงผลลัพธ์ ถ้าไม่ถูกเลย
สุดท้าย ก็หมดตัวจริง ๆ กับการติดกับดัก ในความคิดนี้
เรื่องหวยก็เป็นแค่ตัวอย่าง จริงๆ แล้วก็เป็นกับในด้านการลงทุน ได้ทุกแบบ ที่เรามักจะเห็นว่าคนนี้ลงแล้วได้กำไร ก็จะทำให้เราคิดและจะลงตาม ทั้ง ๆ ที่เขาเป็นแค่คนไม่กี่เปอร์เซ็นต์ เท่านั้นที่สามารถทำกำไรได้
การแก้ไขนั่นก็คือ ให้คำนึงถึงปัจจัยความเสี่ยงให้มากขึ้น มองเห็นถึงความน่าจะเป็นและความเป็นจริง และ ถ้าจะเสี่ยง ก็ให้ดูด้วยว่า เราไม่ได้รับผลกระทบกับสิ่งที่เกิดขึ้นมากนัก
กับดักความคิดที่ 2
คิดว่าเราจะเก่งได้แบบเขา
ผมว่าหลาย ๆ คนน่าจะมีอารมณ์ประมาณว่า สมมุติ ว่า อยากเทรดหุ้น ก็ไปดูคนที่เทรดเก่ง ๆ และยึดเป็นอาจารย์ เสร็จแล้วก็จะได้เทคนิคและวิธีการต่าง ๆ มาแล้วนำมาทำตาม แต่ผลลัพธ์ก็จะกลายเป็นว่า มันไม่ได้ สำเร็จ แบบที่เขาบอก
พูดง่าย ๆ ว่า เห็นคนอื่นทำแล้วมันดูง่าย พอลองทำดูเองมันกลับไม่ง่าย นั่นเอง
อารมณ์แบบนี้มักจะเกิดขึ้นหลายๆครั้ง กับทุกคนครับ เวลาเราดู หรือศึกษาในเรื่องใหม่ เราก็จะอ้างอิงจากคนที่เคยสำเร็จในเรื่องนั้นมาก่อน ซึ่งแน่นอนว่าเขาจะบอกวิธีการมาให้ เพื่อนำมาใช้ แต่คนทำซึ่งเป็นมือใหม่อย่างเรามักจะลืมไปว่า การใช้งานด้วยประสบการณ์ที่แตกต่างกันนั้น มันส่งผลอย่างมหาศาล
คนที่สำเร็จมาแล้ว เมื่อใช้งานอาจจะใช้งานได้ดีกว่า เหมือนเชฟที่ หั่นผักได้ละเอียดและเร็ว เพราะเขาทำมานานแล้ว ต่อให้เขาบอกวิธีการหั่นให้ได้เร็วยังไงมาให้กับเรา ก็ต้องใช้เวลาในการฝึกฝนอยู่ดี ถึงจะทำได้แบบที่เชฟทำ
กับดักนี้จะทำให้เราคิดและจินตนาการไปก่อนว่ามันจะสำเร็จตามเป้าที่เราเห็น โดยลืมความเป็นจริงด้านบริบทที่แตกต่างของตัวเองไป เลยทำให้หลาย ๆ ครั้งพอลงมือทำจริงแล้วมันไม่สำเร็จ และก็เจ็บตัว
กับดักเรื่องนี้แก้ได้ด้วยการฝึกฝนและพยายาม แต่ในทางกลับกัน ถ้าทุ่มหมดตัวตั้งแต่แรกและลืมตนไป ก็อาจจะลุกไม่ขึ้นได้เช่นกัน
กับดักความคิดที่ 3
คิดว่าตัวเองเก่งกว่าความเป็นจริง
ในข้อนี้ จะเรียกว่าเป็นความหลงตัวเองรูปแบบหนึ่งก็ว่าได้ โดยปกติแล้วคนเราจะคิดว่าเราเก่ง กว่าที่เป็นอยู่เสมอ อย่างเช่นถ้าผมบอกว่า ให้คะแนนความฉลาดของคุณ ระหว่าง 1 ถึง 10 ซิว่าอยู่ที่เท่าไหร่ คนส่วนมากจะเทมาที่คะแนน 7-10 ถึงแม้ว่าพอให้ทำเทสจริง จะมีคนกลุ่มนี้เพียงไม่ถึงครึ่งก็ตาม
ผมจะบอกว่าข้อนี้เป็นเรื่องที่ปกติของมนุษย์อย่างเราเอามาก ๆ ครับเพราะเป็นกันทุกคน ความจริงแล้วไม่มีใครหรอก ที่จะอยากให้ตัวเองดูด้อยค่า (แต่ก็จะมีบางคนที่มีชุดความคิดอีกแบบ คือคิดว่าตัวเองไม่ฉลาดไปเลย) ดังนั้นเราจึงประเมินความสามารถที่มีสูงกว่าความเป็นจริงเสมอ ๆ
ความร้ายกาจของกับดักตัวนี้ นั่นก็คือ จะทำให้เราหลงระเริง และคิดไปว่า ฉันถูก และคนอื่นนั่นแหละที่ผิด เป็นฝ่ายด้อยกว่า ทั้ง ๆ ที่ความจริง ตัวเองนั่นแหละ ที่มีส่วนเต็ม ๆ กับความผิดนั้นแต่ไม่ยอมรับ
สิ่งที่แก้ไขได้สำหรับเรื่องนี้ก็คือ ฝึกประเมินตนเอง อยู่บ่อย ๆ เราอาจจะคิดได้ว่าเราเก่งในระดับนี้ แต่ต้องกลับมาดูในความเป็นจริงด้วยว่า จริง ๆ แล้วเราทำได้ในระดับใด และก็ต้องเปิดใจ ที่จะยอมรับ เพื่อที่จะพัฒนาต่อไป
กับดักความคิดที่ 4
เชื่อจนคิดว่ามันถูก
มีคำกล่าวหนึ่งเคย กล่าวไว้ว่า "ถ้าเมื่อไหร่ก็ตาม ที่เราคิดว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งถูกอยู่เสมอ สิ่งนั้นมันจะผิด"
กับดักในข้อนี้คือการเชื่อที่มากจนเกินไป จนสุดท้ายเป็นการปิดรับความคิดรูปแบบอื่น และปฏิเสธความคิดนั้นทัน ยกตัวอย่างเช่น ที่คนสมัยก่อนเชื่อว่าโลกใบนี้มีแค่ทวีปเดียว และคิดแบบนั้นมาตลอด จนกระทั่ง มีคนออกไปสำรวจ จนเจอทวีปอื่นๆ บนโลก นั่นเอง
ภัยร้ายของกับดักตัวนี้ก็คือ มันจะทำให้เรากลายเป็นคนที่ Fixed Mindset คือ ไม่เปิดรับความคิดอื่น ๆ คิดแต่ว่าสิ่งที่ทำนั้นดีอยู่แล้ว พอแล้ว ซึ่งนั่นก็จะทำให้เราหยุดพัฒนาไปนั่นเอง
สาเหตุง่าย ๆ ของเรื่องนี้ ก็คือ ความเชื่อที่มากเกินไปนั่นเอง
วิธีแก้ไข ก็คงมีเพียงการเปิดใจ และยอมรับ ทำตัวเองเปลี่ยนเป็น Growth Mindset คือเปิดรับสิ่งใหม่เข้ามาในชีวิต และลองเชื่อหรือมองในมุมอื่น ๆ ดูบ้าง
กับดักทั้ง 4 แบบนี้ เชื่อว่าจะต้องเคยพบเจอมาทุกคน
บางข้อ อาจจะส่งผลกระทบน้อยหน่อยเวลาเจอ แต่บางข้อก็มากหน่อย
ท้ายที่สุด มันก็คือความคิดนี่แหละครับ ที่เป็นจุดเริ่มต้นของทุกอย่าง
จงใช้ความคิดเป็นแรงผลักดัน ให้เราก้าวไปต่อข้างหน้า แต่อย่าให้มันมาเป็นกับดัก ทำลายตัวเรา
ขอให้บทความนี้ "ฉุดคิด" คนอ่านได้บ้างนะครับ
แรงบันดาลใจในการเขียนจากคลิปนี้ครับ
ปล. ในคลิปคงมีศัพท์ภาษาอังกฤษหลายคำ ผมเลยนำมาเขียนตามความเข้าใจในแบบของผมครับ
โฆษณา