[⛅️วีคเอนสตอรี่😬] กลางดึกเคยตื่นขึ้นมาแล้วขยับตัวไม่ได้ มีเสียงวิ้งในหู จะพูดก็ไม่ได้ เหมือนโดนทับหน้าอก แถมเห็นอะไรแปลกๆ อีก

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

⛅️วีคเอนสตอรี่😬

•

8 ส.ค. 2020 เวลา 05:00 • การศึกษา

กลางดึกเคยตื่นขึ้นมาแล้วขยับตัวไม่ได้ มีเสียงวิ้งในหู

จะพูดก็ไม่ได้ เหมือนโดนทับหน้าอก แถมเห็นอะไรแปลกๆ อีก

นั่น! คุณโดนผีอำเข้าแล้ว

วันนี้มีเรื่องเกี่ยวกับผีอำมาเล่าให้ฟังกัน โดยเห็นจากเพื่อน (อีกแล้ว) โพสถามในโซเซี่ยล

บวกกับตัวเองมีประสบการณ์เคยเป็นมาก่อน เรื่องมันมีอยู่ว่า

คำว่า ผีอำ หรือ sleep paralysis

จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ให้คำจำกัดความไว้ว่า

อาการที่ปรากฏเมื่อเวลานอนเคลิ้มไปว่ามีคนปลุกปลํ้า หรือยึดคร่าให้มีอาการเหนื่อยหอบจนตื่นขึ้น

มีความเชื่อในหลากหลายวัฒนธรรมที่พูดถึงเรื่องผีอำไว้ เช่น

ญี่ปุ่น มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับผู้หญิงคนหนึ่งเมื่อนอนหลับแล้วถูกผีนั่งทับและจับปลายขา

แคนนาดา มีเรื่องเล่าว่า ผีอำเกิดจากแม่มดมาทับลำตัว

ไทย ก็มีความเชื่อว่าเรื่องดังกล่าวเกิดขึ้นจากฝีมือของภูติผี

แต่ในความเป็นจริงไม่ได้เป็นเช่นนั้น

ผีอำเป็นอาการหนึ่งของความผิดปกติในตอนเรานอนหลับที่เราจะรู้สึกว่าไม่สามารถขยับตัว หรือส่งเสียงใดๆ แต่เรายังสามารถหายใจ และลืมตาได้

อาการนี้เกิดขึ้นได้ตั้งแต่หลายวินาที จนถึงหลายนาที จะหายก็ต่อเมื่อมีคนปลุก หรือรอเวลาจนอาการนี้ค่อยๆหมดไป หรือลองพยายามขยับตัวดู

การเกิดผีอำนี้สามารถเกิดขึ้นขณะเริ่มหลับ หรือ เกิดขึ้นขณะกำลังจะตื่น

พอถึงตรงนี้ของเล่าเกี่ยวกับ วงจรการนอนหลับ (sleep cycles) ของเรา

จะมีลักษณะการนอนหลับเป็น 2 ระดับ

Rapid Eye Movement Sleep (REM)

สมองเราจะยังตอบสนองต่อสิ่งเร้า แต่ร่างกายจะไม่ทำงาน (เราจะฝันหรือถูกผีอำในระดับนี้)

การเต้นของหัวใจ การหายใจ การขยับของตาจะเพิ่มขึ้น

ในการนอนหลับที่ระดับนี้จะช่วยเสริมสร้างเรื่องความจำ และหลั่งสารแห่งความสุขที่ทำให้เรารู้สึกผ่อนคลาย เช่น เซโรโทนิน (serotonin)

การมีระดับเซโรโทนินที่ต่ำ จะส่งผลต่อการเกิดภาวะซึมเศร้าได้

และ

Non Rapid Eye Movement Sleep (NREM)

สมองจะตอบสนองต่อสิ่งเร้าน้อยลง ร่างกายจะผ่อนคลาย พักผ่อนเต็มที่ แบ่งเป็น

ระดับที่ 1

เริ่มเปลี่ยนจากตื่นเป็นนอนหลับ ระดับนี้จะตื่นได้ง่าย หรือเมื่อตื่นขึ้นมาจะรู้สึกเหมือนตกจากที่สูง กล้ามเนื้อกระตุกกระทันหัน

ระดับที่ 2

หัวใจเริ่มเต้นช้าลง กล้ามเนื้อจะเริ่มผ่อนคลาย อุณหภูมิร่างกายลดลง

เตรียมพร้อมที่จะหลับลึก

ระดับที่ 3 และ 4

เข้าสู่การหลับลึก คลื่นสมองจะลดลง ในระดับนี้เราจะตื่นยากมาก

ภาพจาก www.researchgate.net

จากกราฟ การนอนหลับของเราจะวนตั้งแต่ NREM ระดับที่ 1 ถึง ระดับที่ 4 แล้วกลับมาที่ REM และวนกลับไปอีกครั้ง จะสังเกตุได้ว่าเราจะหลับฝันเป็นช่วงๆ หลายครั้งต่อกันบ้าง ไม่ต่อกันบางที่ภาวะ REM นี่เอง

โดยตอนที่เรานอนหลับสมองเราจะสั่งให้กล้ามเนื้อของเราผ่อนคลายและหยุดนิ่ง

การตอบสนองต่อสิ่งต่างๆ จะลดน้อยลงในภาวะ REM เพื่อไม่ให้เราขยับไปมาตามที่เราฝัน

(ถ้าเราฝันว่าวิ่งหนีผีอยู่ เราจะลุกขึ้นมาวิ่งจริงๆไม่ได้)

แต่หากในขณะนั้นการนอนหลับถูกรบกวน เราจะสะดุ้งตื่นขึ้น ภาวะนี้จะยังคงอยู่

เเม้ว่าสมองเราจะตื่นแล้วแต่ร่างกายเรายังหลับ ทำให้เราไม่สามารถขยับตัวหรือพูดได้

พอเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้นสมองเราก็จะเกิดการตีความ ทำให้เกิดภาพหลอนตามสิ่งที่เราคิดออกมา

(เราจะแยกไม่ออกระหว่างเรื่องจริง หรือจินตนาการ ทำให้บางเหตุการณ์เรารู้สึกสมจริงมาก)

เห็นเป็นเงาดำบ้าง

เสียงเเปลกประหลาดบ้าง

รู้สึกว่าตัวเราจะลอยขึ้นจนติดเพดานบ้าง

พยายามขยับตัวรู้สึกว่าขยับแต่ตัวเราจริงๆไม่ได้ขยับบ้าง

เห็นสภาพแวดล้อมรอบห้อง แต่ขยับไม่ได้ (อันนี้ประสบการณ์ตรงทั้งหมดเลย)