14 ส.ค. 2020 เวลา 23:17 • ประวัติศาสตร์
"ละครกรมพระนราธิปประพันธ์พงษ์
ภาพการร่ายรำอันงดงามของละครปรีดาลัย โดย หม่อมแก้ว วรวรรณ ณ อยุธยา เป็นตัวนาง(ซ้ายมือ) และคุณช้อย เป็นตัวพระ (ขวามือ)ซึ่งผู้รำตัวนางก็คือหม่อมแก้ว วรวรรณ ณ อยุธยานั้นต่อมาได้เป็นหม่อม
ชายาใน หม่อมเจ้านิตยากร วรวรรณ ว่ากันว่าสมัยสาวๆนั้น หม่อมแก้ว สวยมาก ผิวขาวเหมือนแตงกวา สมเด็จกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ขณะไปซื้อที่ดินบังเอิญไปเจอหม่อมแก้ว เลยพามาเลี้ยงไว้ให้หัดละคร และได้เป็นนางเอกแห่งละครปรีดาลัย เป็นละครตัวเอกคู่กับคุณช้อย
สำหรับชุดตัวละครยืนเครื่องพระนาง ที่ตัวละครสวมใส่นั้นมีความหรูหรา และความเป็นสมัยใหม่ในยุคที่เครื่องละครหลายโรงมีการแข่งขันกันเพื่อเป็นที่หนึ่งในความนิยม แสวงหาความแปลกใหม่เพื่อจุดประกายให้การแสดงที่มีความน่าสนใจมากขึ้นบางท่านเรียกยุคเครื่องละครยุคนี้ว่า “ยุคตื่นเพชร” เพราะการประโคมสวมเครื่องประดับด้วยเครื่องโลหะฝังเพชรแบบกำมะลอ อย่างหรูหรา ประหลาดตา
เครื่องละครที่งดงามพิสดารเหล่านี้ล้วนเกิดจากความชอบส่วนพระองค์ และรสนิยมที่ทรงโปรดปรานความหรูหรา วิจิตร ระยิบระยับ บวกกับการที่ทรงมีเจตนาในการสร้างศิลปะแนวใหม่ให้กับเครื่องแต่งกายละครไม่ให้ดูเชย ล้าสมัยและให้เป็นที่นิยมเป็นสมบัติส่วนพระองค์ที่จะเชิดหน้า ชูตาเป็นเครื่องเสริมพระเกียรติยศ ในฐานะคณะละครส่วนพระองค์
การแต่งหน้า เนื่องจากสมัยก่อนยังไม่มีเครื่องสำอางยี่ห้อดังๆวิธีการแต่งหน้าของนางละครจะเริ่มจากการทำความสะอาดผิวแล้วกันขนหน้าออก เผื่อเวลาทาน้ำมันผัดจะได้ติดดี จากนั้นก็จะเริ่มกันผมตามกรอบหน้าที่จะต้องสวมชฎาเพื่อไม่ให้ผมโผล่ออกมาเวลาสวมชฎา จากนั้นก็ลงน้ำมันตานี เพื่อแต่งผมปีกให้แข็ง ที่ผิวหน้าใช้แป้งจีน(เป็นก้อน)ก่อนใช้ต้องฝนให้เป็นผง ผัดลงไปบนพื้นหน้า ผงจีนสีขาวก็จะติดเป็นจนผิวเรียบเนียน ส่วนขอบตาและคิ้ว เขียนด้วย เนื้อมะพร้าวทึนทึกที่ตากแดดจนแห้ง แล้วนำมาเผาไฟ จึงใช้เขียนขอบตาและคิ้ว ส่วนปากใช้กระดาษจีนสีแดง(เรียกว่า ลิ้นจี่ ) เวลาใช้เอาน้ำลายแตะพอเปียกให้สีออก แล้วเอาปากเม้ม ส่วนแก้ม ใช้ฝุ่นลิ้นจี่ ผัดแก้มบางๆให้แดงระเรื่อ แค่นี้ก็งามหนักหนาแล้ว
สำหรับบทละครของละครปรีดาลัยก็แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพทางด้านภาษา การอุปมา อุปมัย ที่แฝงไปด้วยความโรแมนติค มีความเป็นบทละครสมัยใหม่ ใช้ถ้อยคำที่แสดงอารมณ์ความรู้สึกชัดเจน กลอนบทละครจึงมีถ้อยคำลึกล้ำ แปลกใหม่ เช่น
"โอ้อกใครในพิภพ
อกเอ๋ยไม่ลบพระลอแล้ว
เสียวซ่านร่านจิต
เชยชิดพระน้องแก้ว
เป็นตายไม่แคล้ว องค์เอย"
#สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ
#ภาพสีเซบาสเตรียนพีช
#แปลและเรียบเรียงDanny karn
#FB:เลาะรั้ว ชมวัง
โฆษณา