11 ม.ค. 2021 เวลา 07:30 • ประวัติศาสตร์
"พาน" สิ่งที่รองรับความเป็นมงคลไว้ให้เราได้เชิดชู
พาน
"พาน" คือภาชนะประเภทถาดอย่างหนึ่ง มีฐานสูง ลวดลายสวยงาม มักมีสีทองและเงิน นิยมใช้อย่างแพร่หลายในไทย ลาว กัมพูชา
พาน
เป็นชื่อเรียกภาชนะชนิดหนึ่ง โดยทั่วไปมีรูปร่างลักษณะประกอบด้วยสามส่วนคือ
1. ส่วนตัวพาน มีลักษณะคล้ายชามอยู่ตอนบน
2. ส่วนเอว คือ ส่วนที่อยู่ระหว่างก้นพาน กับเชิงหรือตีนพาน มีลักษณะคล้ายวงกำไล ทำเป็นสันคล้ายอกไก่ก็มี กับทำเป็นเอวเว้าเข้าไปก็มี
3. ส่วนเชิงหรือตีนพาน มีลักษณะเป็นรูปกรวยคว่ำ คล้ายฝักบัว หรือตีนช้าง
รูปทรงของพาน มักทำเป็นรูปทรงกลม แต่ที่ทำเป็นรูปแปดเหลี่ยม หรือเป็นทรงย่อไม้สิบสองก็มี ส่วนปากของพานมีทั้งที่เป็นอย่างปากลวดกลม และปากกลีบบัว ลวดลายตกแต่งพาน และเชิงพาน ส่วนมากนิยมทำเป็นลายกลีบบัว
พานมีหลายประเภท เช่น พานขันโตก พานพุ่ม พานปากกลม พานกลีบบัว ฯลฯ
พานเป็นสิ่งที่สำคัญมากในวัฒนธรรมไทยตามประเพณีดั้งเดิม โดยพานมักใช้กับการสักการะบูชาในพิธีกรรม โดยใส่สิ่งของไว้บนพานแล้ววางตั้งไว้ในแท่นสักการะ
เช่น รัฐธรรมนูญซึ่งเป็นกฎหมายสูงสุด ยังมีพานรองรับไว้ ดังปรากฏในอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
อย่างในทางศาสนา พานยังไว้ใส่ของมงคล เช่น ดอกไม้ธูปเทียน สังฆทาน เครื่องอัฐบริขาร จีวร พานไว้สักการะบวงสรวง
หรือการใส่สินสอดในพาน เพื่อขอหมั้นแก่ญาติผู้ใหญ่เจ้าสาว
พานรัฐธรรมนูญบนอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
พานไหว้ครู
พานหมั้น/พานสินสอด
มีตำนานอย่างหนึ่งชื่อว่า นางสงกรานต์ทั้งเจ็ด กล่าวตอนหนึ่งว่า ท้าวกบิลพรหมต้องตัดเศียรตนเองเพื่อบูชาธรรมบาลกุมารตามที่ได้สัญญาไว้ แต่มีปัญหาว่าจะนำเศียรของตนไว้ที่ใด
✓ ถ้าตั้งไว้บนดิน ไฟจะไหม้โลก
✓ ถ้าโยนบนอากาศ ฝนจะแล้ง
✓ ถ้าทิ้งในน้ำ น้ำจะแห้ง
ท้าวกบิลพรหมจึงตรัสสั่งให้ธิดานำเศียรใส่พานแล้วให้ประดิษฐานในถ้ำเขาไกรลาศ โดยธิดาจะนำเวียนปีละครั้ง ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนมาทำหน้าที่
ตำนานสงกรานต์
พ ยังเป็นอักษรภาษาไทย ตัวที่ 30 โดยเรียกว่า "พ พาน" เพื่อสอนให้รู้จำพยัญชนะไทย หากแบ่งตามฐานออกเสียงวรรค จะเป็น วรรคปะ ตำแหน่งเสียงออกบริเวณริมฝีปาก เป็นอักษรต่ำ
หากประสมคำจะได้หลายคำ เช่น พจนานุกรม พญาไท พยัญชนะ พยาบาล พรมแดน พระสงฆ์ พรุ่งนี้ พฤติกรรม พลิกแพลง พุทธศักราช พิธีกร พิพิธภัณฑ์ เพิกถอน เพื่อสนิท โพดำ ไพร่พล ฯลฯ
พาน ยังเป็นชื่อจังหวัดของประเทศไทย คือ
อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย
สีแดง คือ พื้นที่อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย
เรื่องราวก็ได้จบลงเพียงเท่านี้
แล้วพบกันใหม่ครั้งหน้า
สวัสดี
โฆษณา