ผมนับถือศาสนาพุทธ แต่โตมาในโรงเรียนคริสต์
ฉะนั้น ผมจึงคุ้นเคยกับเรื่องราวและคำสอนของศาสนาคริสต์อยู่บ้าง
หนึ่งในเรื่องราวที่ทำให้ผมกลัวมากที่สุดตอนเด็กๆ คือ เรื่องราวเกี่ยวกับวันสิ้นโลก
ในช่วงใกล้ๆกับวันสิ้นโลก จะมีบุรุษบนหลังม้าปรากฏขึ้น 4 คน (The Four Horsemen of the Apocalypse) – แต่ละคนจะนำภัยพิบัติมาสู่โลกในลักษณะที่แตกต่างกันไป
บุรุษคนแรกขี่ม้าสีขาวจะนำโรคระบาดมาสู่โลก - คนที่สองขี่ม้าสีแดงจะนำสงครามมาสู่โลก – คนที่สามขี่ม้าสีดำจะนำความอดอยากมาสู่โลก - คนที่สี่ขี่ม้าสีซีดจะนำความตายมาสู่โลก
จิตวิทยาไม่ได้มีงานวิจัยที่ศึกษาเกี่ยวกับวันสิ้นโลก แต่จิตวิทยาก็มี The Four Horsemen of the Apocalypse กับเขาด้วยเหมือนกัน
นักจิตวิทยา John Gottman บอกว่า คู่รักคู่ไหนก็ตามที่มี 4 พฤติกรรมที่เขาเรียกว่า The Four Horsemen of the Apocalypse บ่อยๆล่ะก็ โอกาสที่ความสัมพันธ์นั้นจะถึงคราว “สิ้นโลก” จะมีสูงมาก
พฤติกรรมแรก คือ การวิจารณ์ (Criticism) – ซึ่งมีลักษณะที่สำคัญอย่างนึง คือ การโฟกัสไปที่ตัวตน ไม่ใช่สิ่งที่พูดหรือทำ
ยกตัวอย่างเช่น “ฉันไม่ชอบเลยที่เธอมาสาย” กับ “ฉันไม่ชอบเลยที่เธอเห็นแก่ตัวแบบนี้” – ตัวอย่างแรกเน้นไปที่การกระทำ (ไม่ถือว่าเป็นการวิจารณ์) แต่ตัวอย่างที่สองเน้นไปที่ตัวตน (ถือเป็นการวิจารณ์)
พฤติกรรมที่สอง คือ การดูถูกเหยียดหยาม (Contempt) - รากฐานสำคัญของการดูถูกเหยียดหยาม คือ ความรู้สึกที่เหนือกว่าในเชิงศีลธรรม (moral superiority) ซึ่งนำมาสู่พฤติกรรมที่ไร้ความเคารพ การล้อเลียน การเยาะเย้ยถากถาง การตั้งฉายา การใช้ภาษาท่าทาง (เช่น กลอกตามองบน) และอื่นๆอีกมากมาย
ตัวอย่างของการดูถูกเหยียดหยาม คือ “เธอบอกว่าเธอเหนื่อยเหรอ ง๊องแง๊งจริงๆ! ฉันอยู่กับลูกทั้งวัน ฉันวิ่งวุ่นไปทั่ว คอยทำทุกอย่างเพื่อให้บ้านเรียบร้อย ส่วนเธอไม่เห็นจะทำอะไรเลย กลับบ้านมาปุ๊บก็นั่งจมอยู่บนโซฟาอย่างกะคุณชาย และก็เล่นเกมยาวเป็นชั่วโมง นี่ฉันต้องมามีลูกเพิ่มอีกคนเหรอ น่าสมเพชที่สุด!”
Gottman พบว่า การดูถูกเหยียดหยามเป็นปัจจัยที่ทำนายการหย่าร้างได้เด่นชัดที่สุด
พฤติกรรมที่สาม คือ การปกป้องตัวเอง (Defensiveness) – พฤติกรรมนี้มักจะเกิดขึ้นเวลาที่เรารู้สึกว่าเรากำลังถูกวิจารณ์ (Criticism) มันมักจะถูกแสดงออกมาในรูปแบบของการหาข้ออ้างและการรับบทเป็น “เหยื่อ” เพื่อหวังว่าลด "แรงกระแทก" จากอีกฝ่ายลงได้
ต่อไปนี้คือตัวอย่างของการปกป้องตัวเองครับ
คำถาม: “เธอโทรไปยกเลิกนัดคืนนี้หรือยัง”
คำตอบ: “วันนี้ฉันยุ่งน่ะ เอาจริงๆ เธอก็รู้ไม่ใช่เหรอว่าวันนี้ฉันยุ่ง ทำไมเธอไม่โทรไปยกเลิกเองล่ะ” – คำตอบแบบนี้ไม่เพียงแค่ปกป้องตัวเองเท่านั้น แต่ยัง “ย้อนศร” กลับไปโทษอีกฝ่ายด้วย
พฤติกรรมสุดท้าย คือ การสร้างกำแพง (Stonewalling) – มันมักเกิดขึ้นเวลาที่เรารู้สึกว่าเราโดนดูถูกเหยียดหยาม (Contempt) ส่งผลให้เรามีแนวโน้มที่จะถอยห่าง shut down และไม่ตอบสนองต่อสิ่งที่อีกฝ่ายกำลังสื่อ
เมื่อไหร่ก็ตามที่เรารู้สึกว่าตัวเองกำลังสร้างกำแพงอยู่ Gottman แนะนำให้เรา “ขอเวลานอก” สัก 20 นาที แล้วค่อยกลับมาคุยกันใหม่
ทั้งหมดนี้แหละครับ คือ The Four Horsemen of the Apocalypse ของความรักความสัมพันธ์
แน่นอนครับ คำถามสำคัญไม่ใช่ “เรามี 4 พฤติกรรมนี้หรือไม่” - เพราะคำตอบคงหนีไม่พ้น “มี” อยู่แล้ว
คำถามที่เหมาะกว่าก็คือ “เราทำ 4 พฤติกรรมนี้บ่อยแค่ไหน” ต่างหาก
ผมหวังว่าทุกคนที่ได้อ่านสิ่งที่ผมเขียนนี้ จะไม่เจอกับ The Four Horsemen of the Apocalypse ในความสัมพันธ์บ่อยนักนะครับ
ปล. ใครอยากอ่านสิ่งที่ผมเขียนในเรื่องอื่นๆ สามารถอ่านได้ที่ https://www.facebook.com/journalingmyjourney หรือ https://www.blockdit.com/journalingmyjourney นะครับ
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
