14 พ.ย. 2020 เวลา 08:04 • ประวัติศาสตร์
“โล่ทหารโรมัน กับความชาญฉลาดในการออกแบบที่ยังมีการนํามาใช้จนถึงปัจจุบัน แม้กระทั่งในไทย”
ถ้าหากพูดถึงสาธารณรัฐ หรือ จักรวรรดิโรมันแล้ว สิ่งที่เป็นที่รับรู้ของทุกคน คือ แสงยานุภาพทางการทหาร ซึ่งโดดเด่นกว่าอาณาจักรบริเวณรอบ ทั้งในด้าน รูปแบบการรบ การผสานงานการรบของทหารเหล่าต่างๆ หรือ แม้กระทั่งอาวุธที่ทันสมัยโดยการนําความรู้จากศัตรูมาผสาน
โล่ที่วันนี้จะกล่าวถึงนั้น ไม่ใช่โล่ธรรมดาที่ไว้แค่กันโจมตีจากดาบแค่นั้น แต่มันถูกออกแบบให้เข้ากับรูปแบบการต่อสู้ของทหารโรมัน ที่ขึ้นชื่อว่าระเบียบวินัยและประสิทธิภาพของรูปขบวนสามารถทําให้ชาวโรมันพิชิตดินแดนของพวกอนารยชนได้
โล่นี้สร้างขึ้นมาอย่างไร ดีกว่าโล่ของพวกเผ่าเยอรมันมั้ย?
โล่ของพวกชนเผ่าต่างๆที่รายล้อมสาธารณะรัฐนั้น มีวิธีการสร้างที่เรียบง่าย กล่าวคือ ใช้แค่ไม้แท่งเดียว หรือ ไม้สองสามชิ้นมาประกบกันแล้วจึงมีการทาสีเพื่อให้มีลวดลาย แต่ของโรมันนั้น มีแหล่งข้อมูลที่กล่าวว่า จะผลิตโดยการนําไม้บางๆ มาติดกันผ่านกาวทีละแผ่นโดยจะเรียงลายไม้ให้สลับกันเพื่อให้มีความแข็งแรงในขณะที่โล่จะมีนํ้าหนักที่เบา บางแหล่งอ้างว่าใช้ไม้แค่สองชิ้นและติดให้ลายไม้สลับกัน หลังจากได้ตัวไม้เสร็จด้านหน้าจะถูกเสริมด้วย หนังสัตว์และผ้าเพื่อผ่อนแรงปะทะ และ ตรงกลางจะเป็นหมุดโลหะอันใหญ่สําหรับการผลักศัตรู ขอบโล่จะมีสําริดเป็นโครงเพื่อป้องกันไม้จากคมดา ด้านหลังของโล่จะถูกเสริมด้วยโครงไม้หรือท่อนโลหะ อีกทีเพื่อเสริมความแข็งแรง โดยความโค้งของโล่นั้น บางที่กล่าวว่าใช่แป้นกดเอาให้เป็นทรง บ้างก้บอกว่าใช้ความร้อนในการดัด โดยมีการคาดการณ์ว่าโล่ที่ใหญ่ขนาดนี้อาจมีนํ้าหนักเพียงแค่ 6-10 กิโลกรัม
ทําไมมันถึงออกแบบมาให้โค้งเข้าหล่ะ ไม่ทําเป็นหน้ากระดานตรงๆเลย?
อย่างแรกเลยคือมันเหมาะกับรูปแบบการรบของโรมันที่จะเป็นการยืนแถวหน้ากระดาน แล้วจะมีการทํา"กําแพงโล่" ด้วยความโค้งทําให้สามารถโจมตีศัตรูได้ง่ายกว่า โดยการแทงดาบเข้าไปในช่องว่างระหว่างโล่ของตนกับเพื่อนทหารด้านขวา ความโค้งของโล่ยังจะทําให้มีการป้องกันมากกว่าเมื่อทําการโจมตี อีกทั้งยังมีข้อสังเกตุที่ว่าความโค้งยังช่วยให้ลูกธนูที่ยิงเข้ามา เจาะเกราะได้ยากขึ้น และ การโจมตีระยะประชิดจะทําให้ศัตรูต้องเปิดเผยจุดอ่อนออกมาและดาบอาจจะไถลไปตามความเว้าของโล่ ความใหญ่ของโล่ที่แทบจะคลุมทั้งตัวยังส่งผลให้ทหารสามารถจัดรูปขบวนแบบ เทตสุโด(Tetsudo) หรือเต่าเพื่อป้องกันธนูจากฝ่ายตรงข้ามได้อย่างง่าย เพราะ การรบของโรมันส่วนใหญ่จะต้องเผชิญกับการสู้กับยัดฐานที่มั่นที่มีการป้องกันจากธนู ดูรูปประกอบที่สองได้ครับ อย่างไรก้ดีโล่นี้ได้ถูกเปลี่ยนมาเป็นโล่แบนทรงวงลีเนื่องจากรธปแบบการรบที่เปลี่ยนไป
ในปัจจุบันก้ยังมีการนํามาใช้ที่คล้ายคลึง
จากเหตุการ สลายการชุมนุมที่แยกราษฏร์ประสงค์ที่ผ่านมา จะเห็นได้ว่ากลุ่มคนที่ทําการสลายผู้ชุมนุมที่มาอย่างสันตินั้น จะใช้โล่ที่ลักษณะคล้ายกับโล่ทหารโรมัน และ การมีการตั้งแถวที่เป็นตับๆ โดยที่ตับหลังจะคอยดันขึ้นมาทําให้แถวหน้าสามารถดันขึ้นหน้าไปได้ง่าย จะเห็นได้ว่าแทบจะไม่มีโอกาสที่จะเสียรูปขบวนและสามารถยึดพื้นที่ได้เรื่อยๆ การจะเอาชนะนั้นเป็นไปได้ยาก นั่นเป็นส่วนหนึ่งที่ทําให้กลยุทธของกองทัพโรมันที่ใช้สู้กับชนเผ่าต่างๆ แต่ก้มีวิธีสู้อยู่กล่าวคือ อาจจะต้องหาทางอ้อมไปข้างหลังอย่างที่เห็นเมื่อตอนประชาชนเดินขบวนไปทําเนียบรัฐบาลซึ่งทําได้ยากและใช้ในพื้นที่ปิดล้อมด้วยตึกไม่ได้ หรือ อาจจะต้องทําเหมือนในอดีตคือการใช้คนในรูปแบบการรบเดียวกันในการดันตรงที่รูปขบวนอ่อนแอ เช่น ดันขนาบซ้ายขวา หรือ ดันแนวกลาง แล้วใช้แท่งไม้ยาวทิ่มเข้าไประหว่างช่องว่างโล่ หากรูปขบวนเสียมันจะเป็นการเปิดช่องว่างให้มวลชนฝ่าไปได้ กรณีสุดท้ายคือทําให้พื้นดินมีความขรุขระ ซึ่งจะทําให้การเคลื่อนพลโดยคงรูปขบวนเป็นไปได้ยาก
ถ้าท่านใดชื่นชอบผลงานฝากติดตามเพจด้วยนะครับ
ปล.โล่นี้ยังช่วยในการผลัดเปลี่ยนของทหารโรมันเมื่อสู้แล้วเหนื่อยจะถอยไป แล้วให้แนวหลังมาสู้ให้ ซึ่งผมจะเขียนเกี่ยวกับรูปแบบการรบโรมันในโอกาสหน้า
วิดีโอประกอบที่น่าสนใจอยู่ในคอมเม้นโพสต์
- [ ]
โฆษณา