2 ม.ค. 2021 เวลา 03:25 • อาหาร
กาแฟธรรมดา EP 2 จากมอคคา ถึงจาวา ฟลายอิงดัตช์แมนเท่านั้นที่ทำได้
สวัสดี กัลยาณมิตรทุกท่าน มาถึงตอนที่สอง จากบทความแรกของหนุ่ม Kaldi คนเลี้ยงแพะ มาสู่การเก็บเชอรี่ และการกระจาย “ผลไม้ของพระเจ้า” ของนักบวช เมื่อเวลาผ่านไป เชอรี่ป่านี้ ก็ไม่พอต่อการบริโภค จึงเริ่มมีการนำต้นกาแฟไปปลูก
การปลูกกาแฟเป็นที่นิยมไปทั้งคาบสมุทรอาหรับ ประมาณ ค.ศ. 1300 ซึ่งตรงกับราชอาณาจักรสุโขทัย รอยต่อระหว่าง สมัยพ่อขุนรามคำแหง และสมัยพระยาเลอไทย(พระโอรสของพ่อขุนรามคำแหง)
เกิดห่วงโซ่การค้าขายขึ้นตั้งแต่ การปลูก การเก็บเกี่ยว การแปรรูป และที่สำคัญที่สุดคือการค้า โดยเฉพาะเมืองท่าที่สำคัญที่สุดในการเป็นแหล่งซื้อกาแฟสมัยนั้น คือ เมืองมอคคา โดยมีกลุ่มนักบวชลัทธิซูฟี (The religious Islamic Sufis) เป็นกลุ่มผู้มีอิทธิพลในการกำหนดและกระจายกาแฟไปยังทั่วคาบสมุทรอาหรับ
อาจพูดได้ว่า มอคคา คือเมืองหลวงแห่งกาแฟ ตั้งแต่ ค.ศ. 1300 ยาวนานหลายร้อยปี
แหล่งปลูกเทือกเขาเยเมนสู่แหล่งค้าขายท่าเรือมอคคา
กาแฟที่ค้าขายกัน จะขายแต่กาแฟ ที่คั่วแล้วเท่านั้น เป็นการผูกขาด เพื่อเป็นการตั้งกำแพงราคา และป้องกันมิให้ กาแฟกระจายไปยังที่อื่น
แต่เหนือฟ้ายังมีฟ้า เหนือ ซูฟี ก็ยังมี ฟลายอิงดัตช์แมน
ประมาณ ปี ค.ศ. 1600 ตรงกับช่วงราชอาณาจักรกรุงศรีอยุธยา สมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ชาวยุโรปเริ่มรู้จักกาแฟ และติดใจรสชาติของกาแฟ อย่างถอนตัวไม่ขึ้นครั้งแรกที่ กรุงไคโร ประเทศอียิปต์ (Cairo, Egypt)
จากมอคคาสู่กรุงไคโร ร่วม 3,000km. ทำให้ชาวยุโรปรู้จัก กาแฟ
การซื้อขายกาแฟ ให้กับชาวยุโรป ผ่านทางบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษ (British East India Company)
ชาวยุโรปเห็นศักยภาพในการทำกำไรของกาแฟ แต่ไม่สามารถทำอะไรได้ เพราะการผูกขาดของเยเมน จนในปี ค.ศ.1680 มีชาวดัตช์ (Dutch) ได้ว่าจ้างนักบวชเยเมน ไปขโมยต้นกาแฟมา 7 ต้น ว่ากันว่า ครั้งนั้นเป็นการขโมยที่เป็นคุณูปการต่อวงการกาแฟโลก เพราะในขณะนั้น โครงสร้างเศรษฐกิจของกาแฟกำลังซบเซา
ซึ่งอีก 20ปีต่อมา ชาวดัตช์ได้นำต้นพันธ์กาแฟ ข้ามน้ำข้ามทะเลร่วม 8,000กิโลเมตร นำมาปลูกที่หมู่เกาะชวา ที่ตกเป็นอาณานิคมของตนเอง
ความเจ๋งของชาวดัตช์ที่เอาต้นกาแฟข้ามโลกไปปลูกที่เกาะชวา
กาแฟของชาวดัตช์บนแผ่นดินอิเหนา จึงกลายเป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญที่สุด ในปี ค.ศ. 1850 โดยส่งออกได้ถึง 75,000ตัน เป็นการ Disruption วงจรผูกขาดการค้ากาแฟของนักบวชเยเมน โดยสิ้นเชิง
ต่อมาชาวฝรั่งเศสก็ขอแบ่งต้นกาแฟจากชาวดัตช์ ไปปลูกที่ หมู่เกาะอินเดียตะวันตกอย่างหมู่เกาะมาร์ตินีก ซานโตโดมิงโก และกัวเดอลูป รวมทั้งดินแดนในละตินอเมริกาอย่างบราซิล เฮติ และคิวบา ทำให้แหล่งกาแฟกระจายตัวไปทั่วโลก นักตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา...
คำศัพท์ควรรู้
 
1.Mocha หลายคนเข้าใจว่า กาแฟมอคคาคือ กาแฟผสมชอกโกแลต แต่จริงๆแล้ว กาแฟมอคคา คือ กาแฟที่มีรสชาติจำลองมาจาก กาแฟมอคคาสายพันธ์โบราณ ที่ปลูกบนเทือกเขาเยเมน แล้วขายที่ท่าเรือมอคคา ที่มี สี กลิ่น และรสชาติเหมือนโกโก้ ทั้งที่ไม่มีเมล็ดโกโก้มาเกี่ยวข้อง ซึ่งปัจจุบันหายากสุดๆ บาริสต้าบ้านเรา รวมถึงประเทศอื่นๆ ก็เลยบอก อย่าให้มันยากอย่างนั้นเลย ชงใส่โกโก้หรือชอกโกแลต เลยล่ะกัน จึงกลายเป็น มอคคาเย็น เมนูโปรดของหลายๆคน
2.Java เป็นชื่อสายพันธ์ของกาแฟที่ชาวดัตซ์นำมาปลูกบนเกาะชวา มีรสชาติแตกต่างจาก Mocha กาแฟที่ได้จะมีรสชาติแบบผลไม้สุกฉ่ำ มีกลิ่นอายถั่วคั่วและคาราเมล ซับซ้อน กว่า Mocha เยอะ ปัจจุบัน โครงการหลวงได้นำมาพัฒนาพันธ์บนศูนย์วิจัยเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์
โฆษณา