21 ม.ค. 2021 เวลา 23:18 • สุขภาพ
🌟วัคซีนโควิดปลอดภัยแค่ไหน?🌟
เริ่มสงสัย และไม่แน่ใจกันแล้วใช่ไหมคะ? ว่าวัคซีนใหม่ ผลิตจากขบวนการใหม่ ใช้เวลาพัฒนาแค่ 1 ปี จะปลอดภัยแน่หรือ?
2
ภาพจาก https://www.technologynetworks.com/immunology/news/managing-immune-helper-cells-in-elderly
ยิ่งมีข่าวผู้เสียชีวิตหลังฉีดวัคซีนโควิด ที่รายงานโดย Norwegian Medicine
Agency คงทำให้ตื่นตระหนกกันบ้าง
1
รายงาน เขียนว่า “🎈จนถึงวันที่ 14 มค 2021 นอร์เวย์ฉีดวัคซีนให้กับคนไป 43,740 คนส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุในบ้านพักคนชรา มีรายงานการเสียชีวิต 23 ราย เกิดขึ้นภายใน 6 วันหลังฉีดวัคซีน”🎈
1
Dr Watle แพทย์อาวุโสของ NIPH (Norwegian Institute of Public Health) กล่าวว่า “ในคนไข้ที่อ่อนแอมากๆ แล้วมาเสียชีวิตหลังฉีดวัคซีน ไม่ได้แปลว่า มีความเกี่ยวข้องกันระหว่างการฉีดวัคซีนโควิด19 กับการเสียชีวิตนั้น”
1
คุณหมอยังกล่าวต่อว่า “ก่อนแปลผลข้อมูลนี้ ต้องมองภาพรวมก่อนว่า ผู้ที่อยู่ในบ้านพักคนชรามีความเสี่ยงสูงต่อโรคที่รุนแรง และมีโอกาสเสียชีวิตทั้งจากโรคโควิด 19 และ
โรคอื่นๆ จึงเป็นกลุ่มแรกที่ได้รับวัคซีน และกลุ่มผู้สูงอายุเหล่านี้โดยเฉลี่ยเสียชีวิตในบ้านพักคนชราสัปดาห์ละประมาณ 300 คนอยู่แล้ว “
2
แปลว่า ถึงแม้จะไม่ได้รับวัคซีน ก็มีคนตายวันละ 45 คน เป็นปกติของบ้านพักคนชรา และ
23คนที่เสียชีวิตอาจจะไม่เกี่ยวกับวัคซีนเลยก็ได้!
คงต้องหาสถิติมายืนยันล่ะค่ะ ว่าผู้ที่พักในบ้านคนชราที่อายุใกล้เคียงกัน กลุ่มที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนมีอัตราตายเท่าไร มากน้อยกว่ากันแค่ไหน
3
ภาพจาก https://www.straitstimes.com/singapore/norway-elderly-deaths-could-be-isolated-incident-benefits-of-covid-19-vaccine-outweigh
ขณะนี้เขาคงกำลังวิเคราะห์เจาะลึกกันอย่างเคร่งเครียดว่า สาเหตุการเสียชีวิตเกิดจากอะไรกันแน่ เราก็ต้องรอฟังกันต่อไป
1
แต่ก็เป็นไปได้ว่า ผลข้างเคียงของวัคซีน “อาจจะมีส่วนทำให้ผู้ที่เปราะบางบางคนถึงแก่ชีวิตได้”
NIPH ถึงกับออกมาย้ำว่า “ผู้ที่อ่อนแอมากๆ หรือมีช่วงชีวิตที่เหลืออยู่ไม่นาน จะต้องนำมาพิจารณาเป็นรายบุคคลว่า ประโยชน์ที่จะได้จากการฉีดวัคซีน คุ้มกันกับความเสี่ยง จากผลข้างเคียงที่อาจจะเกิดขึ้น จนทนไม่ไหวหรือไม่”
🎈สรุปง่ายๆว่า คนที่แก่มากๆกับป่วยมากๆ ต้องชั่งน้ำหนักว่า ผลได้จากการฉีดวัคซีน จะคุ้มกับผลเสียจากผลข้างเคียงของการฉีดวัคซีนหรือไม่🎈
1
🌟ที่นอร์เวย์ฉีดวัคซีนCOVID-19ของบริษัทไหน?
บริษัท Pfizer-BioNTech ค่ะ คนละบริษัทกับที่กำลังขึ้นทะเบียนในประเทศไทย ซึ่งเป็นวัคซีนCOVID-19 ของ บริษัท AstraZeneca จับมือกับมหาวิทยาลัยอ๊อกซ์ฟอร์ด
4
🌟วัคซีนของ 2 บริษัทนี้ มีส่วนประกอบแตกต่างกันอย่างไร และมีผลข้างเคียงอะไรบ้าง?
💥วัคซีนของ AstraZeneca-Oxford เป็น Adenovirus vector vaccine คือวัคซีนที่ตัดแต่ง gene ของ Adenovirus เอา ส่วน DNA ที่เป็นคำสั่งสร้าง spike protein ของไวรัส SARS-CoV-2 (ที่ทำให้เกิดโรคโควิด)ใส่เข้าไป ให้adenovirus เป็นรถนำเอาคำสั่งไปส่ง ให้เซลล์ของคนสร้าง spike proteinขึ้นมา ล่อให้ร่างกายสร้างภูมิต้านทาน
1
รายละเอียดกลับไปให้อ่านทำความเข้าใจที่โพสต์นี้ได้ค่ะhttps://www.blockdit.com/posts/600688dfba5a70092a881be4
2
💥สรุปคือของ AstraZeneca เป็นวัคซีน ที่ใช้ DNA เส้นคู่ฝากไปกับ adenovirus ให้เข้าไปในนิวเคลียส และ ออกมาเป็น mRNA เส้นเดี่ยว เป็นแม่พิมพ์ ก๊อปปี้ spike protein ออกมามากมาย เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน 💥
1
วัคซีนชนิด Adenovirus vector มีการพัฒนาต่อเนื่องมานานกว่า 30 ปีแล้ว และเป็นวิธีการที่มีการทดลองในคนจำนวนมากมาแล้ว
และยังมีข้อดีคือ สามารถกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันได้ทั้ง 2 แบบคือ
1.Humoral immune response ผ่านทางB-cell ซึ่งจะกลายเป็น plasma cell ที่ผลิตสาร antibody เพื่อจับกับตัวไวรัสโดยตรง
1
2.Cellular immune response ผ่านทาง cytotoxic T cell ซึ่งจะจำเซลล์ที่ ถูกไวรัสบุกได้ และเข้าไปทำลายทันที
2
ดังนั้นทั้งไวรัส และเซลล์ที่ถูกไวรัสบุกเข้าไป จะถูกทำลายอย่างรวดเร็ว ก่อนที่โรคจะลุกลามไปมาก
1
🌟ผลข้างเคียงของวัคซีนโควิด AstraZeneca
🎈ที่พบบ่อย มาก(อาจจะพบมากกว่า 1 ใน 10 คน)
ปวดบวมแดงร้อนคันบริเวณที่ฉีด
รู้สึกไม่สบาย เหนื่อยอ่อน หนาวสั่น ปวดหัว คลื่นไส้ ปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ
🎈ที่พบบ่อย (1ใน 10คน) : ก้อนที่ตำแหน่งฉีด ไข้ อาเจียน อาการเหมือนหวัด เช่น ไข้สูง เจ็บคอ น้ำมูกไหล ไอ
🎈ที่พบไม่บ่อย (1 ใน 100): เวียนหัว เบื่ออาหาร ปวดท้อง ต่อมน้ำเหลืองโต เหงื่อออกมาก ผื่นคันแดง
ในช่วงทดลองฉีดวัคซีนพบได้น้อยมากที่มีรายงานเกี่ยวกับ การอักเสบของระบบประสาท ทำให้ชา เหมือนเข็มจิ้ม แต่ยังไม่ยืนยันว่าอาการเหล่านี้เกิดจากวัคซีนหรือไม่
💥ส่วนวัคซีนของ Pfizer-BioNtech เป็น mRNA Vaccine ซึ่งยังไม่เคยมีวัคซีนที่ใช้ขบวนการนี้มาก่อน วัคซีนนี้เป็นตัวแรกที่ใช้ mRNA
1
วัคซีนแต่ก่อนมักจะใช้ไวรัสที่ทำให้อ่อนฤทธิ์ มาเป็นตัวกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิ
แต่ mRNA vaccine ใช้ ระหัสพันธุกรรมของไวรัสมาสังเคราะห์ mRNA ในห้องแล็บ ในกรณีนี้ คือใช้ระหัสสำหรับการสร้าง spike protein มาสังเคราะห์ mRNA เพื่อเป็นแม่พิมพ์ ส่งเข้าไปในเซลล์คน
ภาพจาก compoundchem.com
🌟ตรงนี้จะต่างกับ วัคซีนของ AstraZeneca แล้วนะคะ🌟
จำได้ไหมคะ วัคซีนของAstraZeneca จะส่ง DNA ของไวรัสเข้าในนิวเคลียส แล้วจึง ออกมาเป็น mRNA
แต่ของPfizer ใส่ mRNA ที่สังเคราะห์ขึ้นมาในห้องแล็บ เข้าเซลล์โดยตรง ไม่เข้ายุ่งเกี่ยวกับนิวเคลียสไข่แดงเลย
ทีนี้ปัญหาของ mRNA จากภายนอก คือมันจะถูกเอนไซม์ย่อยสลายไปอย่างรวดเร็วก่อนจะเข้าไปทำงานในเซลล์ได้ จึงต้องมีไขมันหุ้มไว้อีกชั้นหนึ่งด้วย
ดังนั้น วัคซีนโควิด ชนิด mRNA จึงมีทั้ง mRNA สังเคราะห์ และ เม็ดไขมันเล็กๆ ขนาดนาโน(Lipid nanoparticle)หุ้ม เพื่อให้มีความคงทนขึ้น ให้เข้าเซลล์ได้ก่อนถูกทำลาย
mRNA ที่มี lipidnanoparticle ห่อหุ้ม (ภาพจาก Nature)
จึงไม่น่าแปลกใจที่จะมีโอกาสเกิดปฏิกริยา “แพ้” วัคซีนชนิดนี้ได้ เพราะมีส่วนประกอบสังเคราะห์หลายตัว
1
แต่mRNAวัคซีน ก็มีข้อดีหลายอย่าง คือ
1.ผลิตได้เร็ว สังเคราะห์RNA ในห้องแล็บ เหมาะสมกับสถานการณ์ตอนนี้ที่มีโรคระบาดที่ต้องรีบป้องกันควบคุม
2.มีความปลอดภัย RNAสังเคราะห์ ไม่ทำให้เกิดโรค และหลังจากมันทำหน้าที่ผลิตโปรตีนที่ต้องการได้แล้ว มันก็จะแตกสลายไปในเวลาอันรวดเร็ว
🌟ผลข้างเคียง หรือ side effect ของวัคซีนPfizer-BioNTech มีอะไรบ้าง?🌟
ผลข้างเคียง ที่มีรายงาน มีดังนี้
ปวดบริเวณที่ฉีด ปวดหัว เหนื่อยอ่อน
ปวดกล้ามเนื้อ หนาวสั่น ปวดข้อ ไข้
บวมแดงบริเวณที่ฉีด คลื่นไส้
ต่อมน้ำเหลืองโต
มีโอกาสน้อยมากที่จะทำให้เกิด ปฏิกริยาภูมิแพ้ชนิดรุนแรง ซึ่งมักเกิดขึ้นภายในไม่กี่นาที ถึง1 ชั่วโมงหลังฉีด จึงควรนั่งรอดูอาการหลังฉีดวัคซีน
อาการแพ้รุนแรง : หายใจลำบาก หน้าบวม คอบวม หัวใจเต้นเร็ว ผื่นแดงขึ้นทั่วตัว เวียนหัว อ่อนแรง
เท่าที่อ่านข้อมูลวัคซีนของ 2 บริษัทก็พบผลข้างเคียงไม่มาก น่าจะค่อนข้างปลอดภัย แต่ก็คงต้องรอดูต่อไปในระยะยาวด้วยค่ะ
วันนี้ข้อมูลอาจจะค่อนข้างหนัก ให้ดูการ์ตูนจาก Nature ไปพลางๆที่ลิ้งค์ ข้างบนนี้ค่ะเขาสรุปให้เข้าใจได้ดีเกี่ยวกับการผลิตวัคซีนชนิดใหม่ๆ ว่ามีขั้นตอนอย่างไรบ้าง
1
ขอให้ถือว่าเป็นการอ่านแล้วเอามาแบ่งปันการเรียนรู้ไปด้วยกันนะคะ ไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนี้แต่อย่างใด
เพียงแต่สนใจหาข้อมูล เพื่อนำมาประกอบการตัดสินใจว่า ถ้าวัคซีนมาถึงจริงๆแล้วตนเองจะฉีดหรือไม่เท่านั้นน่ะค่ะ😀
🌟ล่าสุดรายงานใน JAMA online เช้าวันนี้
รายงาน รายละเอียดของ ผู้ที่มีอาการแพ้แบบ Anaphylaxis 21 ราย ในจำนวนผู้ที่รับวัคซีนโควิดของ Pfizer ไปประมาณ 1.8ล้านโด๊ส คิดเป็นอัตรา 11.1 ต่อ 1 ล้านคน และไม่มีผู้ใดเสียชีวิต
January 21, 2021
Allergic Reactions Including Anaphylaxis After Receipt of the First Dose of Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine
พญ ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล กุมารแพทย์
อ้างอิง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา