"แฮปปีเบิร์ธเดย์ทู้ยูวววววว" รู้มั้ยว่าเพลงนี้มีที่มาอย่างไร
วันเกิดเป็นวันพิเศษของใครหลาย ๆ คน นะครับ เป็นวันที่คนเรามักจะอวยพรหรือทำสิ่งดี ๆ ให้กันกับคนที่คุณรัก ไม่ก็ฉลองวันเกิดด้วยการจัดปาร์ตี เป่าเค้ก และต้องไม่ลืมร้องเพลงอวยพรวันเกิดกัน ซึ่งไอ้เจ้าเพลงวันเกิดนี่กลายมาเป็นธรรมเนียมทั่วโลกในการฉลองวันเกิดไปแล้ว ไม่ว่าคุณจะไปทำบุญ ไปเที่ยว ปล่อยปลา สารพัด ฉลองด้วยอาหารหรืองานเล็กใหญ่เท่าไหร่ ยังไงก็ต้องจบด้วยเพลงนี้ ไม่งั้นไม่ใช่วันเกิด
ว่าแต่ เพลงวันเกิดนี่ มันมาจากไหนวะ?
เออเนอะ ก็มันกลายเป็นเรื่องธรรมดาไปแล้วนี่หว่า โลกก็ตั้งกว้าง อีท่าไหนถึงมาจัดงานวันเกิดกันด้วยเพลง ๆ เดียวล่ะเนี่ย ขนาดวันคริสต์มาส ยังมีเพลงฉลองตั้งหลายเพลง ซึ่งถ้าจะให้เดาก็คงไม่ยากเท่าไหร่ เพลง "Happy Birthday to You" นั้นเป็นเพลงที่เรียบง่าย จำก็ง่าย เป็นภาษาสากล ไม่มีความเป็นชนชั้น และดนตรีเป็นส่วนหนึ่งในพิธีการทุกพิธีการอยู่แล้ว จึงไม่ยากที่เพลงนี้จะฮิตติดลมบนผ่านการหลอมรวมวัฒนธรรมจนกลายเป็นวัฒนธรรมร่วมกัน
และเพลงนี้ก็เก่าพอที่มันจะกระจายไปได้ทั่ว รู้หรือไม่ว่าเพลงนี้มีต้นกำเนิดมามากกว่า 100 ปีแล้ว โห ไหว้ปู่สิลูก แถมที่มาที่ไปยังมีสีสันใช้ได้เลย
โดยผู้ที่บอกว่า ข้านี่แหละเจ้าของเพลงคือ Patty Hill และ Mildred J. Hill โดยแพตตีผู้พี่นั้นเป็นเจ้าของโรงเรียนอนุบาลชื่อ "Little Loomhouse" ในรัฐเคนตักกี และมิลเดรดคนน้องนั้นเป็นนักดนตรี โดยเขาได้ทำทำนองนี้มาใส่เนื้อเพลงว่า
"Good morning to you,
Good morning too you,
Good morning dear children,
Good morning to all."
คุ้น ๆ เนอะ โดยเขาได้ใช้เพลงนี้เพื่อประกอบการเรียนการสอนในโรงเรียนในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 (ช่วงปี 1890s แต่บางข้อมูลกล่าวว่าเพลงนี้เกิดขึ้นตั้งแต่ปี 1859) และสองพี่น้องได้เปลี่ยนเนื้อเพลงเป็น "Happy Birthday to You" และร้องให้เด็ก ๆ ในโรงเรียนเมื่อถึงวันเกิดของน้อง ๆ เหล่านั้น ต่อมาเพลงนี้กลายเป็นเพลงที่ใช้โดยทั่วกัน โดยเพลงนี้ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1912 โดยเป็นหนังสือรวมเพลงสำหรับเด็ก ปัญหาคือหนึ่งสือเล่มนี้ดันไม่บอกว่าใครเป็นคนแต่งเพลงนี้ (และนั่นทำให้แม้ในปัจจุบัน สองพี่น้องคู่นี้ก็ยังถือว่า "อ้างสิทธิ์" เป็นเจ้าของอยู่ เพราะพิสูจน์ไม่ได้ว่าตนเองไม่ได้ลอกใครมา)
นั่นทำให้เพลงนี้กลายเป็นเพลงที่มีปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์และการฟ้องร้องกันใหญ่โต และถ้าไม่มีอะไรผิดพลาด เพลงนี้น่าจะเป็นเพลงที่มีปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์ที่สุดในโลกแล้ว
คือคนแต่งก็คงไม่ได้คิดหรอกครับว่าเพลงที่มีแค่แปดห้องเนี่ยมันจะมีมูลค่าอะไรมาก แต่เมื่อเพลงนี้กลายเป็นไวรัล (อ่า หรือเพลงนี้จะเป็นเพลงที่ไวรัลที่สุดในโลกนะ) มันจึงตามมาด้วยการนำเพลงนี้ไปใช้เพื่อหาผลกำไร หรืออาจจะเข้าใจผิดว่านี่เป็นเพลงที่มีอยู่มานานแล้วก็ได้ เคสแรกที่มีปัญหาคือละครเพลงเรื่อง "The Band Wagon" โดยผู้แต่งอย่าง Irvin Berlin และ Moss Heart ได้เลือกที่จะใส่เพลงนี้เข้าไปในละครด้วยแบบที่ไม่ได้ขอใคร เอ้า ทำไมทำแบบนี้ สองพี่น้องจึงนำเพลงนี้ไปจดลิขสิทธิ์เพื่ออ้างสิทธิ์ในการเป็นเจ้าของบทเพลงนี้กับบริษัท Clayton F. Summy Company โดยเจ้าตัวอนุญาตให้ใคร ๆ ก็ใช้ได้ยกเว้นว่าจะนำไปใช้เพื่อแสวงหาผลกำไร ต่อมาบริษัทนี้ถูกบริษัท Warner/Chappell Music เข้าเทคโอเวอร์ในปี 1988 จึงทำให้เพลงนี้กลายเป็นค่ายเพลงยักษ์ใหญ่ที่ถือครองสิทธิ์ เก็บค่าลิขสิทธิ์ได้ประมาณสองล้านเหรียญฯ ต่อปี แม้แต่ดีสนีย์เองก็ยังเคยต้องจ่ายค่าลิขสิทธิ์ให้เพลงนี้ถึง 5,000 USD จากกรณีที่ดันทะลึ่งเปิดแฮปปีเบิร์ธเดย์ในขบวนพาเหรด มีฉากหนึ่งซึ่งเป็นการฉลองวันเกิดของ Martin Luther King ในภาพยนตร์สารคดี "Eyes on the Prize" นั้นก็จำเป็นต้องถูกตัดออกไปในดีวีดี เพราะสู้ค่าลิขสิทธิ์ไม่ไหว และหนังเรื่องนี้น่ะปล่อยออกมาในปี 1987 นั่นหมายความว่าขืนใครร้องเพลงนี้สุ่มสี่สุ่มห้านี่ได้เสียตังกันหัวโตเลยล่ะ ซึ่งนั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมในช่วง ๆ หนึ่ง เราจะแทบไม่เคยได้ยินเพลง "Happy Birthday to You" ออกอากาศเลย และภาพยนตร์ละครหรืออะไรก็ตามแต่มักจะเลี่ยงเพลงนี้กันเสมอ ตัวอย่างที่ชัดที่สุดคือเกม "Monster Rancher" หรือเกมมอนสเตอร์ฟาร์มที่ฮิตกันในหมู่เด็กหนวดทั้งหลายในยุค PS1 (เผื่อใครไม่เคยเล่น เกมนี้อ้างอิงมาจากมังงะเรื่อง Monster Farm ส่วนเกมให้นึกว่าเป็นการผสมผสานกันระหว่างโปเกม่อนและไก่ชน) โดยในเกมมีระบบฉลองวันเกิดให้มอนสเตอร์ของเรา และเพลงที่ใช้นั้นผู้สร้างเลือกที่จะแต่งใหม่ไปเลยแทนที่จะต้องจ่ายค่าลิขสิทธิ์
แต่หากใครคิดว่าเรื่องการฟ้องร้องหรือลิขสิทธิ์เพลงอะไรนี่เป็นเรื่องอดีตไปแล้ว ก็ใช่ครับ แต่มันเพิ่งจะเป็นอดีตไปแล้วเมื่อปี 2015 นี้เองคุณ
จริง ๆ แล้ว Warner เคลมไว้ว่าเขาจะได้ถือครองเพลงนี้ไปจนถึงปี 2030 โน่น และในปี 2013 ได้มีการถ่ายทำภาพยนตร์สารคดีเกี่ยวกับเพลง ๆ นี้ขึ้นมา (Good Morning to All กำกับโดย Jennifer Nelson) Warner ได้ทำการฟ้องร้องให้จ่ายค่าลิขสิทธิ์เป็นจำนวน 1,500USD ในขณะเดียวกัน ตามกฏหมายแล้ว เพลงใด ๆ ก็ตามที่เกิดขึ้นมาแล้วมากกว่า 50 ปี ให้ถือว่าเป็นสาธารณสมบัติที่ใครสามารถเอาไปใช้แสวงหาผลกำไรอะไรก็ได้
เรื่องของสองพี่น้องตระกูล Hill จึงกลับมาอีกครั้ง เรื่องกฏหมายอาจจะเข้าใจยาก เอาเข้าจริงอ่านเองก็ยังงงเอง แต่รวม ๆ คือหากเพลงใด ๆ ก็ตามได้ถูกตีพิมพ์หรือจัดจำหน่ายสูสาธารณชน มันจะกลายเป็นสาธารณสมบัติในอีก 50 ปีข้างหน้า เว้นแต่ว่า Warner จะสามารถพิสูจน์ได้ว่าพี่น้อง Hill นั้นเป็นผู้แต่งจริง ๆ (ซึ่งก็เพราะว่าทาง Warner เองเป็นผู้ได้ลิขสิทธิ์มาจริง แม้ว่าจะเกิดจากการซื้อบริษัทก็ตาม) และทำให้ค่ายเพลงนั้นจะเก็บลิขสิทธิ์ต่อไปได้
นั่นคือปัญหา เพราะคนในยุคนั้นก็ตายหมดแล้ว ไม่มีใครพิสูจน์ได้ว่าพี่น้อง Hill แต่งจริงหรือไม่จริง อย่างไรก็ตี ทนายของผู้กำกับ (Nelson) ดันไปได้โน้ตเพลงเก่าของเพลงนี้มา ซึ่งมีการระบุเอาไว้ว่า "Special permission through courtesy of the Clayton F Summy Company.” สกอร์เพลงนี้สามารถพิสูจน์ได้ว่าเกิดขึ้นในปี 1935 ดูเหมือนว่าหลักฐานนี้จะทำให้ Warner ได้เปรียบ แต่ไม่ใช่ เพราะเวอร์ชันนี้ถูกตีความว่าเป็นเวอร์ชัน arrangment (คือไม่ใช่ต้นฉบับ) หมายความว่าสิ่งที่ Warner ถือครองอยู่นั้นเป็นเพียงแค่เวอร์ชันเรียบเรียงขึ้นใหม่ ไม่ใช่ต้นฉบับ ตีพิมพ์มามากกว่า 50 ปี แถมยังพิสูจน์ไม่ได้อยู่ดีว่าพี่น้อง Hill นั้นเป็นคนแต่งจริง ๆ
ดังนั้น Warner จึงแพ้คดี เพราะไม่ได้ถือครองตัวบทเพลงที่แท้จริง เพลง "Happy Birthday to You" จึงถูกประกาศว่าเป็นสาธารณสมบัติเมื่อปี 2015 นี้เอง (ซึ่งกลายเป็นปัญหาของครอบครัว Hill รุ่นปัจจุบันอีกต่างหาก เพราะแม้จะมีความเป็นไปได้สูงมากที่ลิขสิทธ์ควรจะตกเป็นของครอบครัว Hill แต่กลับไม่มีหลักฐานที่ดีพอเลย) ใครก็สามารถนำเพลงนี้ไปใช้ประโยชน์ได้ตามอัธยาศัย
ดังนั้น ก็ไม่ต้องกลัวว่าจะโดนปรับหรือต้องติดคุกอะไรนะครับถ้าอยู่ดี ๆ เราอยากจะร้องแฮปปี้เบิร์ธเดย์ทู้ยูววววขึ้นมา
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
