ปลายสมัยราชวงศ์ชิง จีนยังคงมีการสอบบรรจุเข้ารับราชการด้วยระบบเดิมอยู่ ก่อนสอบบัณฑิตทั้งหลายต่างพากันท่องหนังสือกันอย่างขะมักเขม้น
ณ เมืองกุ้ยโจว อำเภออานหลง ขณะนั้นผู้ดำรงตำแหน่งนายอำเภอมีนามว่า จางอิง ท่านจางอิง นั้นเป็นผู้ที่ส่งเสริมการศึกษาเป็นอย่างมาก ท่านห่วงเด็ก ๆ เกรงว่าท่องตำรากันกลางดึกจะไม่ได้รับความสะดวก ท่านจึงสั่งให้เจ้าหน้าที่ 2 นายคอยออกเดินตรวจตรายามค่ำคืน นายหนึ่งถือโคมไฟส่องทาง อีกนายหนึ่งหาบถังใส่น้ำมันตะเกียง เพื่อไปตามบ้านของบรรดาผู้ที่กำลังอ่านหนังสือเตรียมสอบ แล้วหมั่นเติมน้ำมันใส่ตะเกียงของเด็กเหล่านั้นไม่ให้พร่อง อันเป็นวิธีการแสดงออกถึงการให้กำลังใจ ให้พากเพียรต่อไป
ท่านจางอิง
คำว่าเติมน้ำมัน ในภาษาจีนพูดว่า เจีย โหยว (加油 jiā yóu)
เจีย (加jiā) แปลว่า เติม , โหยว(油yóu) แปลว่า น้ำมัน
ตั้งแต่นั้นมา คำนี้จึงกลายเป็นสำนวนของการส่งกำลังใจให้กัน อันมีความหมายว่า สู้ ๆ นั่นเอง
จางอิงเป็นห่วงไซร้ บรรดา ปราชญ์เอย
จึงส่งพลตรวจตรา ทั่วถ้วน
เห็นใครท่องตำรา ใต้แสง ตะเกียง
เติมเพิ่มน้ำมันล้วน หมายส่งแรงใจ
ท่านจางอิงดำเนินการเยี่ยงนี้อยู่ถึง 13 ปี เพราะการสนับสนุนให้เด็ก ๆ ได้ศึกษาเล่าเรียนของท่าน ทำให้ในช่วงนั้น ท้องที่ของท่านมีผู้สอบได้ระดับ “จิ้นซื่อ” 2 คน ระดับ “ ก้งเซิง” 8 คน และระดับ “จวี่เหริน” 20 คน
เพิ่มเติม
ระบบการสอบเพื่อสรรหาบุคลากรผู้มีความสามารถเข้ารับราชการในสมัยโบราณของจีน เรียกว่า เคอจวี่ (科举 kē jǔ) แบ่งการสอบออกเป็น
- ระดับท้องถิ่น ได้แก่ ระดับอำเภอ จังหวัดและมณฑลตามลำดับ โดยผู้ที่สามารถสอบผ่านในระดับมณฑลจะมีฐานะเป็น “ซิ่วไฉ” (秀才 xiù cái)
- ระดับภูมิภาค คือ “ซิ่วไฉ” ของแต่ละมณฑลมาสอบแข่งขันกัน ผู้ที่สอบผ่านระดับนี้จะมีฐานะเป็น “จวี่เหริน” (举人 jǔ rén)
- ระดับประเทศ ผู้ที่สอบผ่านระดับนี้จะมีฐานะเป็น “ก้งเซิง” (贡生 gong4 shēng)
- การสอบในพระราชวัง โดยฮ่องเต้จะเสด็จมาเป็นองค์ประธานการสอบ ผู้ที่สอบผ่านระดับนี้จะได้เป็น “จิ้นซื่อ” (进士 jìn shì) และจะมีรายชื่อบนแผ่นทองคำ
ซึ่งในการสอบระดับนี้ ผู้ที่ได้ลำดับที่สาม จะเรียกว่า “ทั่นฮวา” (探花 tàn huā)
ลำดับสองเรียกว่า “ปั๋งเอี่ยน” (榜眼 báng yǎn)
และลำดับหนึ่งเรียกว่า “จ้วงหยวน” (状元zhuàng yuán) หรือ “จอหงวน”นั่นเอง
มีสำนวนจีนโบราณกล่าวไว้ว่า “สามร้อยหกสิบอาชีพ ทุกอาชีพมีจอหงวน” คำว่า “จอหงวน”ในที่นี้จึงหมายถึง ผู้ที่ทำงานได้ดีที่สุดในอาชีพใดอาชีพหนึ่ง
การสอบระบบนี้ถูกยกเลิกไปในปี ค.ศ.1905
แหล่งอ้างอิงข้อมูล :
百科百度:加油词语的由来。
การแปลภาษาจีน-ไทย 1 มหาวิทยาลัยรามคำแหง
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
