30 ม.ค. 2021 เวลา 16:11 • หุ้น & เศรษฐกิจ
หุ้นบริษัทที่คุณถืออยู่แข็งแกร่งแค่ไหน?
หนึ่งในวิธีการเช็คความแข็งแกร่งของหุ้นหรือบริษัทที่ถืออยู่ คือการเช็คว่าหุ้นตัวนั้นมี “Moat” หรือแปลว่า “คูเมือง” ป้องกันข้าศึกหรือบริษัทอื่นๆที่จะเข้ามาแข่งขันหรือไม่
บริษัทที่มีคูเมืองหรือป้อมปราการที่แข็งแกร่ง จะทำให้คู่แข่งหรือศัตรูยากที่จะเข้ามาแข่งขันแย่งส่วนแบ่งตลาดส่วนแบ่งกำไรไปได้
Morningstar แนะนำวิธีการตรวจสอบว่าบริษัทนั้นมีคูเมืองที่แข็งแรงแค่ไหน ดูได้จาก 5 ปัจจัย อันได้แก่
1. สินทรัพย์ไม่มีตัวตน (Intangible Assets)
คือ แบรนด์ที่แข็งแกร่ง สิทธิบัตรเฉพาะตัว หรือกฎระเบียบที่เอื้อต่อบริษัทนั้นๆ
แบรนด์ที่แข็งแกร่งจะทำให้มีอำนาจในการตั้งราคาสินค้า เช่น Starbucks
สิทธิบัตรเฉพาะตัวจะทำให้มีอำนาจในการตั้งราคาสินค้า และจะทำให้ผู้เล่นรายอื่นไม่สามารถเข้ามาแข่งขันในตลาดเดียวกันได้ เช่น สิทธิบัตรยา
กฎระเบียบบางอย่างทำให้คู่แข่งไม่สามารถเข้ามาได้ เช่น สนามบิน
2. ความได้เปรียบทางต้นทุน (Cost Advantage)
บริษัทที่รักษาต้นทุนให้ต่ำกว่าคู่แข่งได้ ไม่ว่าจะจากขนาด (economies of scale) จากขอบเขตหรือผลิตสินค้าหลายชนิดที่ใช้ต้นทุนร่วมกัน (economies of scope)
บริษัทที่ได้เปรียบจากค่าขนส่งและทำเลที่ตั้ง
บริษัทที่มีอำนาจต่อรองกับซัพพลายเออร์
3. ต้นทุนการเปลี่ยนย้าย (Switching Costs)
คือค่าใช้จ่าย หรือความเสี่ยง ความลำบาก ในการเปลี่ยนไปใช้บริการหรือสินค้าจากบริษัทอื่นแทน
ลูกค้าที่มีต้นทุนการเปลี่ยนย้ายสูงจะไม่เปลี่ยนเจ้าโดยไม่จำเป็น
ยกตัวอย่างเช่นคนที่ใช้บริการ Apple ที่ใช้ iPhone iPad เก็บข้อมูลผ่าน iCloud ใช้ระบบปฏิบัติการ ios ใส่นาฬิกา Apple watch การจะเปลี่ยนไปใช้มือถือยี่ห้ออื่นก็ดูเหมือนจะต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ไหนจะเรื่องความลำบากในการย้ายข้อมูล
สุดท้ายก็มีแนวโน้มที่จะใช้ของ Apple ต่อนั่นเอง
4. พลังของเครือข่าย (Network Effect)
Network effect จะเกิดเมื่อลูกค้ามาใช้บริการนั้นๆมากขึ้น แล้วส่งผลให้เกิดคุณค่ามากขึ้นต่อทั้งผู้ใช้เดิมและผู้ใช้ใหม่
ยกตัวอย่างเช่นใน platform ต่างๆ ยิ่งผู้ใช้มาก ก็ยิ่งมีข้อมูลมากขึ้น ข้อมูลความถูกต้องก็มากขึ้น ให้รายละเอียดได้ดีขึ้น คนก็ยิ่งใช้บริการมากขึ้น
บริษัทที่มีคูเมืองนี้ที่แข็งแกร่งก็เช่น Facebook Twitter Wechat Expedia
5. ขนาดที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Scale)
หมายถึงตลาดที่มีขนาดจำกัด การที่คู่แข่งหน้าใหม่จะเข้ามาได้ยาก เนื่องจากขนาดตลาดไม่ใหญ่ การจะเข้ามาแบ่งส่วนแบ่งตลาดจะไม่คุ้มกับต้นทุนที่ลงไป
บริษัทเดิมเพียงไม่กี่แห่งก็ตอบสนองความต้องการของตลาดได้ครบถ้วนแล้ว
ยกตัวอย่างอุตสาหกรรมท่อส่งน้ำมันในบริเวณหนึ่ง ที่ความต้องการขนน้ำมันอยู่ที่ 100,000 บาร์เรลต่อวัน และท่อส่งน้ำมันเดิมของเส้นทางนี้จุได้ 120,000 บาร์เรลต่อวันอยู่แล้ว เท่ากับว่าจะไม่มีแรงจูงใจให้คู่แข่งเข้ามาได้เลย
แต่นอกเหนือจากคูเมือง 5 ข้อนี้แล้ว ยังต้องดูแนวโน้มของคูเมืองด้วย คือโอกาสที่บริษัทเหล่านี้จะยังแข็งแกร่งต่อไปหรือไม่ใน 10-20 ปีข้างหน้า โดยใช้หลักการวิเคราะห์แยกแต่ละหัวข้อใน 5 หัวข้อข้างต้น
Moat หรือ คูเมือง 5 หัวข้อนี้ เป็นปัจจัยที่เราต้องศึกษาก่อนลงทุนหุ้นแต่ละตัวครับ
โฆษณา