“สมณศักดิ์พระภิกษุสงฆ์” เรียนรู้ภาษาไทยจากสื่อมวลชน โดย…นายธีระพงษ์ โสดาศรี อธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ คนที่ 36
เมื่อเขียนถึงเรื่อง “บรรดาศักดิ์” มีคำว่า “สมเด็จ” รวมอยู่ด้วยแล้ว หลายท่านก็อยากจะทราบเรื่องของ “สมณศักดิ์พระภิกษุสงฆ์” ของไทยเรา เพราะมีคำว่า “สมเด็จ” รวมอยู่ด้วยเหมือนกัน จึงเกิดความสงสัยพร้อมกับสอบถามมา ผมไปค้นคว้า ได้ข้อมูลมาเป็นความรู้ดังนี้ครับ
ปัจจุบัน สมณศักดิ์ของพระสงฆ์ไทย แบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม เรียงลำดับจากกลุ่มชั้นสูงสุดลงไป ซึ่งในแต่ละกลุ่ม ยังมีการแบ่งออกเป็นชั้นย่อย ๆ อีก ซึ่งก็เรียงลำดับจากชั้นสูงลงไปเช่นกัน ดังนี้
1. พระราชาคณะ หรือ ชั้น ‘เจ้าคุณ’ มีลำดับชั้นย่อยคือ
1.1 สมเด็จพระราชาคณะ
1.2 รองสมเด็จพระราชาคณะ
1.3 พระราชาคณะชั้นธรรม
1.4 พระราชาคณะชั้นเทพ
1.5 พระราชาคณะชั้นราช
1.6 พระราชาคณะชั้นสามัญ
2. พระครู แบ่งเป็น
2.1 พระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษ
2.2 พระครูสัญญาบัตรชั้นเอก
2.3 พระครูสัญญาบัตรชั้นโท
2.4 พระครูสัญญาบัตรชั้นตรี
โดยข้อที่ 1. และ 2. นี้ต้องได้รับพระราชทานแต่งตั้งจากพระมหากษัตริย์เท่านั้น
3. พระฐานานุกรม ยศชั้นนี้พระราชาคณะสามารถแต่งตั้งได้ พระฐานานุกรมก็มีหลายชั้นเช่น พระครูปลัด พระครูสมุห์ พระครูใบฎีกา
4. พระครูประทวน ยศชั้นนี้แต่งตั้งโดยสมเด็จพระสังฆราช เพื่อให้พระสงฆ์ที่เกี่ยวข้องกับโรงเรียนและการศึกษา หลังจากได้รับการแต่งตั้งจะมีคำว่า “พระครู” นำหน้าชื่อเดิม
5. พระเปรียญ ได้มาโดยการสอบไล่เปรียญ (สูงสุด 9 ชั้น หรือ 9 ประโยค) โดยเรียกคำนำหน้าชื่อเดิมด้วยคำว่า ‘พระมหา’ (ถ้าสอบได้ตั้งแต่เปรียญสามประโยคขึ้นไป)
อนึ่ง ลำดับชั้น ‘เจ้าคุณ’ (พระราชาคณะ) นั้น สามารถเทียบกับบรรดาศักดิ์ของฆราวาสไทยในอดีต ได้ดังนี้
1. สมเด็จพระราชาคณะ = สมเด็จเจ้าพระยา
2. รองสมเด็จพระราชาคณะ = เจ้าพระยา
3. พระราชาคณะชั้นธรรม = พระยา
4. พระราชาคณะชั้นเทพ = พระ
5. พระราชาคณะชั้นราช = หลวง
6. พระราชาคณะชั้นสามัญ = ขุน
ข้อมูล : เรียบเรียงจากกรมการศาสนา
หมายเหตุ : คำว่า “สมณศักดิ์” (สะ มะ นะ สัก) เป็นคำนาม หมายถึง ยศพระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานมีหลายชั้น แต่ละชั้นมีพัดยศเป็นเครื่องกำหนด
ข้อมูล : ราชบัณฑิตฯ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
