3 ก.พ. 2021 เวลา 03:03 • ประวัติศาสตร์
หากพูดถึงศิลปินชาวญี่ปุ่นที่ชื่อ Morikazu Kumagai แล้ว
หลายคนคงไม่รู้จัก เพราะเขาไม่ได้มีชื่อเสียงในวงกว้าง
แต่หากไปถามถึงคนในประเทศญี่ปุ่นแล้ว แทบทุกคนจะต้องรู้จัก
ศิลปินท่านนี้
Morikazu Kumagai กำลังปูเสื่อนอนกลางวันกลางสวนของเขา ภาพจาก Wikimedia
Morikazu Kumagai คือศิลปินชาวญี่ปุ่นที่มีชีวิตอยู่ในช่วงปี 1880-1977
เขาเป็นศิลปินภาพวาดที่มีชื่อเสียงมากในญี่ปุ่น
ผลงานแรกเริ่มของเขาจะเป็นภาพวาดผู้หญิงเปลือย โดยได้รับอิทธิพลการวาด
และลงสีมาจากลักษณะงานสไตล์ตะวันตก ต่อมา Morikazu ได้ค้นหาเอกลักษณ์การวาดเป็นของตัวเองขึ้นมา
1
ผลงานจะเป็นภาพวาดสัตว์ ธรรมชาติ ที่มีสไตล์เรียบง่ายทั้งลายเส้น และการลงสีแบบไม่มีใครเหมือน
จนเกิดเป็นลักษณะเฉพาะของตัวเขาเองขึ้นมา ผลงานในช่วงนี้เองที่ทำให้ชื่อเสียงของ Morikazu โด่งดังขึ้นมา
เป็นที่ยอมรับไปทั่วญี่ปุ่น
ภาพถ่าย Morikazu Kumagai ตัวจริง ภาพจาก Metropolisjapan
ผลงานภาพแมวกำลังงีบหลับของ Morikazu Kumagai ภาพนี้เป็นภาพที่มีชื่อเสียงเป็นอย่างมากของ Morikazu ภาพจาก Metropolisjapan
ผลงานภาพวาดดอกไม้ของ Morikazu ที่ได้แรงบันดาลใจมาจากธรรมชาติในสวนของเขา ภาพจาก Metropolisjapan
ภาพวาดปลากำลังแหวกว่าย Morikazu ได้แรงบันดาลใจมาจากปลาที่อยู่ในบ่อน้ำหน้าบ้านเขา เป็นภาพวาดที่มีชื่อเสียงมากอีกภาพหนึ่งของเขา ภาพจาก Metropolisjapan
หลังจากนั้น Morikazu ก็ไม่ได้ก้าวออกจากบ้านอีกเลยเป็นเวลา 30 ปี จนถึงบั้นปลายชีวิตของเขา
ทำให้พวกสื่อ พวกนักข่าวต่างยิ่งสนใจว่าอะไรที่ทำให้ Morikazu Kumagai ถึงไม่สนใจออกมาใช้ชีวิตข้างนอก
และ ชูอิจิ โอคิตะ ผู้กำกับที่ผมชื่นชอบ ก็ได้หยิบบั้นปลายชีวิตของ Morikazu มาตีแผ่บนภาพยนตร์ที่มีชื่อว่า “Mori, The Artist’s Habitat”
Mori, The Artist’s Habitat คือหนังที่เล่าถึงชีวิตจริงของ Morikazu Kumagai ศิลปินชาวญี่ปุ่นในวัย 94 ปี
ตัวหนังดำเนินเรื่องอย่างเรียบง่าย มีความเชื่องช้า แต่สงบนิ่ง สวยงาม อบอุ่นหัวใจ แล้วเมื่อเราดูจนจบจะเข้าใจว่าทำไม Morikazu ถึงไม่ยอมก้าวออกจากบ้านเป็นเวลามานาน 30 ปี
1
Morikazu Kumagai รับรู้ได้ถึงก้อนหินที่ผิดแปลกไปจากที่มีในสวนของเขา ภาพจากภาพยนตร์ Mori, The Artist’s Habitat
Morikazu Kumagai ใช้ชีวิตในวัย 94 ปีอยู่แต่ในบ้านกับภรรยาของเขา Hideko Kumagai วัย 76 ปี บ้านของเขาอยู่ที่ย่าน Ikebukuro กรุงโตเกียว มีความเรียบง่ายไม่ได้ใหญ่โตอะไรมากนัก แต่บริเวณบ้านเขาแวดล้อมไปด้วยธรรมชาติที่มีทั้งสวน ต้นไม้ บ่อน้ำ และสารพัดสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในรั้วบ้าน ซึ่งทั้งหมดนี้คือแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะของเขา
2
Morikazu จะใช้ชีวิตแบบสโลว์ไลฟ์เหมือนเดิมซ้ำๆ กันทุกวัน โดยเมื่อเขาทานข้าวเช้ากับภรรยา Hideko เสร็จ เขาจะใช้เวลาออกมาสำรวจสวนหน้าบ้าน เมื่อถึงเวลาเที่ยงเขาก็จะเข้าบ้านมานั่งทานข้าวกลางวัน เสร็จแล้วก็จะออกไปนอนปูเสื่อนอนลงบนพื้นดินมองท้องฟ้าแล้วผล็อยหลับ จากนั้นก็จะเดินลงไปสำรวจอุโมงค์ที่เป็นเหมือนถ้ำภายในสวนของเขา แล้วก็กลับเข้ามาทานข้าวเย็น เมื่อทานอิ่มก็จะนอนหลับ แล้วตื่นขึ้นมากลางดึกเข้าห้องทำงานไปวาดรูป เขาทำทุกอย่างแบบนี้เหมือนเดิมทุกวัน ซึ่งหากเป็นคนปกติทั่วไปอาจจะรู้สึกเบื่อ แต่สำหรับ Morikazu แล้วการใช้ชีวิตแบบนี้ทำให้เขามีความสุขมากที่สุด
2
เขาไม่เคยรู้สึกเบื่อหน่ายกับสิ่งที่ทำในทุกวัน การที่เขาสำรวจสวนรอบบ้าน ที่แม้ว่าจะไม่ใหญ่โตอะไรมากนัก แต่สำหรับ Morikazu แล้วสวนแห่งนี้กลับเป็นโลกกว้างใหญ่ที่รอให้เขาไปเรียนรู้ เขาสังเกตเห็นรายละเอียดของสิ่งต่างๆ ในสวนที่เปลี่ยนไปในทุกวัน เขาใช้เวลาเพ่งมองมดที่กำลังเดินขนย้ายอาหารบนดิน จนสังเกตเห็นว่ามดมักจะเริ่มก้าวขาด้วยขากลางด้านซ้ายก่อนเสมอ เขาสังเกตเห็นถึงใบไม้ที่วันนี้ถูกสัตว์บางอย่างแทะกัดกินไป เขาสังเกตยอดหน่ออ่อนของต้นหญ้าที่เพิ่งงอกเติบโตขึ้นมาใหม่ เขารับรู้ได้ถึงก้อนหินแปลกปลอมที่ถูกโยนมาจากที่อื่นเข้ามาในสวน
เขามักใช้เวลาเพ่งมองไปสิ่งต่างๆ โดยการนั่งนิ่งๆ นอนนิ่งๆ ไม่ขยับเคลื่อนไหวอะไร จนคนภายนอกบางทีก็มองไม่ออกว่าภายในสวนมีตัว Morikazu นั่งแฝงกายไปกับต้นไม้อยู่ด้วย โดยภายในสวนจะมีจุดนั่งพักสังเกตธรรมชาติของเขามากถึง 14 จุด เปรียบเหมือนการที่เขาได้เดินทางท่องเที่ยว 14 แห่งด้วยกัน
1
Morikazu Kumagai กำลังเรียนรู้ชีวิตมดที่เดินไปเดินมาในสวนหน้าบ้าน ภาพจากภาพยนตร์ Mori, The Artist’s Habitat
ภาพวาดมดกำลังขนอาหารของ Morikazu Kumagai ภาพนี้ถูกประดับตกแต่งบนผนังอาคารของ Toshima City Kumagai Morikazu Museum พิพิธภัณฑ์แสดงผลงานของ Morikazu ที่โตเกียว
และด้วยการที่ตัว Morikazu เองไม่ได้ก้าวออกนอกบ้านมา 30 ปี แล้วจึงทำให้ยิ่งเป็นที่สนใจของเพื่อนบ้าน และสื่อต่างๆ ทำให้ในทุกวันจะมีคนต่างๆ แวะเวียนเข้ามาภายในบ้านทุกวัน บางคนมาก็ไม่ได้พบเจอ Morikazu เลย บางคนมาได้เจอแต่ก็ไม่ได้คุย บางคนมาก็มีโอกาสได้ตามติดชีวิตการสำรวจสวนของ Morikazu แต่ไม่ว่าจะมีคนภายนอกพยายามเข้ามาหาเขามากเท่าใด มันก็ไม่ได้ทำให้ตัวตนของ Morikazu แปรเปลี่ยนไป เขาไม่ได้สนใจชื่อเสียง ลาภยศ เงินทอง เขาตั้งใจมีชีวิตให้ยืนยาวเพื่อที่จะเรียนรู้ธรรมชาติรอบบ้านกับภรรยาเขา
แม้ว่า Morikazu Kumagai จะจากโลกนี้ไปแล้วด้วยวัย 97 ปี
แต่ก็ทำให้เราเห็นถึงการใช้ชีวิตที่เรียบง่ายของศิลปินคนหนึ่ง ที่ไม่ได้ต้องการอะไรเลย นอกจากการทำให้ตัวเองเข้าเป็นส่วนหนึ่งกับธรรมชาติ เรียนรู้กับสิ่งเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในทุกวัน
บางคนต้องขวนขวายแสวงออกไปหาตามที่ต่างๆ เพื่อเรียนรู้เติมเต็มให้กับชีวิต
แต่กลับบางคนแค่อยู่นิ่งๆ ใส่ใจทุกการเปลี่ยนแปลงที่อยู่ตรงหน้า ก็เรียนรู้ชีวิตได้แล้ว...
1
เราอาจไม่จำเป็นต้องออกไปสำรวจโลกข้างนอก
เพราะที่ที่เราอยู่ตอนนี้ ก็คือโลกที่รอเราไปสำรวจได้เช่นกัน...
อ้างอิงข้อมูลและรูปภาพจาก
Mori, The Artist’s Habitat
Wikimedia
Metropolisjapan
Toshima City Kumagai Morikazu Museum
โฆษณา