7 ก.พ. 2021 เวลา 03:59 • ประวัติศาสตร์
พระอินทร์แปลง
กับการเปลี่ยนแปลงทางรูปแบบศิลปกรรม
พระอินทร์แปลง ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่พระอุโบสถวัดเขมาภิรตาราม นนทบุรี
พระอินทร์แปลงองค์นี้ พระบาทสมเด็จ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว อัญเชิญมาจากพระราชวังจันทรเกษม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มาประดิษฐานที่วัดเขมาภิรตารามเมื่อวันเสาร์ที่ ๗ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๔๐๑
สันนิษฐานว่าเป็นพระพุทธสิหิงส์จำลอง เพราะองค์พระเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย นั่งขัดสมาธิเพชร มีพระรัศมีเป็นลูกแก้ว สังฆาฏิสั้นเหนือพระถัน พระวรกายอวบ ตามแบบพุทธศิลป์ล้านนา
แต่ที่ปรากฎอยู่ในปัจจุบันนั้น เป็นการเพิ่มพระรัศมีให้เป็นเปลว และฐานที่สูงขึ้นให้เป็นตามรูปแบบศิลปะล้านช้าง อาจเป็นไปได้ว่าพระพุทธสิหิงส์จำลององค์นี้เคยไปประดิษฐานที่ล้านช้างมาก่อนและถูกแปลงให้เป็นพุทธศิลป์แบบล้านช้าง หรืออาจจะถูกเพิ่มฐานและพระรัศมีในสมัยรัชกาลที่๔ ก็เป็นได้
เปลวพระรัศมีที่ทำขึ้นใหม่ เพื่อครอบที่รัศมีองค์เดิมที่เป็นลูกแก้ว
คำว่า แปลงหรือแปง ในภาษาของอาณาจักรล้านช้างนั้น หมายถึง ซ่อม สร้างใหม่ เปลี่ยนแปลง แต่งขึ้น พระพุทธรูปองค์นี้จึงมีความหมายว่า พระพุทธรูปที่พระอินทร์ทรงสร้างขึ้นใหม่
นับว่าเป็นการผสมผสาน แก้ปัญหา เปลี่ยนแปลงและได้ความงามในรูปแบบใหม่ที่ลงตัวแบบสุดๆ ถึงแม้จะไม่ปรากฎหลักฐานการบูรณะปฏิสังขรณ์ว่าอยู่ในสมัยก็ตาม
โฆษณา