ทุเรศ
ทุเรศ เป็นคำคุณศัพท์ มีความหมายที่ ๒ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานว่า ไกล
คำนี้ผู้ใช้ทั่วไปในปัจจุบันอาจคุ้นเคยกับความหมายที่ ๑ มากกว่า คือ ลักษณะที่ขัดหูขัดตา น่ารังเกียจ หรือน่าสมเพช เช่น การตัดสินคดีนี้ทุเรศจริงๆ ทั้งสองคนนี้ทุเรศพอกัน ทุเรศที่สุด ฯลฯ
แต่คนรุ่นก่อนใช้คำว่า "ทุเรศ" ทั้งสองความหมายอย่างแพร่หลาย
วรรณคดีไทยโบราณเก็บศัพท์ “ทุเรศ” ในความหมายที่ ๑ ไว้ดังตัวอย่าง
“...เมื่อยามแกนแสนทุเรศเวทนา ต้องไสยาอยู่กลางน้ำค้างพราว...” (นิราศพระบาท)
“...กินของก่อนพระเป็นเปรต รูปร่างทุเรศ ไชยเชษฐสุวิญชาเล่นชู้...” (ฉันท์ชมกุฎีและกาพย์ฉบังเบ็ดเตล็ด)
และเก็บศัพท์ที่มีความหมายว่า ไกล ไว้หลายคำ ดังตัวอย่าง
“...อวรุท์เธต์ถ อรัญ์ญส๎มึ ฝูงทวยราษฎร์นิรเทศไท้ มาเนาในอรัญทุเรศ เขตรไกลพระนครนั้นแล...” (มหาชาติคำหลวง)
“...ครั้นอรุณเรืองแรงแสงรวี ก็จรลีนาเวศทุเรศจร...” (กลอนเพลงยาวนิราศรบพม่าที่ท่าดินแดง)
“...ระยะทางกลางไพรยังไกลครัน แรมอรัญทุเรศสังเกตมา...” (นิราศพระแท่นดงรัง)
เมื่อภาษาคือเครื่องมือที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อใช้สื่อความกันในสังคม ภาษาจึงย่อมแปรผันตามสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป
คำหนึ่งเคยใช้สื่อสารได้เข้าใจในยุคหนึ่ง เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนไปคำนั้นอาจมีความหมายแคบเข้า กว้างออก หรือเปลี่ยนไปจากเดิม
สิ่งนี้เป็นเรื่องปรกติสามัญ
แต่แล้ววันหนึ่งได้มีผู้รู้ลุกขึ้นมาอธิบายคำ “ทุเรศ” ว่ามาจากคำภาษาอังกฤษ “too late” ของนายฝรั่งที่ดุคนงานไทยเรื่องมาทำงานสาย
คำนี้จึงกลายเป็น สแลง (slang) หมายถึงพฤติกรรมที่น่ารังเกียจ (เพราะไม่เข้าใจความหมายภาษาอังกฤษของนายฝรั่ง)
จากนั้นคนไทยผู้ไม่รู้ภาษาก็ใช้คำว่า “too late” นี้กันแพร่หลาย แล้วเพี้ยนเสียงเป็น “ทุเลด” “ทุเรด” และเขียนเป็น “ทุเรศ” ในที่สุด
เมื่อพิจารณาจากคำอธิบายนี้โดยไตร่ตรองแล้ว ผมนึกถึงคำพูดของพระราชธรรมนิเทศ หรือพระพยอม กลฺยาโณ ที่กล่าวถึงข้าราชการกรมที่ดินผู้ทำให้โฉนดที่ดินของวัดสวนแก้วกลายเป็นกระดาษพับถุงกล้วยแขกว่า “ผู้ไม่รู้ต้องไม่ชี้”
เพราะถ้าผู้ไม่รู้ออกมาชี้กันตามอัธยาศัยเช่นนี้
อนุชนคนรุ่นหลังก็จะได้รับความรู้......ที่ทุเรศที่สุด
ปรัชญา ปานเกตุเผยแพร่บนเฟสบุ๊คและแฟนเพจเมื่อวันพุธที่ ๙ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๓
พระนางมัทรีทรงพระดำเนินตามเสด็จพระเวสสันดรสู่เขาวงกต จิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถวัดสุวรรณาราม กรุงเทพมหานคร สมชัย อำนวยเวโรจน์ ถ่ายพุธ๑๖ตุลาคม๒๕๖๑
เมื่อพระเวสสันดรพระราชทานม้ารถหมดทุกสิ่ง จึงตรัสให้พระนางมัทรีอุ้มพระกัณหา พระองค์อุ้มพระชาลี เสด็จด้วยพระบาทสู่เขาวงกต จิตรกรรมฝาผนังวัดราชาธิวาสราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร สมชัย อำนวยเวโรจน์ ถ่ายศุกร์๑๕กุมภาพันธ์๒๕๖๒
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
