"ขอเยาะเย้ย ทุกข์ยากขวากหนามลำเค็ญ คนยังคงยืนเด่นโดยท้าทาย"
ก่อนอื่นขออภัยทุกคนเรื่องแรกเลย บทความนี้สาระอาจจะน้อย แบบอารมณ์เป็นที่ตั้ง
เอาจริง ๆ บทความนี้จะเขียนเกี่ยวกับอะไรดีล่ะ? จริง ๆ ตอนนี้ควรจะต้องเขียนเกี่ยวกับสเกลอินเดียตามที่สัญญาเอาไว้ในเฟสบุ๊ก แต่ แหม ยังไม่ชินอีกหรอ บางทีผมก็เบื่อขึ้นมาซะดื้อ ๆ (แต่จะเขียนจริง ๆ นะ รอหน่อย) และขออภัยเรื่องที่สองด้วยที่ไม่ได้อัพอะไรนาน ป. เอกของผมช่วงนี้ทรมานใจผมมาก
และผมก็โคตรจะท้อแท้ แต่งเพลงก็ตัน เงินก็ลดเพราะโควิด รายได้หายไปเดือนละเป็นหมื่นเนี่ย น้ำหนักก็ขึ้น เพลงก็แต่งไม่ออก งานก็หนัก ความกดดันก็สูง มะเร็งอารมณ์เต็มไปหมด แล้ววันนี้ยังมีข่าวว่าเจ้าหน้าที่ทำร้ายบุคลากรณ์ทางการแพทย์ด้วย
เพลงของจิตร ภูมิศักดิ์นี่ลอยขึ้นมาเลย
"ขอเยาะเย้ยทุกข์ยากขวากหนามลำเค็ญ
คนยังคงยืนเด่นโดยท้าทาย
แม้ผืนฟ้ามืดดับเลือนลับละลาย
ดาวยังพรายศรัทธาเย้ยฟ้าดิน"
เด็ก ๆ รุ่นใหม่อาจจะยากที่จะรู้จักเพลงนี้ ซึ่งขนาดผมถ้าไม่ได้เรียนดนตรี ไม่ได้มีโอกาสแสดงอยู่ในคอนเสิร์ตของจิตร ภูมิศักดิ์ ผมเองก็อาจจะไม่รู้อะไรเลยก็ได้ และอาจจะไม่รู้อะไรเกี่ยวกับประเทศนี้เลย โชคดีอีกรอบที่หลังจากนั้นผมก็บวช แล้วหนังสือที่เขียนโดยจิตร ภูมิศักดิ์ มันวางอยู่ข้างที่นอนอาตมาเลยโยม อ่านทั้งวัน จำไม่ได้แล้วว่าหนังสืออะไร แต่อ่านทั้งวันเลยโยม
จาร ๆ จิตรเจิตรอะไรนี่ใครครับจาร? หาอ่านเองเลยครับ รมไม่ค่อยดี ไม่ใช่ ๆ อยากให้ศึกษาปราชญ์ชาวบ้านคนนี้ด้วยตัวเองมากกว่าครับ
"แสงดาวแห่งศรัทธา" เป็นเพลงที่จิตร ภูมิศักดิ์แต่งตอนอยู่ในคุก และวงคาราวานเอามาร้องในภายหลัง ซึ่งในสมัยนั้นวงดนตรีเพื่อชีวิตนั้นเกิดมาเพื่อชีวิตจริง ๆ คือให้กำลังใจผู้คน วิจารณ์การเมือง และวิถีชีวิตคน ดนตรีเพื่อชีวิตเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญของฝ่ายซ้าย หลัก ๆ คือให้กำลังใจกัน ซึ่งมันก็ต้องการกำลังใจกันอย่างมาก เพราะคุณกำลังต่อสู้กับอำนาจที่ยากจะสู้ เหมือนให้แมวไปสู้กับฮิปโป
ซึ่งความหมายของเพลงนั้นสะท้อนอะไรบางอย่างออกมาเหมือนกัน ในขณะที่นักกิจกรรมมีเพลงเพื่อชีวิต ฝ่ายที่มีอำนาจมี "เพลงปลุกใจ" สามัญชนไม่แต่งเพลงปลุกใจนะครับ เพราะเล่นไม่ได้ ที่เล่นไม่ได้เพราะเพลงปลุกใจมันเป็นเพลงมาร์ช มันต้องใช้วงโยธวาธิต มันไม่มีหนึ่งตำบลหนึ่งวงโยฯ และวงโยฯ เองก็ผูกพันกับทหารมาตั้งแต่ดนตรีสากลเข้าสู่ประเทศไทยอย่างเป็นทางการเสียด้วยซ้ำ ทหารใช้ดนตรีเพื่อปลุกขวัญ ข่มขวัญ และส่งสัญญาณในการรบ การทหารจึงนิยมเครื่องดนตรีทองเหลือง เพราะเสียงดังกังวาน และดูแลรักษาได้ง่ายที่สุด แม้ว่าภายหลังเครื่องทองเหลืองจะถูกแพร่กระจายไปสู่ชุมชนด้วยเหตุเพราะว่ามันดูแลง่าย บุบแค่ไหนเสียงมันก็ยังดังแปร๋น แต่มันก็ถูกเผยแพร่โดยทหารอยู่ดี
เนื้อหาของเพลงเพื่อชีวิตและเพลงปลุกใจจึงแตกต่างกันมาก เพลงเพื่อชีวิตจึงเป็นเพลงที่ให้กำลังใจและมองหาความหวัง ก็มันแต่งโดยคนที่ด้อยกว่า และเพลงปลุกใจจึงฮึกเหิม ข่มขวัญ ก้าวร้าว เพราะมันแต่งด้วยผู้มีอำนาจที่เหนือกว่า จะด่าใครว่าไอ้ลูกหลานจัญไรก็ได้ แต่สิ่งหนึ่งที่เหมือนกันคือ มันใช้ในบริบททางการเมืองเหมือนกัน
ดังนั้นพวกเราจึงพอจะเข้าใจได้ว่าทำไมเพลง "สู้ไม่ถอย" จึงถูกใช้ในการประท้วงทั้ง ๆ ที่มันเป็นเพลงปลุกใจไม่ใช่เพลงเพื่อชีวิต นั่นเพราะเขามั่นใจว่าเขาคือฟากที่มีอำนาจเหนือกว่า และอีกฟากนั้นต่ำกว่า แน่นอนว่าไม่ได้สงสัยการกระทำของตัวเองกันหรอก
การใช้กำลังของเจ้าหน้าที่ต่อบุคลากรทางการแพทย์นั้นเลยสามารถอธิบายได้ด้วยมิติของอำนาจ คุณเคยโดนครูตีมั้ย? นั่นน่ะมันเป็น child abuse ไม่ใช่หรอ แต่ครูก็ตี เพราะเขาคิดว่ามันคือความชอบธรรม แต่จริง ๆ แล้วเพราะเขามีอำนาจอยู่ในมือ และจำเป็นจะต้องทำให้แน่ใจว่าอำนาจจะเป็นของเขาท่ามกลางความโกลาหลของนักเรียนในห้องเรียน กรณีของเจ้าหน้าที่ก็เช่นกัน เขากำลังรักษาความชอบธรรม แต่จริง ๆ แล้วเขามีอำนาจในมือ เขาต้องทำให้แน่ใจว่ามันจะต้องควบคุมได้ ที่มากกว่านั้นคือ เขาไม่ต้องรับผิดชอบอะไร เขาไม่ได้เปิดหน้า ไม่มีใครรู้ว่าเจ้าหน้าที่คนไหนเป็นคนไหน และเขาไม่ได้คิดเอง นายสั่งมาต่างหาก แล้วนายก็ไม่ต้องรับผิดชอบ ฉันก็ไม่ใช่คนกระทืบ
ถามว่าควรโกรธใคร? ไม่รู้สิ โกรธเจ้าหน้าที่ที่ลาออกจากความเป็นคน โกรธนายที่สั่ง หรือควรจะโกรธไปหมด ทำไมเรารู้น้อยเหลือเกินเกี่ยวกับบ้านเมืองตัวเอง ทำไมประวัติศาสตร์มันสำเร็จรูป ทำไมบุคคลอย่างจิตร ภูมิศักดิ์ถึงไม่อยู่ในหนังสือเรียน ทำไมวันนองเลือดมันถึงหายไปในหนังสือเรียน หรือควรโกรธคนที่โง่พอที่จะไม่รู้ไม่ชี้มีชีวิตลงตัว หรือโกรธคนที่ประสบความสำเร็จในการฝึกคนเหล่านั้นให้เชื่องได้ขนาดนี้ แล้วทำไมโพสเรื่องการเมืองถึงต้องโดนที่ทำงานเพ่งเล็ง? ไม่เอาน่า เราโพสได้แต่ที่ถูกใจที่ทำงานมากกว่า
ซึ่งก็ไม่รู้ แต่พอจะรู้ว่าคนมันต้องสิ้นหวังขนาดไหน ถึงจะแต่งเพลงอย่าง "แสงดาวแห่งศรัทธา" หรือ "เดือนเพ็ญ" ออกมาได้ และคนมันต้องอำมหิตขนาดไหนถึงจะแต่งเพลงอย่าง "สู้ไม่ถอย" หรือเพลง "ถามคนไทย" ออกมาได้ แต่ยังไงชีวิตก็ต้องไปต่อ และไปต่ออีกยาว
แต่ก่อนจะไปต่อก็ขอบ่นหน่อยเหอะ ทุกวันนี้ยังเรียกตัวเองกันว่าศิลปินเพื่อชีวิตกันได้อีกหรอ ฮะ? แต่ทำเสียงเหมือนคาราแมวแล้วมันจะเพื่อชีวิตหรอ ฮะ? เท่นักหรอ ไหนทำอะไรเพื่อสังคมกันบ้าง ฮะ? หงุดหงิด หัดรู้จักอายซะบ้าง (แต่มีวงเพื่อชีวิตดี ๆ อยู่ในปัจจุบันนะ ตามฟังอยู่ ส่งให้ฟังได้)
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
