แรกมีกลอน ก ไก่
เอนก นาวิกมูล เขียน ค่ำ 19.30 น. อา14กพ2564 F+BD
การทำคำกำกับพยัญชนะ ก ถึง ฮ เริ่มมีเมื่อสมัย ร.5 ดังรายละเอียดเขียนไปแล้วในหนังสือแกะรอย ก ไก่ สนพ.สารคดีพิมพ์เมื่อ 2536
สรุปว่า เดิมทีเดียว ยังไม่เป็นคำกลอน มีแค่คำกำกับเฉยๆ เช่น ก ไก่ ข ไข่
จนถึง พ.ศ.2472 ครูย้วน ทันนิเทศจึงแต่ง ก ไก่ คำกลอนขึ้นเป็นคนแรก(เท่าที่นายเอนกค้นได้)
ครูย้วน แต่งกลอนดังกล่าวลงใน “แบบเรียนไว” พิมพ์เมื่อ พ.ศ.2472
แต่ขออนุญาตแจ้งให้ทราบ ว่า ก ไก่ ฉบับครูย้วนมีข้อผิดพลาดข้อหนึ่งจะโดยเหตุใดก็ไม่อาจทราบได้
คือ บังเอิญท่านเอา ฅ หัวหยักไปเขียนคำว่า คน เป็น “ ฅ ฅนโสภา” ทำให้เด็กสับสนเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
ฅ หัวหยัก นั้นเดิมคนโบราณใช้เขียน ลำฅอ เป็นหลัก ไม่เห็นเขียนคำอื่น (แปลกดี - การออกเสียงอาจออกเสียงจาก ค ควาย )
พระยาศรีสุนทรโวหาร(น้อย อาจารยางกูร) นักปราชญ์ทางภาษาไทยผู้แต่งแบบเรียนหลวงฉบับแรกเมื่อต้นสมัย ร.5 (ชุดมูลบทบรรพกิจ) ท่านกำกับว่า ฅ กัณฐา
กัณฐา นั้นแปลว่า ฅ ดังคำว่า ทศกัณฐ์ ที่แปลว่าสิบฅอ เป็นต้น
ส่วนคำว่าคนนั้น เขาใช้ ค ควายเขียนกันมาตั้งแต่โบราณ
ในจารึกเก่าๆก็ใช้ ค ทั้งสิ้น
ใครที่คิดจะเขียนคำว่า คน ด้วย ฅ หัวหยัก อย่าพยายามเลย
เพราะเท่ากับไม่รู้ต้นสายปลายเหตุ –เป็นการเข้าใจผิดที่ราชบัณฑิตก็ไม่เคยชี้แจงในพจนานุกรมว่าทำไมมันเกิดความลักลั่นขึ้นเช่นนั้น
ไม่อยากพูดซ้ำ แต่ก็ต้องพูด ต้องคอยทบทวนให้ท่านที่ยังไม่เคยสังเกตได้ลองค้นคว้าดู
บางทีอาจทำให้ผมหน้าแตกก็ได้
ดูหนังสืออักขราภิธานศรับท์ ของหมอบรัดเลย์ กับอาจารย์ทัด พิมพ์เมื่อ พ.ศ.2416 หน้า 99 ก่อน
จะเห็นการใช้ ค และ ฅ ชัดเจนมาก
2.ฉบับบริษัทประชาช่าง จัดพิมพ์ เมื่อยุค 2490
แต่งใหม่ โดยใช้คำกลอนที่เป็นอมตะ จำได้ง่าย สำนวนไหนก็สู้ไม่ได้มาจนถึงทุกวันนี้ พิมพ์ขายได้ตลอดชาติ รวยเป็นล้านๆ
คือกลอนที่ขึ้นต้นว่า
ก เอ๋ย ก ไก่ -ข ไข่ในเล้า ฃ ฃวดของเรา ค ควายเข้านา ฅ คนขึงขัง ฆ ระฆังข้างฝา...
ฃ กับ ฅ นั้น ถูกตัดทิ้งเมื่อแรกทำพิมพ์ดีด เพราะเอาลงแป้นไม่ได้
เดี๋ยวนี้เอาลงได้ แต่คนก็เลิกใช้ ฃ ฅ หัวหยักไปแล้ว
ฅ ฅน ขึงขังนั้น ถ้าจะให้ถูกจริงๆ อาจเลี่ยงใช้ว่า ฅ ลำฅอตรงตั้ง ฆ ระฆังข้างฝา...เห็นจะพอช่วยแก้ขัด กล้อมแกล้มไปได้...
ความรู้เรื่อง ก ไก่ ขอเขียนไว้แค่นี้ก่อน
ความจริงตั้งใจจะเขียนเรื่องคนวาดภาพประกอบ ก ไก่ และคนแต่งกลอน ก ไก่ ฉบับประชาช่าง
แต่ถ้าจะไม่ชี้แจงที่มาเสียก่อน ลงมือเขียนยาวต่อเนื่องไปเลย คนอ่านคงลำบาก
จึงต้องยกเรื่องใครแต่งใครวาดภาพประกอบไปเขียนในตอนต่อไป
แรกมีกลอน ก ไก่
เอนก นาวิกมูล เขียน ค่ำ 19.30 น. อา14กพ2564 F+BD
คำบรรยายภาพ
1.ภาพประกอบ กไก่ ฉบับประชาช่าง 2499 ซีดีเอนก 00679B-035
2.การใช้ ค-ฅ ในอักขราภิธานศรับท์ พ.ศ.2416 ห้องสมุดเอนก นาวิกมูล
3.ปก ก ไก่ ฉบับประชาช่าง ซีดีเอนก 00679B-042
4. ก ไก่ ฉบับครูย้วน ทันนิเทศ จากแบบเรียนไว ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 4 พ.ศ.2476 หอสมุดดำรงราชานุภาพ BW-1849-011-จ3พค2536-หอดำรง
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
