ตุ่มขี่ไห
เอนก นาวิกมูล เขียนบ่าย 16.00 น.พุธ17กพ2564 F+BD
ผลจากการงมหาหนังสือจนแทบคลั่ง ในที่สุดผมก็ได้พบหนังสือวัดประยุรวงศาวาส แอบซ่อนตัวอยู่ในชั้นหนังสือเก็บประวัติวัดทั่วไป
แทนที่จะอยู่ในหมวดหนังสืออ้างอิงใกล้มือ
นอกจากนั้นยังโชคดี ได้พบหนังสือวัดราชประดิษฐ์ ฉบับมติชน ซึ่งช่วยเติมความรู้ว่าพระวิหารหลวงนั้นไม่ได้ตั้งอยู่บนไหกระเทียมอย่างเดียว
ยังมีตุ่มสามโคกเข้าร่วมแบกรับน้ำหนักด้วย !!! จะรายงานให้ท่านได้ทราบดังนี้
1.หนังสือวัดประยูร (ชื่อเต็มใช้สระอุ) ฉบับที่หามาสามสี่วันแล้วคือฉบับ งานพระราชทานเพลิงศพนายเตมีย์ บุนนาค วันอาทิตย์ที่ 27 ธันวาคม 2541 ปกสีน้ำตาลแดงมีตราพระอาทิตย์ และลายเซ็น
ในเล่ม ลงประวัติของผู้วายชนม์ก่อนแล้วจึงเป็นประวัติวัดประยุรวงศาวาส ที่พระมหาเพิ่ม (พ.อ.เพิ่ม เกตุจรูญ พ่อของครูพ้ง-พงษ์ศักดิ์ เกตุจรูญ นักดนตรีไทยธรรมศาสตร์)เรียบเรียงจากคำบอกเล่าของท่านพระครูพิศาลวินัยวาท(เหม เขมวิริโย) ตามความประสงค์ของท่านเจ้าคุณเทพโมลี(อยู่) เจ้าอาวาส
เพื่อส่งไปยังกระทรวงธรรมการนำลงในหนังสือแถลงการณ์คณะสงฆ์อีกที
คณะศิษย์นำประวัติวัดชิ้นนี้ มาพิมพ์สนองคุณในงานเลื่อนสมณศักดิ์ของพระเทพโมลี(อยู่) เมื่อ 6พย2471
กรณีสะพานนวม หนังสือหน้า 50 บันทึกไว้เพียง 2 บรรทัดว่า
“นางนวมและนางแจ่ม สร้างสะพานข้ามคลองหลังพระเจดีย์องค์ใหญ่ รื้อสะพานของเก่าทำใหม่เทด้วยแฟโรคอนกรีต สิ้นทรัพย์ 1,200 บาท”
พลาดไปอีกแล้วคือ ไม่รู้ว่านางนวลและนางแจ่ม ใช้นามสกุลอะไร ต้องค้นกันต่อไป
ส่วนกรณีวัดราชประดิษฐ์ได้รับความรู้ใหม่จากหนังสือชื่อ ราชประดิษฐ์พิพิธทรรศนา
เขียนโดยพิชญา สุ่มจินดา (ได้รับทุนสนับสนุนจากคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ )
จัดพิมพ์โดยวัดราชประดิษฐ์ ธัชชัย ยอดพิชัย เป็นบรรณาธิการ บริษัทมติชนจำกัด พิมพ์ครั้งแรก ตุลาคม 2555
ผมพึ่งเห็นและเพิ่งซื้อทีหลังเมื่อปี 2557 จากนั้นก็ลืม...
จากเดิมที่เข้าใจว่าพระวิหารหลวงและพระเจดีย์วัดราชประดิษฐ์ จะสร้างบนไหกระเทียมอย่างเดียวดังเขียนไปแล้ว
เมื่อเปิดไปถึงหน้า 35 ก็ได้ความรู้ใหม่ว่ามีตุ่มสามโคก ผสมอยู่ด้วย !!
พิชญาเขียนว่า ในการซ่อมวัดครั้งแรกเมื่อพ.ศ. 2501 นั้นยังไม่พบอะไร
พ.ศ. 2541 มีการขุดซ่อมสายล่อฟ้าของปาสานเจดีย์ จึงได้พบตุ่มสามโคก รวมอยู่ด้วย แต่การขุดครั้งนั้นก็ยังไม่เจอไหกระเทียม
หมายเหตุ-ปาสานแปลว่าศิลา ปาสานเจดีย์คือเจดีย์ใหญ่ทรงลังกา ที่ประดับด้วยหินอ่อนขัดด้าน สีเทาและขาว ท้ายพระวิหารหลวง
ร. 4 ทรงบรรจุพระบรมสารีริกธาตุเมื่อพ.ศ. 2410
พ.ศ.2554 มีการบูรณะพระวิหารหลวงครั้งใหญ่ (มีคำอธิบายว่าทำไมจึงเรียกพระวิหารหลวงในหน้า 65)
คราวนี้พบทั้งตุ่มสามโคกและไหกระเทียมซ้อนกันอยู่ในลักษณะคว่ำลง
เมื่อขุดลงไปจะเห็นตุ่มสามโคกคว่ำเหนือไหกระเทียม
ทั้งตุ่มและไห ต่างมีทรายอัดแน่น (แต่ไม่อาจทราบได้ว่ามีตุ่มสามโคกปนอยู่เท่าใดจนกว่าจะพบบัญชี)
ผู้ที่สนใจรายละเอียดเรื่องวัดราชประดิษฐ์ควรหาซื้อหนังสือเล่มที่ว่า
ผมซื้อที่ร้านริมขอบฟ้า อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ราคา 315 บาท ได้รับความรู้มากมาย
หมายเหตุ -ได้ทราบจากคุณต่อ-รพีพัฒน์ เกษโกศล ในคอมเมนต์เมื่อวานว่ามีการใช้ไหที่ป้อมพระสุเมรุ บางลำพูด้วย!
"บนเชิงเทินป้อมพระสุเมรุมีการจัดแสดงเทคนิคการใช้โอ่งวางเรียงเป็นฐานรากเช่นเดียวกันครับ
กรมศิลปากรเจาะช่องให้มองลงไปผ่านกระจกหนา แต่ฝ้าฟางเต็มที ผมเคยขึ้นไปดูเมื่อบูรณะป้อมพระสุเมรุ คราวสร้างสวนสันติชัยปราการ ปี 2542 "
ปัจจุบันไม่ทราบว่ายังเปิดให้ขึ้นไปชมหรือไม่
ตุ่มขี่ไห
เอนก นาวิกมูล เขียนบ่าย 16.00 น.พุธ17กพ2564
คำบรรยายภาพ
1.ปกหนังสือ วัดประยุรวงศาวาส ฉบับ 2542
2.ปกหนังสือวัดประยุรวงศาวาส ฉบับ 2471
3.ปกหนังสือราชประดิษฐพิพิธทรรศนา พิมพ์เมื่อ พ.ศ.2554
4.ตุ่มสามโคกวางคว่ำหน้าอยู่เหนือไหกระเทียม ภาพจาก หนังสือราชประดิษฐพิพิธทรรศนา หน้า35
5.ตุ่มสามโคก เอนก นาวิกมูล ถ่ายจากข้างวัดสิงห์ อ.สามโคก ปทุมธานี SS-1642-002-จ12กย2559
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
