อภิปรัชญา คืออะไร
อภิปรัชญา (Metaphysics) เป็นสาขาหนึ่งของวิชาปรัชญา ว่าด้วยการศึกษารากฐาณแห่งความจริงแท้แห่งจักรวาล ถกเถียงถึงทัศนะต่อความจริง ค้นหาว่าความจริงแท้คือสิ่งใด และพยายามเข้าใจมัน สัจจะแห่งธรรมชาติของสรรพสิ่ง เหล่านี้คือสิ่งที่ผู้ศึกษาอภิปรัชญาเฝ้า "ตั้งคำถาม" อันเป็นสิ่งหนึ่งที่นักปรัชญากระทำกันเสมอมา รวมถึงสามัญชนอย่างเราก็ด้วย
ตามความหมายตรงตัว อภิหมายถึง ประเสริฐและปรัชญาหมายถึงความรู้ ดังนั้นมันคือความรู้อันประเสริฐ แต่แล้วเหตุฉไน มันจึงเป็นเช่นนั้น ความรู้อันเสริฐ อาจมิใช่เพียวการพยายามเข้าใจรากฐาณแห่งจักรวาล หรือการพยายามรู้ถึงเจตจำนงเสรีมีจริงไหม พระเจ้ามีจริงหรือไม่ แต่ความรู้อันประเสริฐอาจเป็นเพียงความรู้เล็กๆ อาจแค่ได้รู้ว่า โรคมะเร็งที่ติดอยู่กับกายมาหลายปีได้หายไปนิรันแล้ว หรือาจว่าตตถูกลอตเตอรี่
อะไรกันที่ประเสริฐอย่างแท้จริงกันแน่
Metaphysics มาจากภาษากรีก แปลว่า การศึกษาธรรมชาติของโลก อาจตรงตัวกว่าในภาษาไทย จากการบัญยัตรของ อริสโตเติล
เรื่องราวของอภิปรัชญานั้นมีมายาวนาน ตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ อาจกล่าวได้ว่า อภิปรัชญาคือรากฐาณแด่ปรัชญาทุกแขนง ชาวกรีกมีความใคร่รู้อย่างแปลกปรัหลาด จะเห็นได้จากการที่ นักปรัชญาผู้มีชื่อกลายท่านล้วนเป็นชาวกรีก เช่น โสเครติส เพลโต อริสโตเติล หรือแม้แต่ไฟโรที่ผมได้เขียนถึงในบทความก่อนๆ
และนักปรัชญาทุกคน ล้วนมีสิ่งที่เหมือนกัน นั่นก็คือการตั้งคำถาม การตั้งคำถามนี้ได้ตั้งแต่ ทำไมเร่ถึงขี้ลงในโถแทนที่จะเป็นพื้นดิน จนถึงว่าแรกเริ่มเดิมที จักรวาลเป็นเช่นไร พวกเขาถามทุกอย่าง เช่นโสเครติสที่ถามมากจนถูกประหารเพราะถามมากเกินไป ดงเขามิได้ผิด แต่เพราะสังคมไม่เปิดรับการตั้งคำถามต่างหาก
ปรัชญา พัฒนามาอย่างยาวนาน อภิปรัชญามิใช่การสิ่งที่จะสอนกรือเล่าให้ฟังอย่าง่าย มันคือวิสัยทัศนะของแต้ละคน ทุกคนล้งนถูกต้อง และผิด จากการตั้งคำถามและถูกต้องคำถาม ปัดล้าง และแถลงไข
ปรัชญานั้น คือมารดาแห่งศาสตร์ทั้งปวง ในความคิดของผม มันคือการตั้งคำถาม คุณลองคิดดูสิครับว่า ศาสตร์ใดที่มิได้เกิดจากการตั้งคำถามบ้าง ยกตัวอย่างเช่น วิทยาศาสตร์ วิทยาศาสตร์ตั้งคำถามกับทุกสิ่ง เหมือนปรัชญา แต่วิทยาศาสตร์คือปรัชญาที่พัฒนาขึ้น ปรัชญาเพียงต้องการการถกเถียงและหลักฐาณ แต่หลักฐาณของวิทยาศาตร์คือหลักฐาณที่ต้องพิสูจได้ ทึกอย่างต้องพิสูจได้
หรือศิลปะ เราอาจตั้งคำถามถึงการสร้างสรร เราถูกตั้งคถามถึงการสร้างสรรของเรา เราล้วนต้องถูกมองด้วยทัศนะต่างๆ ศิลปะที่การมองเข้ามา และมองออกไป
การเมืองก็เกี่ยวกับนักปรัชญา นักปนัชญา อาจราวกว่าครึ่ง ครุ่นคิดถึง "ระบอบอันสมบูรณ์" ถึงสิ่งที่จพงะก่อประโยชน์ ถึงความจริงแท้ของการปกครอง เราควรอยู่เช่นไร ผู้ปกครองที่ดีควรเป็นเช่ยไร เหล่านี้คือปรัชญา
และทั้งหมดเกิดจากการตั้งคำถาม
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
