คุณหนึ่ง: Openspace Ventures - มีขนาดการลงทุนประมาณ $400M ลงทุนใน startup ใน series A และ B ซึ่งจะลงทุนได้ทุก sector แต่อยู่ใน SEA (South East Asia) เท่านั้น - Lead investor Series A ให้ Gojek ในปี 2013-2014
คุณแมท: Openspace Ventures
คุณโน้ต: ECG-Research - เป็นน้องใหม่ในวงการ แต่ลงทุนไปแล้วกว่า 10 startup ตั้งแต่ pre-revenue ไปจนถึง Series A
ตอน Seed round คือ VC ไม่ได้ดูอะไรเยอะ มีขอดูแค่ business model เบื้องต้น กับขอดู growth plan ว่าจะไปยังไง แต่พอมาเป็น Series A process จะยาวขึ้น 4-6 เดือน เขาจะเช็คว่าสิ่งที่เราโชว์เขาจริงหรือไม่จริง เรื่องบัญชีสำคัญมาก ตอนนั้นที่เริ่มแรกๆ เราไม่จ้างนักบัญชี พอไป raise ใน Series A คือมันวุ่นวายมาก ผมแนะนำเลยว่าให้จ้าง ส่วนการคุยดีลไม่ค่อยนานแต่การเตรียม data room ให้ investor คือนานสุดเลย
[คุณหนึ่ง]
เห็นด้วยว่าจ้าง financial advicer ได้ แต่สุดท้าย founder ต้องสามารถรู้ทุกอย่างแล้วอธิบายออกมาได้ เราต้องเล่า story base on cash flow projection นั้นได้ อย่านั่งเทียนมา และในส่วนของ legal ถ้าเราจะดูเองก็อาจจะยากนิดนึง แต่ถ้าจ้างอาจจะให้ไปถาม startup คนก่อนๆ ที่เคย raise fund มาเพราะเขาจะรู้ดีกว่า แนะนำทนายได้ดีกว่า ส่วนใหญ่จะมีราคาที่จับต้องได้เพราะอยู่ในวงการ
[คุณโน้ต]
Startup ต้องสร้าง trust ให้เกิดขึ้นใน VC ให้ได้
1. ต้องให้ VC เห็นว่าเราเป็นคนดี
2. หาปัญหาให้ได้ เพราะเราจะไม่เปลี่ยน pain แต่เราจะเปลี่ยน how
3. ตอบคำถามให้ได้ว่าทำไมต้องเป็นเรา
6. อยากให้แชร์เรื่อง legal term กับ finance ว่าทำยังไง?
ในมุมของ startup เราต้องดูด้วยว่าไม่ใช่ idea ที่ดีอย่างเดียวถึงจะรอด เราต้องดูด้วยว่าเราจะทำได้ดีกว่าคนอื่นอย่างไร ดูตัวอย่างขนาด Clubhouse เอง Twitter ยังลงมาทำแล้วเลย แต่เขาเป็น first mover เขาทำก่อน ได้เปรียบกว่า ได้ establish แบรนด์ให้เป็นที่รู้จักก่อน
[คุณจอม]
Idea is nothing, execution is everything ในโลกนี้มีคนอยู่เยอะมากแล้วก็อาจจะมีคนทำไอเดียเหมือนเราไปแล้วก็ได้ ดังนั้นเราต้องทำไปเลย ทำให้เร็วที่สุด
[คุณหนึ่ง]
Steve Jobs ก็ไม่ได้เป็นคนแรกที่คิดโทรศัพท์ที่ไม่มีปุ่ม Facebook ไม่ใช่คนแรกที่ทำ social app แต่เขาต่างเพราะเขาทำได้ดีกว่า idea จด IP (Intellectual Property) ไม่ได้ แต่สิ่งที่จดได้คือ วิธีที่ execute, เทคโนโลยีที่สร้างขึ้นมา, แพลตฟอร์มที่สร้างขึ้นมา