1 เม.ย. 2021 เวลา 23:32 • ประวัติศาสตร์
ศิลปินผู้วาดภาพต้นแบบของสาวญี่ปุ่น
ภาพวาดศิลปะญี่ปุ่นนอกจากจะ
เป็นรูปวิวทิวทัศน์ธรรมชาติ หรือทหารซามูไรแล้ว
ยังมีรูปแบบอีกลักษณะที่สวยงดงามมาก
จนกลายเป็นเอกลักษณ์ของภาพวาดญี่ปุ่น
ที่แพร่หลายไปทั่วโลก
ลักษณะภาพที่ว่าคือ ภาพวาดศิลปะสาวงาม
หรือที่เรียกว่า bijin-ga
ผมมีโอกาสได้ดูสารคดีญี่ปุ่นทางช่อง NHK
รายการ The Magic of Japanese Masterpieces
ที่กล่าวถึงภาพวาดหญิงสาวที่ได้กล่าวมาเป็นมรดกล้ำค่าของญี่ปุ่น
ภาพวาดนั้นมีชื่อว่า “Flame” หรือ HONOO
ถูกวาดโดยศิลปินหญิงที่ชื่อว่า Uemura Shoen
Uemura Shoen มีชื่อเต็มว่า Uemura Tsune Shoen
เป็นศิลปินหญิงคนสำคัญของญี่ปุ่นที่มีชีวิตอยู่ในยุคเมจิ, ไทโชและโชวะยุคแรก
โดยผลงานของ Shoen เป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องภาพวาด
หญิงสาวญี่ปุ่นที่งดงาม ซึ่ง Shoen จะใช้เทคนิคสไตล์การวาดที่เรียกว่า Nihonga
Nihonga คือเทคนิคการวาดภาพของประเทศญี่ปุ่นที่มีมานาน
โดยมีลักษณะพิเศษคือการนำแปรงพู่กันวาดบนกระดาษหรือเฟรม
ผสมหมึกสีดำ พร้อมกับผสมกับกาวเฉพาะที่ทำจากหนังสัตว์หรือกระดูกปลา
และสีต่างๆ ที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ แล้วนำมาใช้วาดไล่สีลงบนชิ้นงาน
ทำให้ภาพวาดออกมาดูมีความเป็นธรรมชาติมาก
ภาพวาดหญิงสาวของ Shoen สวยงดงามมาก
น่าค้นหา จึงได้ถูกยกย่องว่าเป็นต้นแบบหญิงสาวความงามดั้งเดิมของญี่ปุ่น
Flame คือภาพวาด Masterpiece ของ Shoen ที่ได้รับการยกย่องให้เป็นมรดกล้ำค่าของญี่ปุ่น
ภาพวาดนี้ถูกวาดขึ้นในปี 1918 ชิ้นงานมีความสูงถึง 2 เมตร
ภาพวาดนี้เป็นรูปหญิงสาวคนหนึ่งในชุดกิโมโนสีขาวที่มีลวดลายสวยงาม
ของดอกวิสทีเรียสีเหลืองและสีม่วง ผมของเธอยาวสลวยราวกับน้ำตก
แต่ดวงตาของหญิงสาวในรูปกับไร้ชีวิตชีวา รวมไปถึงภาพที่เท้าที่พร่าเลือนหายไป
Flame ภาพวาดตัวละครหญิงในนวนิยาย The Tale of Genji ที่ชื่อ Rokujo ในชุดกิโมโนสีขาวที่มีลวดลายสวยงาม ของดอกวิสทีเรียสีเหลืองและสีม่วง ผมของเธอยาวสลวยราวกับน้ำตก แต่ดวงตาของหญิงสาวในรูปกับไร้ชีวิตชีวา รวมไปถึงภาพที่เท้าที่พร่าเลือนหายไป เป็นภาพวาดที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นมรดกล้ำค่าของญี่ปุ่น
หญิงสาวในรูปวาดนี้ คือ Rokujo-no-miyasudokoro
ตัวละครในวรรณกรรมคลาสสิกของญี่ปุ่นที่ชื่อว่า The Tale of Genji นวนิยายที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น “นวนิยายเล่มแรกของโลก” เป็นนวนิยายญี่ปุ่นที่ขายดีที่สุดตลอดกาลของโลก
โดย Rokujo ในภาพวาดมีความรักอันลึกซื้งต่อเก็นจิตัวละครเอกในนิยาย
แต่ก็ได้แสดงความหึงหวงต่อภรรยาของเก็นจิ ทำให้ Rokujo ต้องกลายเป็นวิญญาณเร่ร่อน
เหมือนอย่างในภาพวาด Flame ที่ทาง Shoen ได้จินตนาการขึ้นมา
ซึ่งผู้ที่ได้เห็นภาพจริงภาพนี้จะรู้สึกสมจริงมาก
เพราะดูเหมือนว่าหญิงสาวในภาพจะลอยออกมาหาคนดู
ภาพวาด Flame ชิ้นนี้จึงได้รับการกล่าวขานและถูกพูดถึงกันเป็นอย่างมาก
ภาพ Daughter Miyuki ของ Uemura Shoen
แม้ว่าภาพวาดสาวงามของ Shoen จะได้รับการยกย่องอย่างยิ่ง
แต่กว่าจะมาถึงจุดนี้ได้เธอก็ต้องผ่านอะไรมาเยอะ
ด้วยเพราะในสมัยก่อนสภาพสังคมญี่ปุ่นได้กดขี่เพศหญิง
ผู้หญิงต้องอยู่ใต้อำนาจผู้ชาย และถูกมองว่าเป็นพลเมืองที่ต่ำกว่าผู้ชาย
ทำให้ภาพวาดสาวงามของ Shoen ในช่วงแรกไม่ได้รับการยอมรับ
แถมยังถูกมองว่าไร้ค่า แต่เธอก็ไม่สนใจ
เธอยังคงวาดภาพหญิงสาวในแนวทางที่เชื่อต่อไป
ภาพ Springtime ของ Uemura Shoen
จนเข้าสู่ยุคไทโช ผู้หญิงญี่ปุ่นได้ถูกยกสถานะมากขึ้น สาวญี่ปุ่นมีความก้าวหน้าในหลายๆ สาขาวิชาชีพ
รวมไปถึงผลงานด้านศิลปะด้วย ทำให้ผลงานของ Shoen ได้รับการยอมรับและพูดถึงเป็นอย่างมาก
เธอได้รับรางวัลต่างๆ มากมาย โดย Shoen เป็นผู้หญิงคนแรกที่ได้รับรางวัล Order of Culture award
และยังได้รับการว่าจ้างให้เป็นศิลปินหญิงอย่างเป็นทางการของสถาบัน Imperial Household
ภาพ Firefly ของ Uemura Shoen
Uemura Shoen คือตัวอย่างของคนที่มีความเชื่อมั่น
แม้ว่าในตอนแรกสังคมรอบข้างจะดูถูก ไม่ยอมรับ
แต่เธอก็ยังคงวาดภาพหญิงงามต่อไปจนพิสูจน์ออกมาให้คนทั้งโลกยอมรับได้
ภาพ Snowflakes ของ Uemura Shoen
อาจกล่าวได้ว่า
Uemura Shoen นอกจากจะวาดภาพความงามต้นแบบของหญิงสาวญี่ปุ่นแล้ว
เธอยังเป็นต้นแบบของผู้หญิงในการยกสถานะให้ทัดเทียมกันกับผู้ชายอีกด้วย
อ้างอิงข้อมูลและรูปภาพจาก
รายการ The Magic of Japanese Masterpieces ทางช่อง NHK
Wikipedia
Tokyo National Museum
artsandculture.google
โฆษณา