☭ ประวัติศาสตร์คอมมิวนิสต์ | ฉบับรวบรัด
* เนื้อหาในบทความนี้ จะนำเสนอในรูปแบบของไทม์ไลน์เวลา ดังนั้นในบางเหตุการณ์ที่มีความละเอียดซับซ้อน อาจจะไม่ได้ปรากฏอยู่ในไทม์ไลน์นี้
• ราว 10,000 ถึง 5,000 ปีก่อน
นักทฤษฎีคอมมิวนิสต์ได้เสนอทฤษฎีว่า ในช่วงยุคหินใหม่ (Neolithic) อันเป็นช่วงเวลาที่มนุษย์ดำรงชีพด้วยการล่าสัตว์หาของป่า (Hunter-Gatherer) ถือได้ว่าเป็นสังคมแบบคอมมิวนิสต์โบราณ (Primitive Communist)
• ราวศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล
นักปรัชญาชาวกรีกอย่าง เพลโต (Plato) และพีทาโกรัส (Pythagoras) เสนอทฤษฎีที่มีความคล้ายคลึงกับคอมมิวนิสต์
Plato
• 500 ถึง 1500
ชุมชนของชาวคริสต์หลายแห่งในยุโรป มีการดำรงชีวิตที่คล้ายคลึงกับคอมมิวนิสต์
• 1516
โธมัส มอร์ (Thomas More) เผยแพร่ผลงาน "Utopia" (ยูโทเปีย) ซึ่งถือได้ว่ามีอิทธิพลสำคัญต่อแนวคิดคอมมิวนิสต์
• 1800
นักอุตสาหกรรมชาวเวลส์ โรเบิร์ต โอเวน (Robert Owen) ทดลองสร้างสังคมแบบยูโทเปีย ภายในหมู่บ้านนิว ลานาร์ค (New Lanark) ริมแม่ไคลด์ ประเทศสกอตแลนด์
Robert Owen
• 1804
โยฮัน จอร์จ แรปป์ (Johann Georg Rapp) พร้อมผู้ติดตามของเขาได้สร้างลัทธิทางศาสนาที่เรียกว่า "ลัทธิฮาร์โมนี่" (Harmony) ซึ่งเป็นการทดลองใช้ชีวิตแบบสังคมยูโทเปีย ในรัฐเพนซิลเวเนีย สหรัฐฯ
Johann Georg Rapp
•1825
โรเบิร์ต โอเวน ทดลองสร้างสังคมยูโทเปียแบบใหม่ที่เมืองนิว ฮาร์โมนี่ (New Harmony) รัฐอินเดียนา สหรัฐฯ
• 1842
ฟรีดริช เอนเกลส์ (Friedrich Engels) ในช่วงวัยหนุ่มถูกส่งตัวมาจากเยอรมนีเพื่อบริหารธุรกิจโรงงานปั่นฝ้ายของบิดาเขา ในเมืองแมนเชสเตอร์ ประเทศอังกฤษ
Friedrich Engels
• 1844
ฟรีดริช เอนเกลส์ พบกับคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) เป็นครั้งแรกในกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส
Karl Marx
• 1845
ฟรีดริช เอนเกลส์ ตีพิมพ์ผลงาน "The Condition of the Working Class" (สถานการณ์ของชนชั้นแรงงานในอังกฤษ)
• 1847
ฟรีดริช เอนเกลส์ ก่อตั้งกลุ่มนักปฏิวัติสังคมนิยมที่เรียกว่า "สันนิบาตคอมมิวนิสต์" (Communist League)
• 1848
ฟรีดริช เอนเกลส์ และคาร์ล มาร์กซ์ เผยแพร่ผลงานแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ (Communist Manifesto) ภายใต้คำขวัญ "ชนชั้นกรรมาชีพทั่วโลก, จงสามัคคีกัน!" (Workers of the world, unite!)
Communist Manifesto ได้สร้างกระแสสั่นสะเทือนต่อการเมืองของยุโรป และเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดการปฏิวัติตามประเทศต่าง ๆ ในยุโรปในปีเดียวกัน (การปฏิวัติปี 1848)
• 1864
องค์การคอมมิวนิสต์สากลที่ 1 (First International) ถูกก่อตั้งขึ้นในกรุงลอนดอน โดยมี คาร์ล มาร์กซ์ เป็นผู้นำ
• 1867
คาร์ล มาร์กซ์ เผยแพร่ผลงาน "Das Kapital" (ว่าด้วยทุน)
• 1871
กลุ่มการเมืองฝ่ายซ้ายในฝรั่งเศส จัดตั้งรัฐบาลปารีสคอมมูน (Paris Commune) ภายในกรุงปารีส แต่สุดท้ายก็ถูกรัฐบาลฝ่ายสาธารณรัฐปราบปราม
• 1887
อเล็กซานดร์ อุลยานอฟ (Alesandr Ulyanov) พี่ชายของวลาดิเมียร์ อุลยานอฟ 'เลนิน' (Vladimir Ulyanov 'Lenin') ถูกตัดสินโทษประหารชีวิต จากการที่เขามีส่วนต่อการวางแผนปลงพระชนม์พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ที่ 3 กษัตริย์ของรัสเซีย
• 1889
องค์การคอมมิวนิสต์สากลที่ 2 (Second International) ถูกก่อตั้งขึ้นในกรุงปารีส ภายใต้ความร่วมมือของพรรคสังคมนิยม 10 ชาติ
• 1898
พรรคสังคมนิยมประชาธิปไตยแรงงานรัสเซีย (Russian Social Democratic Labour Party หรือ RSDLP) ถูกก่อตั้งขึ้น
• 1900
เลนินและสหายของเขาเข้าร่วมกับพรรค RSDLP และเผยแพร่หนังสือพิมพ์ประจำพรรค Iskra
• 1903
ในการประชุมครั้งที่ 2 ของพรรค RSDLP ได้ทำให้ภายในพรรคแบ่งแยกออกเป็น 2 ฝ่าย คือกลุ่มเมนเชวิก (Menshevik) ที่เป็นกลุ่มนักปฏิวัติสายประนีประนอม กับกลุ่มบอลเชวิก (Bolshevik) ที่เป็นกลุ่มนักปฏิวัติหัวรุนแรง ที่มีเลนินเป็นผู้นำ
Vladimir Lenin
• 1905
สภากรรมกรหรือสภาโซเวียต (Soviet Council) ถูกก่อตั้งขึ้นครั้งแรกในนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก
• 1912
เลนินและกลุ่มบอลเชวิกแยกตัวจากพรรค RSDLP
• 1917
- เมษายน | เลนินเดินทางเข้ามาในรัสเซีย ภายหลังจากที่ระบอบกษัตริย์ในรัสเซียล่มสลายลง จากผลพวงของการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ (February Revolution)
- กรกฎาคม | เลนินเดินทางหนีไปยังฟินแลนด์ ภายหลังจากที่รัฐบาลเฉพาะกาลที่ปกครองรัสเซียในขณะนั้น ทำการปราบปรามกลุ่มบอลเชวิกอย่างรุนแรง
- พฤศจิกายน | เลนินเดินทางกลับมายังรัสเซียอีกครั้ง และปลุกระดมกลุ่มบอลเชวิกและผู้สนับสนุนให้ก่อการปฏิวัติล้มล้างอำนาจของรัฐบาลเฉพาะกาล
ท้ายที่สุดการปฏิวัติบอลเชวิก (Bolshevik Revolution) ก็เกิดขึ้น ภายใต้คำขวัญ "สันติภาพ ที่ดิน และขนมปัง" เลนินก่อการปฏิวัติสำเร็จ และสถาปนารัสเซียให้เป็น สหพันธรัฐสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย (RSFSR) อันเป็นประเทศคอมมิวนิสต์แห่งแรกของโลก
• 1918
- พรรคบอลเชวิกถูกเปลี่ยนชื่อเป็นพรรคคอมมิวนิสต์แห่งรัสเซียทั้งปวง (All-Russian Communist Party)
- เมืองหลวงของรัสเซียถูกย้ายจากนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กมาอยู่ที่กรุงมอสโก
- รัฐบาลโซเวียตรัสเซียทำสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ (Treaty of Brest-Litovsk) ในวันที่ 13 มีนาคม 1918 เพื่อยุติสงครามกับเยอรมนี และถอนตัวจากสงครามโลกครั้งที่ 1
- สงครามกลางเมืองรัสเซียเริ่มต้นขึ้น ระหว่างฝ่ายคอมมิวนิสต์ (หรือกองทัพแดง) กับฝ่ายต่อต้าน (หรือกองทัพขาว)
• 1919
เลนินก่อตั้งองค์การคอมมิวนิสต์สากลที่ 3 (Third International) หรือโคมินเทิร์น (Comintern)
ตราสัญลักษณ์องค์การคอมมิวนิสต์สากลที่ 3 หรือ Comintern
• 1921
หลี่ต้าเจาและเหมาเจ๋อตงก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีน (Communist Party of China)
• 1923
สงครามกลางเมืองรัสเซียจบลงด้วยชัยชนะของฝ่ายคอมมิวนิสต์ โซเวียตรัสเซียและสาธารณรัฐโซเวียตอื่น ๆ ผนวกรวมเข้ากันเป็นสหภาพโซเวียต (Soviet Union)
• 1924
เลนินเสียชีวิต โจเซฟ สตาลิน (Joseph Stalin) ครองอำนาจเป็นผู้นำคนใหม่ของสหภาพโซเวียต
Joseph Stalin
• 1925
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งรัสเซียทั้งปวงถูกเปลี่ยนชื่อเป็น พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตทั้งปวง (All-Union Communist Party)
• 1927
- รัฐบาลของสาธารณรัฐจีนภายใต้การนำของเจียงไคเช็ค ปราบปรามสมาชิกของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศจีน จุดเริ่มต้นของสงครามกลางเมืองจีน
- สตาลินกุมอำนาจอย่างเบ็ดเสร็จ ภายหลังกำจัดศัตรูทางการเมืองของเขาไม่ว่าจะเป็น คาเมเนฟ (Kamenev) ซิโนเวียฟ (Zinoviev) และทรอตสกี (Trotsky)
• 1930
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งอินโดจีน (Indochinese Communist Party) ถูกก่อตั้ง ในเวลาต่อมาพรรคจะถูกแบ่งแยกออกเป็น พรรคประชาชนปฏิวัติลาว, พรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชา และพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม
• 1931
เหมาเจ๋อตงสถาปนาสาธารณรัฐโซเวียตจีน (Chinese Soviet Republics) ในมณฑลเจียงซี
เหมาเจ๋อตงในช่วงวัยหนุ่ม
• 1933
พรรคคอมมิวนิสต์ในเยอรมนีถูกปราบปรามอย่างรุนแรงและถูกสั่งแบน ภายหลังการขึ้นสู่อำนาจของอดอล์ฟ ฮิตเลอร์
• 1934
กองกำลังของเจียงไคเช็คบุกล้อมมณฑลเจียงซีอันเป็นฐานที่มั่นของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เหมาเจ๋อตงอพยพคนหนีไปยังมณฑลส่านซีทางตอนเหนือของจีน (Long March)
• 1934-1939
สตาลินปราบปรามศัตรูทางการเมืองครั้งใหญ่ (Great Purge) ประชาชนหลายสิบล้านล้มตายและหลบหนีออกนอกประเทศ
• 1935
คิม อิล-ซ็อง (Kim Il-Sung) จัดตั้งกองกำลังคอมมิวนิสต์ภายในการสนับสนุนของสหภาพโซเวียต เพื่อปลดแอกดินแดนเกาหลีจากการเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่น
• 1943
เหมาเจ๋อตงดำรงตำแหน่งเป็นผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์จีน
• 1945
สงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุด เข้าสู่ความขัดแย้งครั้งใหม่อย่างสงครามเย็น ประเทศในภูมิภาคยุโรปตะวันออกกลายเป็นรัฐคอมมิวนิสต์ตามสหภาพโซเวียต
• 1949
- พรรคคอมมิวนิสต์จีนชนะในสงครามกลางเมือง สถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน
เหมาเจ๋อตงสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน
- เกาหลีถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คิม อิล-ซ็อง สถาปนาพรรคแรงงานเกาหลี (Worker's Party of Korea) ปกครองเกาหลีเหนือ
- เยอรมนีแตกแยกออกเป็น 2 ส่วนคือ เยอรมนีตะวันตก (West Germany) ที่ปกครองแบบประชาธิปไตย และเยอรมนีตะวันออก (East Germany) ที่ปกครองแบบคอมมิวนิสต์
• 1953
- สตาลินเสียชีวิต นิกิตา ครุซซอฟ (Nikita Khrushchev) เป็นผู้นำคนใหม่ของสหภาพโซเวียต
Nikita Khrushchev ผู้นำสหภาพโซเวียต (1953-1964)
- พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตทั้งปวงถูกเปลี่ยนชื่อเป็น พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต (Communist Party of Soviet Union)
• 1954
- สหรัฐอเมริกาเสนอทฤษฎีโดมิโน (Domino Theory)
- เวียดนามถูกแบ่งแยกออกเป็น 2 ส่วน คือ เวียดนามเหนือ (North Vietnam) ที่ปกครองโดยระบอบคอมมิวนิสต์นำโดยโฮจิมินห์ กับเวียดนามใต้ (South Vietnam) ที่ได้รับการหนุนหลังจากสหรัฐอเมริกา จุดเริ่มต้นของสงครามเวียดนาม
• 1955
สหภาพโซเวียตก่อตั้งกติกาสัญญาวอร์ซอ (Warsaw Pact) ซึ่งเป็นกลุ่มพันธมิตรทางทหารของชาติคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออก เพื่อตอบโต้การจัดตั้งกลุ่ม NATO ของสหรัฐอเมริกาและพันธมิตร
Warsaw Pact
• 1959
ฟิเดล กัสโตร (Fidel Castro) และ เช กูวาร่า (Che Guevara) ทำการปฏิวัติคิวบา (Cuban Revolution) จุดเริ่มต้นของการปกครองภายใต้ระบอบคอมมิวนิสต์ของคิวบา
Fidel Castro (ซ้าย) และ Che Guevara (ขวา)
• 1961
เยอรมนีตะวันออกเริ่มสร้างกำแพงเบอร์ลิน
• 1962
วิกฤตการณ์ขีปนาวุธคิวบา (Cuban Missile Crisis) ที่เกือบจะก่อให้เกิดสงครามนิวเคลียร์
• 1966
เหมาเจ๋อตงประกาศการปฏิวัติวัฒนธรรม (Cultural Revolution)
• 1972
สหรัฐฯ เริ่มต้นความสัมพันธ์ทางการทูตกับจีน
• 1975
- สงครามเวียดนามสิ้นสุดลงด้วยชัยชนะของเวียดนามเหนือ เกิดการรวมชาติเวียดนามในอีก 1 ปีต่อมา
- พรรคประชาชนปฏิวัติลาวยึดอำนาจปกครองประเทศ ระบอบกษัตริย์ของลาวล่มสลาย
• 1975-1979
พรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชาหรือกลุ่มเขมรแดง (Khmer Rouge) ปกครองประเทศ เกิดการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในกัมพูชา
ธงชาติกัมพูชาประชาธิปไตยหรือเขมรแดง
• 1976
- เหมาเจ๋อตงเสียชีวิต การปฏิวัติวัฒนธรรมสิ้นสุดลง จีนเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ภายใต้การนำของเติ้งเสี่ยวผิง (Deng Xiaoping)
• 1985
มิคาอิล กอร์บาชอฟ (Mikhail Gorbachev) ดำรงตำแหน่งผู้นำของสหภาพโซเวียต ประกาศใช้นโยบายกลาสนอสต์-เปเรสตรอยกา (Glasnost-Perestroika) เพื่อปฏิรูปประเทศ
Mikhail Gorbachev ผู้นำสุดท้ายของสหภาพโซเวียต
• 1989 ถึง 1991
ประเทศคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออกล่มสลายลง รัฐสมาชิกของสหภาพโซเวียตหลายแห่งประกาศแยกตัวจากสหภาพโซเวียต
การทำลายกำแพงเบอร์ลินในปี 1989 สัญลักษณ์ของการล่มสลายของคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออก
• 1991
สหภาพโซเวียตล่มสลาย จุดสิ้นสุดของสงครามเย็น
** ในปัจจุบันมีเพียงแค่ 4 ประเทศเท่านั้น ที่ยังคงประกาศตัวว่าปกครองภายใต้ระบอบคอมมิวนิสต์ อันได้แก่
- 🇨🇳 จีน (สาธารณรัฐประชาชนจีน)
- 🇨🇺 คิวบา (สาธารณรัฐคิวบา)
- 🇻🇳 เวียดนาม (สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม)
- 🇱🇦 ลาว (สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว)
ในขณะที่เกาหลีเหนือ 🇰🇵 (หรือ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี) เดิมทีได้อ้างว่าปกครองภายใต้คอมมิวนิสต์ แต่ในปัจจุบันเกาหลีเหนือได้ประกาศว่าพวกเขาอยู่ภายใต้การปกครองแบบจูเช (Juche) ซึ่งเป็นแนวคิดการเมืองของ คิม อิล-ซ็อง ผู้นำคนแรกของประเทศ
สิ่งที่ควรรู้ก็คือ ไม่ว่าจะเป็นประเทศคอมมิวนิสต์ในปัจจุบัน หรือประเทศคอมมิวนิสต์ที่เคยมีมาในอดีตนั้น ทั้งหมดนี้ไม่เคยมีประเทศไหนที่เป็นคอมมิวนิสต์ที่แท้จริงเลยตามหลักการของ คาร์ล มาร์กซ์
*** Reference
#HistofunDeluxe
- 47
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
