12 เม.ย. 2021 เวลา 23:45 • ประวัติศาสตร์
ครบ 73 ปี การประกาศ "วันสงกรานต์"
8
ทราบหรือไม่ว่าเดิมทีวันสงกรานต์ไม่ได้ถูกกำหนดให้เป็นวันที่ 13 เมษายน แต่ไทยเรามีการกำหนดวันสงกรานต์แบบคำนวณปีต่อปีและต้องคอยฟังประกาศจากทางการว่าปีนี้ปีใหม่ไทยจะตรงกับวันใด
5
การกำหนดให้วันที่ 13 เมษายนของทุกปีเป็นวันมหาสงกรานต์ เป็นวันหยุดราชการ และเป็นวันครอบครัว เริ่มขึ้นตั้งแต่ พ.ศ 2491 ด้วยช่วงมหาสงกรานต์ตรงกับฤดูเก็บเกี่ยว นับว่าเป็นเวลาดีที่จะได้เริ่มต้นสิ่งใหม่ๆ เหมาะกับช่วงทำบุญใหญ่ในรอบปี ส่วนการใช้น้ำอบมีกลิ่นหอมสรงน้ำพระพุทธรูปและรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ในเทศกาลสงกรานต์นั้นมาจาก “พิธีสนานกาย” ของอินเดีย เป็นเรื่องของประเพณี ไม่ได้เกี่ยวกับศาสนาพุทธ เป็นความเชื่อของอินเดียว่าด้วยเรื่องการชำระล้างสิ่งไม่ดีให้ออกไป
3
ทั้งนี้คำว่า “เคลื่อนย้ายเข้าไป” หรือ “ผ่าน” คือความหมายที่แท้จริงของ สงกรานต์ โดยในสมัยที่ยังมีชุดความเชื่อกันว่าโลกเป็นแกนตั้งของจักรวาล มนุษย์กลุ่มหนึ่งสังเกตหมู่ดาว 12 ราศีบนท้องฟ้าที่หมุนเปลี่ยนไปในแต่ละช่วงเวลา พวกเขาพบว่าการที่ดวงอาทิตย์เคลื่อนจากราศีหนึ่งไปสู่ราศีหนึ่งนั้นกินเวลา 1 เดือน และเรียกช่วงเวลาที่พระอาทิตย์เริ่มเคลื่อนเข้าสู่หมู่ดาวว่าเป็นช่วง “สงกรานต์เดือน”
4
ตามปรกติ กลางวัน-กลางคืนของทุกวันกินเวลาไม่เท่ากัน ในหน้าร้อนช่วงเวลากลางวันยาวนาน ส่วนหน้าหนาวกลางวันนั้นสั้นกว่ากลางคืน แต่ในทุกปีจะมีอยู่วันหนึ่งที่ความมืดและความสว่างมีเวลาเท่ากันนั่นก็คือช่วงกลางเดือนเมษายน ได้แก่ “วันมหาสงกรานต์” เป็นวันที่ดวงอาทิตย์เคลื่อนสู่กลุ่มดาวแกะ หรือ ราศีเมษ เป็นช่วงที่พื้นที่ที่อยู่เหนือเขตร้อนของโลก กำลังเปลี่ยนจากฤดูหนาวไปสู่ฤดูใบไม้ผลิ ดอกไม้ใบหญ้าและสัตว์ต่างๆ ที่เคยจำศีลก็กลับมีชีวิตชีวาอีกครั้ง
4
ชาวอินเดียจึงถือเอาช่วงเวลานี้เป็นการเริ่มต้นปีใหม่ ดินแดนอุษาคเนย์รวมทั้งประเทศไทยก็ยึดถือตาม แม้ภายหลังวันขึ้นปีใหม่ของไทยจะปรับเปลี่ยนตามปีใหม่สากลให้เป็นวันที่ 1 มกราคม แต่คนไทยก็ยังจัดงานประเพณีสงกรานต์อย่างยิ่งใหญ่ ถือเป็นการเริ่มต้นปีอย่างสมบูรณ์
2
ต้นเรื่อง : นิตยสารสารคดี มีนาคม 2554
1
โฆษณา