ไมโตคอนเดรีย กับ สี่จตุรอาชา
เมื่อเราอายุมากขึ้น การทำงานของไมโตคอนเดรียที่ด้อยลง จะทำให้เราเสี่ยงกับการเป็นโรคหัวใจ เบาหวาน อัลไซเมอร์ และมะเร็ง
สวัสดีปีใหม่ไทย สุขสันต์วันสงกรานต์ครับ ช่วงนี้การระบาดของไวรัสโควิด 19 รุนแรงขึ้นเกือบทุกพื้นที่ ยังไงรักษาสุขภาพกันด้วยนะครับ ช่วงนี้ผมเดินทางบ่อยหายไปหลายวัน วันนี้พอมีเวลาก่อนนอนมาอัพเดตเรื่องที่สนใจลงบล็อกหน่อยครับ
ช่วงนี้ผมได้อ่านงานเขียนของเจ้าพ่อ biohack เดฟ ออสปรี เรื่องความชราภาพและผลพวงที่ตามมา เห็นว่ามีประโยชน์และช่วยให้เราหันมาดูแลสุขภาพตนเองมากขึ้นเลยคิดว่าจะเขียนสรุปไว้สักหน่อยครับ
ในงานเขียนของแก แกอธิบายไว้ว่าสาเหตุของการเกิดโรคต่างๆนั้นมีผลมาจากประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์บางอย่างในร่างกายเรา (ในที่นี้ก็คือไมโตคอนเดรีย) ที่จะทำงานได้ลดลงตามอายุของเราที่เพิ่มขึ้น
เมื่อเราอายุเพิ่มขึ้น ‘พฤติกรรมที่เราทำเป็นประจำ’ กับ ‘ยีน’ที่มีในร่างกาย คือสองปัจจัยหลักที่สามารถส่งผลต่อการเกิดโรคร้ายแรงทั้ง โรคหัวใจ เบาหวาน อัลไซเมอร์ และมะเร็ง
ทั้งสี่โรคนี้หรือเจ้าสี่จตุรอาชานี้ แกสรุปไว้ว่าเกิดจากการที่เซลล์ในร่างกายเราได้รับความเสียหายอย่างต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลายาวนาน (ตั้งแต่เราเกิด เติบโต และชราภาพ) ดังนั้นถ้าเราเข้าใจกระบวนการทำงานในระดับเซลล์เบื้องหลังการแก่ตัว เราจะสามารถป้องกันโรคเหล่านี้ได้
หัวใจของกระบวนการแก่ตัวของร่างกายนี้ก็คือไมโตคอนเดรีย ในร่างกายเราไมโตคอนเดรียเปรียบได้กับสิ่งมีชีวิตตัวเล็กๆที่จะคอยเปลี่ยนพลังงานจากอาหารที่เรารับประทานเข้าไปมาเป็นแหล่งพลังงานของร่างกาย เมื่อเราแก่ การทำงานของไมโตคอนเดรียจะมีประสิทธิภาพลดลงเรื่อยๆ และก่อให้เกิดสารอนุมูลอิสระในร่างกายมากขึ้น สารเหล่านี้จะทำให้เซลล์ในร่างกายมีภาวะอักเสบเรื้อรัง และส่งผลให้ความเสี่ยงที่เราจะเป็นหนึ่งในสี่โรคร้ายที่กล่าวถึงข้างต้นสูงมากขึ้น
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดถึงผลร้ายจากการมีสารอนุมูลอิสระในร่างกาย คือ กรณีการเกิดโรคหัวใจ โดยปกติสาเหตุหลักของโรคคือการอักเสบของเซลล์ในหลอดเลือดแดงที่หัวใจ เมื่อหลอดเลือดเสียหาย ไขมันจะสามารถไปเกาะที่ผนังหลอดเลือดได้ และจะก่อตัวเป็นคราบไขมัน plaques)ในบริเวณนั้น
ถึงจุดนี้จะไปกระตุ้นให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองด้วยการปล่อยโปรตีนที่เรียกว่า ไซโตคีน (cytokines) ออกมา ไซโตคีนจะทำให้คราบไขมันแตกตัวและก่อให้เกิดลิ่มเลือดขึ้น ซึ่งลิ่มเหลือดที่เกิดในหลอดเลือดหัวใจนี่เองคือสาเหตุหลักที่ทำให้คนจำนวนมากเกิดอาการหัวใจวายเฉียบพลันและเสียชีวิตหากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
หัวใจสำคัญในการลดความเสี่ยงที่เราจะต้องเป็นโรคร้ายทั้งสี่อย่างก็คือการดูแลสุขภาพ
ของเราให้ดีและลดปริมาณสารอนุมูลอิสระภายในร่างกายเราให้เหลือน้อยที่สุด วิธีการก็คือ บริโภคสารต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) เข้าไปเยอะๆนั่นเอง ซึ่งอาหารที่อุดมไปด้วยสารเหล่านี้ เช่น เบอรรี่ ดาร์กช็อกโกแลต ชา กาแฟ สมุนไพร และเครื่องเทศต่างๆ และทานอาหารที่จะช่วยให้ไมโตคอนเดรียในร่างกายเราสามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และช่วยให้ร่างกายสามารถผลิตโปรตีน ฮอร์โมน และกรดอะมิโนได้ครบถ้วน
การทานอาหารที่มีประโยชน์ไม่ใช่เรื่องยากใช่มั๊ยครับถ้าเราจะทำแค่วันสองวันหรือทั้งอาทิตย์แต่การจะทานแบบนี้ไปตลอดสิบยี่สิบปีก็อาจจะไม่ง่าย แต่ถ้าอยากใช้ชีวิตได้เต็มที่ และอยากอยู่กับคนที่เรารักไปนานๆสุขภาพคือหนึ่งในสิ่งสำคัญที่สุดที่เราต้องดูแลพ
วอร์เรน บัฟเฟตต์ แกเคยกล่าวไว้ว่าถ้าทั้งชีวิตเรามีรถยนต์ได้แค่คันเดียว เราคงดูแลมันอย่างดี ล้าง เช็ด ขัดเงา แทบทุกอาทิตย์ เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง เปลี่ยนอะไหล่ตามเวลาตลอด ร่างกายเราก็เหมือนกัน ผิดกันตรงที่เราไม่มีอะไหล่ให้เปลี่ยน ถ้าไม่ดูแลให้ดีตอนที่เรายังทำได้ สักวันเราจะต้องเสียใจแน่นอนครับ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
