เทพนิยาย (Fairy Tale) คือเรื่องเล่าประเภทหนึ่ง
เรื่องเล่า (Narrative) ในมุมมองเชิงปรัชญาแล้วคือความเป็นจริงที่ปรากฏในรูปของภาษาที่แสดงออกมาเป็นตัวบท (Text) เรื่องเล่านับเป็นความจริงที่อยู่ใกล้ตัวของเรามากที่สุด และเป็นสิ่งที่ผูกพันกับชีวิตของมนุษย์ทุกคนมาช้านาน เมื่อมีเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งเกิดขึ้น จะไม่มีผู้รู้เห็นคนใดรู้และจำได้ทุกแง่มุมของเหตุการณ์ เพราะแต่ละคนย่อมรู้เห็นจากมุมใดมุมหนึ่งของเหตุการณ์ และยังขึ้นอยู่กับความสนใจเฉพาะตัวซึ่งเลือกรับรู้ตามประเด็นเฉพาะที่ตนสนใจ ความทรงจำในเหตุการณ์แต่ละเรื่องของคนใดคนหนึ่งนี้ อาจจะเป็นเหตุการณ์จริง เชื่อว่าจริงหรือสมมติขึ้นในจินตนาการก็ได้ และในที่สุดความทรงจำเหล่านี้ก็จะถูกประมวลผลเป็นเรื่องราว (Story) มีโครงสร้างของเรื่องจากการสร้างสรรค์ของผู้สร้างเรื่องราว เมื่อ “เรื่องราว” ในใจถูกสื่อออกมาถึงผู้อื่นโดยภาษาก็เกิดเป็น “เรื่องเล่า” ขึ้น ซึ่งผู้รับสารก็จะนำเอาไปสร้างเรื่องราวของตนเองขึ้นและสื่อต่อไปกลายเป็น “เรื่องเล่า” ใหม่อีกเรื่องหนึ่งซึ่งอาจจะสร้าง “เรื่องราว”และกลายเป็น “เรื่องเล่า” ต่อ ๆ ไปอีกเรื่อย ๆ โดยไม่สิ้นสุด
ความสนุกประการหนึ่งของการอ่านหนังสือคือการที่มันช่วยนำพาเราไปสู่โลกใบใหม่ที่สร้างได้จากจินตนาการของตัวเองผ่านเรื่องเล่าที่หลากหลาย และหนึ่งในเรื่องเล่าที่มักถูกนำมาใช้เป็นวัตถุดิบในการเล่าผ่านตัวอักษรก็คือเทพนิยายนั่นเอง ในชีวิตของเรา เราคุ้นเคยกับเทพนิยายในฐานะของนิทานสอนใจ นิทานกล่อมนอน และนิทานที่เราได้ยินได้ฟังมาตั้งแต่ยังเด็ก ผมเชื่ออย่างหนึ่งว่าในตอนที่เรายังเด็ก เรามักมีอารมณ์ร่วมและเชื่อในเรื่องราวที่เราได้ยินจากเทพนิยายเหล่านี้ ทว่า เมื่อเราเติบโตขึ้น มุมมองในชีวิตของเราเปลี่ยนไปเมื่อเรามีประสบการณ์กับโลกมากขึ้น โลกในเทพนิยายอาจไม่สามารถตอบคำถามในทุกเรื่องราวที่เกิดขึ้นในชีวิตของเรา และก่อให้เกิดความกังขาว่าแท้ที่จริงแล้วนั้น โลกในเทพนิยายกับโลกของเราที่เรามีชีวิตอยู่นั้นเหมือนหรือแตกต่างกัน
“หนูน้อยหมวกแดงพบศพระหว่างเดินทาง” ของอาโอยากิ อาอิโตะ แปลโดยปิยะวรรณ ทรัพย์สำรวมเป็นหนังสือที่ดึงเอาเรื่องเล่าที่คุ้นเคยซึ่งปรากฏอยู่ในเทพนิยายมาขยายความใหม่ ผสมผสานเข้ากับเรื่องราวในรอยทางของนิยายสืบสวนสอบสวน ทำให้เกิดอรรถรสที่แปลกใหม่อย่างไม่น่าเชื่อ โดยเนื้อหาหลักๆ เริ่มต้นขึ้นเมื่อหนูน้อยหมวกแดงมีภารกิจที่จะต้องเดินทางไปส่งคุกกี้กับไวน์ยังเมืองชูเปนเฮเกน ระหว่างทางเธอได้พบเจอกับตัวละครจากเทพนิยายเรื่องต่างๆ และได้จับพลัดจับผลูร่วมแก้ไขปริศนาฆาตกรรมซ่อนเงื่อน ไม่ว่าจะเป็นคดีที่รถม้าฟักทองของซินเดอเรลล่าชนคนตายขณะที่พาหล่อนไปส่งงานเลี้ยงเต้นรำที่ปราสาท คดีฆาตกรรมแม่เลี้ยงใจร้ายของสองพี่น้องฮันเซลและเกรเทลในบ้านขนมหวานที่อยู่ในสภาพปิดตาย คดีเจ้าหญิงนิทราที่หายตัวไปอย่างไร้ร่องรอย และคดีเด็กหญิงขายไม้ขีดไฟที่พัวพันกับเรื่องราวในชีวิตจริงของหนูน้อยหมวกแดงเองและเป็นเหตุผลที่ทำให้เด็กสาวตัดสินใจเดินทางมาที่ชูเปนเฮเกน
ความน่าสนใจของนิยายเรื่องนี้คือการผสมผสานเรื่องราว และตัวละครที่เราเคยคุ้นจากเทพนิยายที่ได้ยินมาตั้งแต่เด็กให้เข้ากับเรื่องราวแบบสืบสวนสอบสวน โดยมีหนูน้อยหมวกแดงเป็นแกนกลางของเรื่องที่นำพาเราไปสู่คดีต่างๆ ก่อให้เกิดจินตนาการที่แปลกใหม่ ล้ำหน้า และน่าสนใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือการทำให้ตัวละครที่เรารู้จักในวัยเด็กพลิกไปในอีกแง่มุม (ซึ่งผมไม่อาจเล่าได้) บอกได้แค่เพียงว่าหากเรามองว่าภาพยนตร์เรื่อง Into the Woods หรือ Snow White and the Huntsman ให้ภาพด้านมืดของตัวละครจากเทพนิยายแล้ว ผมคิดว่านิยายเรื่องนี้นำเสนอความมืดหม่นและสะท้อนความมืดดำในจิตใจของมนุษย์ไปได้ไกลกว่านั้น ซึ่งการหักดิบในการสร้างและพลิกบทบาทของตัวละครจากเทพนิยายแบบนี้นับเป็นความกล้าหาญชาญชัยอันน่าทึ่ง และเชื่อว่านักอ่านหลายคนที่คุ้นชินกับเรื่องราวที่ได้ยินมาจากเทพนิยายจะรู้สึกเหวอ หรืออาจจะไม่อินเอาง่ายๆ โดยเฉพาะคดีแรกของซินเดอเรลล่า ซึ่งสำหรับผมถือว่าเป็นคดีที่ดีที่สุดจากสี่คดีในเรื่อง อย่างไรก็ดี ผมคิดว่าหากมีการทำให้คดีในเรื่องซับซ้อนมากกว่านี้อีกหน่อย หรือทำให้แต่ละคดีมีความแตกต่างที่ชัดเจนมากขึ้นกว่านี้อีกนิด นิยายเรื่องนี้จะลงตัวและกลมกล่อมมากกว่านี้ เพราะการที่คดีไม่ซับซ้อน การเฉลยปริศนาเดาได้ง่าย และมีความซ้ำ อาจมีผลต่อความชมชอบของนักอ่านที่เป็นแฟนพันธุ์แท้นิยายสืบสวนสอบสวน (อย่างผม) ได้ไม่น้อย
“หนูน้อยหมวกแดงพบศพระหว่างเดินทาง” จึงเป็นนิยายที่ท้าทายทั้งกับคนเขียน และคนอ่าน ท้าทายกับขนบและความเชื่อในแง่ของเทพนิยาย ด้วยการนำเทพนิยายมาบิดให้กลายเป็นเทพนิยายที่สะท้อนโลกของความจริง (Twisted Fairy Tale) ได้ค่อนข้างลงตัว ท่ามกลางกระแสของการตั้งคำถามว่าชีวิตจริงกับเทพนิยายเหมือนหรือแตกต่างกัน และจริงหรือไม่ที่เรื่องราวซึ่งเปี่ยมไปด้วยความฝัน ความหวัง และความสวยงามตามแบบฉบับของเทพนิยาย ไม่ได้จบลงที่ความสุขเสมอไป ตัวละครในนิยาย “หนูน้อยหมวกแดงพบศพระหว่างเดินทาง” น่าจะเป็นคำตอบที่ดีสำหรับคำถามเหล่านี้ และก่อให้เกิดการสังวรณ์มากขึ้นว่าเทพนิยายอาจเป็นเพียงเรื่องเล่าที่มีไว้สอนให้เราประพฤติในสิ่งที่ถูกที่ควร แต่ในชีวิตจริงแล้ว บางครั้งคำว่าที่ถูกที่ควรอาจมีคำจำกัดความอื่นซึ่งทำให้เราตระหนักได้ว่าโลกในเทพนิยายกับโลกที่เราอยู่ในชีวิตจริงนั้น ไม่มีอะไรที่เหมือนกันเลย
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
