• สงครามอังกฤษ-พม่า | ฉบับรวบรัด
ตอนที่ 2 ศึกเมืองย่างกุ้ง
ในปี 1824 สงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 1 (First Anglo-Burmese War) ได้เริ่มต้นขึ้น กองทัพพม่าภายใต้การนำของมหาพันธุละ (Maha Bandula) และมหาอุซานะ (Maha Uzana) ได้ยกทัพเข้ามาในดินแดนเบงกอลอันเป็นเขตพิพาทระหว่างอังกฤษกับพม่า
ผลปรากฏว่ากองทัพพม่าสามารถเอาชนะและไล่ต้อนกองทัพอังกฤษ จนเกือบจะบุกเข้ายึดนครกัลกัตตาอันเป็นศูนย์กลางของอังกฤษในเบงกอลได้ ซึ่งก็ได้สร้างความประหลาดใจให้กับอังกฤษเป็นอย่างมาก เพราะอังกฤษเชื่อมั่นมาโดยตลอดว่าพวกเขาอยู่เหนือชั้นกว่าพม่าหลายเท่า
มหาพันธุละ แม่ทัพใหญ่ของพม่าในสงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 1
ในขณะที่ดูเหมือนว่าพม่ากำลังเป็นฝ่ายได้เปรียบในสงครามครั้งนี้ ผลปรากฏว่ากองทัพพม่าของมหาพันธุละก็ได้ตัดสินใจถอยทัพออกมาจากเบงกอล แล้วรีบรุดหน้ากลับมายังเขตแดนของพม่าอย่างฉับพลัน
สาเหตุที่ทำให้กองทัพพม่าจำเป็นต้องถอยทัพออกมา ทั้ง ๆ ที่จะเอาชนะอังกฤษในเบงกอลได้อยู่แล้ว นั่นก็เพราะว่าเมืองย่างกุ้ง (Yangon) กำลังถูกกองทัพอังกฤษโจมตีอย่างหนักอยู่
ย้อนกลับไปในช่วงที่พม่ากำลังติดพลันการรบกับอังกฤษในเบงกอลอยู่ อังกฤษก็ได้ฉวยโอกาสบุกโจมตีพม่าแบบไม่ทันตั้งตัว โดยการส่งกองทัพเรือพร้อมด้วยทหารอังกฤษและอินเดียอีก 1 หมื่นนาย ภายใต้การนำของ เซอร์ อาร์ชิบอลด์ แคมป์เบลล์ (Sir Archibald Campbell) บุกโจมตีเมืองย่างกุ้งเมืองท่าและศูนย์กลางการค้าสำคัญของพม่า
กองทัพอังกฤษสามารถยึดครองเมืองย่างกุ้งได้อย่างไม่ยากเย็น เพราะแทบจะไม่มีกำลังของพม่าอยู่เฝ้ารักษาเมืองไว้เลย อังกฤษได้สร้างป้อมปราการบริเวณโดยรอบของเจดีย์ชเวดากอง (Shwedagon Pagoda) เพื่อรอรับการโจมตีของกองทัพพม่า
Sir Archibald Campbell ผู้นำกองทัพอังกฤษในการโจมตีย่างกุ้ง
ในปี 1825 กองทัพพม่าของมหาพันธุละเคลื่อนทัพมาถึงย่างกุ้งเพื่อเตรียมทำศึกและทวงคืนย่างกุ้งจากอังกฤษ หากเปรียบเทียบกันแล้วพม่าถือได้ว่ามีกำลังไพร่พลมากกว่าอังกฤษหลายเท่าตัว
แต่กองทัพพม่าก็เป็นกองทัพที่ล้าหลังและใช้ยุทธวิธีการสู้รบแบบโบราณ ตรงข้ามกับกองทัพอังกฤษที่มีอาวุธที่ทันสมัยอย่างมาก โดยเฉพาะกับจรวดคองเกรฟ (Congreve Rocket) อาวุธโจมตีระยะไกลที่เรียกว่าทันสมัยที่สุดในช่วงเวลานั้น
จรวดคองเกรฟ อาวุธที่อังกฤษใช้ในการต่อสู้กับพม่าในการรบที่ย่างกุ้ง
แม้ว่าพม่าจะมีกำลังที่มากกว่า แต่ด้วยที่เทคโนโลยีการรบที่เหนือชั้นของอังกฤษ ศึกในเมืองย่างกุ้งจึงจบลงด้วยความพ่ายแพ้อย่างย่อยยับของพม่า ที่สำคัญมหาพันธุละก็ได้สิ้นชีพลงจากปืนใหญ่ของอังกฤษ
เมื่อปราศจากผู้นำทัพอย่างมหาพันธุละ กองทัพพม่าจึงแตกแยกระส่ำระส่าย และไม่มีกำลังใจในการต่อสู้กับอังกฤษอีกต่อไป
ผลสุดท้ายในเดือนธันวาคม 1825 พระเจ้าจักกายแมง กษัตริย์พม่าแห่งราชวงศ์คองบองในขณะนั้น จะทรงประกาศยอมแพ้ต่ออังกฤษ ก่อนที่ในเดือนกุมภาพันธ์ 1826 สงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 1 จะสิ้นสุดลง
หลังสิ้นสุดสงคราม อังกฤษได้บังคับให้พม่าลงนามในสนธิสัญญายันดาโบ (Treaty of Yandabo) ซึ่งพม่าจะต้องทำตามเงื่อนไขต่าง ๆ เหล่านี้
- พม่าต้องมอบดินแดนอันได้แก่ มณีปุระ ยะไข่ อาหม ตะนาวศรี รวมไปถึงดินแดนตอนใต้ของแม่น้ำสาละวินทั้งหมดให้กับอังกฤษ
- พม่าจะต้องถอนกำลังทั้งหมดออกจากดินแดนพิพาท คือเจนเทียและคาชาร์
- พม่าจะต้องจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามให้กับอังกฤษเป็นจำนวนเงิน 1 ล้านปอนด์สเตอร์ลิง
- จะต้องมีการแลกเปลี่ยนทางการทูตระหว่างอังกฤษกับพม่า
- พม่าจะต้องลงนามในสนธิสัญญาทางการค้าที่อังกฤษต้องการ
เรียกได้ว่าสนธิสัญญายันดาโบได้สร้างบาดแผลรอยใหญ่ให้กับพม่าเป็นอย่างมาก บัดนี้ความยิ่งใหญ่เกรียงไกรที่ชาวพม่าเคยภาคภูมิใจได้มลายหายไปจนสิ้นแล้ว
แต่นี่ก็ไม่ใช่ความขัดแย้งครั้งแรกและครั้งสุดท้ายระหว่างพม่ากับอังกฤษ เพราะในอีกไม่กี่ปีต่อมา สงครามครั้งใหม่ของทั้งสองก็จะเริ่มต้นขึ้นอีกครั้ง...
ทหารอังกฤษกับทัศนียภาพของเมืองย่างกุ้ง
... โปรดติดตามต่อตอนต่อไป ...
*** Reference
#HistofunDeluxe
- 12
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
