ราว 20 ปีก่อน เมื่อผมริจะเป็นนักเขียนอาชีพ จิตติ หนูสุข อดีตบรรณาธิการสำนักพิมพ์ดอกหญ้า และบรรณาธิการสำนักพิมพ์ดับเบิ้ลนายน์ในขณะนั้น กลัวว่าผมจะอดตายคางานนักเขียนอาชีพ ได้กรุณาจัดหางานไซด์ไลน์ให้ทำ เพื่อรองรับอาชีพนักเขียน เป็นงานออกแบบปกหนังสือพ็อคเก็ตบุ๊ก
ช่วงนั้นผมวางมือจากงานสถาปัตยกรรมและโฆษณาแล้ว แต่ยังชอบการออกแบบ และคิดว่านอกจากจะช่วยเสริมรายได้แล้ว ยังน่าจะเป็นประสบการณ์ที่ดี
ความจริงแล้ว แม้จะไม่ได้ทำงานออกแบบปกหนังสือโดยตรง แต่ผมก็คลุกคลีกับการทำปกมานาน อย่างน้อยก็ได้ออกแบบปกหนังสือทุกเล่มของผม และหากจะย้อนหลังไปไกลกว่านั้น ผมเริ่มงานทำปกมาตั้งแต่ยังเรียนชั้นมัธยมปลาย การออกแบบปกหนังสือครั้งแรกของผมเป็นหนังสือของตัวเอง ไม่ใช่พ็อคเก็ตบุ๊ก แต่เป็นนิยายภาพ เมื่อทำงานโฆษณา ก็ได้ออกแบบสิ่งพิมพ์จำนวนมาก ดังนั้นการออกแบบปกจึงไม่ใช่เรื่องใหม่
เรื่องใหม่คือ ทำอย่างไรจึงจะออกแบบปกหนังสือจำนวนมากในสำนักพิมพ์เดียวกันไม่ให้แข่งกันเอง เนื่องจากร้อยละ 95 ของงานออกแบบปกหนังสือที่ผมทำเป็นของสำนักพิมพ์ดับเบิ้ลนายน์ และที่ท้าทายกว่านั้นคืองานร้อยละ 95 ของสำนักพิมพ์นี้เป็นนิยายรัก
ช่วงหลายปีนั้นผมออกแบบปกนิยายรักไปนับร้อยปก เป็นประสบการณ์ที่แปลกดีและคิดว่าน่าจะเล่าสู่กันฟัง
เนื่องจากมีหนังสือแนวนี้จำนวนมาก เดือนละสิบกว่าปก และโจทย์ของงานทุกชิ้นล้วนเหมือนกันคือ "ขอให้เด่น ขอให้โดน" การออกแบบจึงต้องคำนึงถึงภาพรวมของนักเขียนและสำนักพิมพ์ ปกหนังสือของนักเขียนแต่ละคนจำต้องมีเอกลักษณ์หรือสไตล์เฉพาะตัว ไม่ปนกัน การออกแบบนี้จึงมีลักษณะของการทำงานแบบซีรีส์ หรือเป็นชุด เพื่อไม่ให้สะเปะสะปะ ยกตัวอย่างที่เป็นรูปธรรมคือ งานของนักเขียนคนหนึ่ง ๆ จะใช้ฟอนต์เดียวกัน การวางองค์ประกอบแบบเดียวกัน
ใช่ ใคร ๆ ก็อยากให้ปกหนังสือของตัวเองเด่นและโดน! แต่การออกแบบปกเด่นและโดนอย่างเดียวอาจไม่พอ เพราะเมื่อหนังสืออยู่ในมือเรากับเมื่อมันอยู่บนชั้น ให้แรงกระทบไม่เหมือนกัน
การออกแบบปกหนังสือต้องคำนึงถึงเรื่องจิตวิทยาเช่นกัน ในบางกรณี ปกสวยอย่างเดียวอาจทำหน้าที่ไม่สมความสวยของมัน ยกตัวเอย่างเช่น ปกที่ออกแบบสีสันสดใสอาจถูกกลืนหายเมื่อวางบนชั้นที่ล้วนเป็นปกสีสันสดใส ขณะที่ปกสีขาวจืดอาจโดดเด่นออกมา ไม่ใช่เพราะสวยกว่า แต่เพราะมันแตกต่างจากปกอื่น ๆ
หลายปกไม่สามารถโดดเด่นแตกต่างจนเตะตาได้ เพราะใส่รายละเอียดบนปกมากเกินไป คนซื้อหนังสือมีเวลาเพียงไม่กี่วินาทีในการกวาดตาผ่านปกหนึ่ง ๆ และหากสนใจ ก็อาจหยิบหนังสือนั้นมาดูอีกเพียงไม่กี่นาที หากปกดูยุ่งเหยิง คนซื้อก็ละสายตาผ่านไปได้โดยง่าย
ความจริง หน้าที่ของปกหนังสือมีอย่างเดียวคือทำให้คนดูหยิบหนังสือเล่มนั้นลงมาเปิดดู ไม่ใช่เพื่อขายหนังสือโดยตรง หนังสือจะขายได้หรือไม่นั้นอยู่ที่เนื้อหาของหนังสือ หรือคนแต่ง น้อยคนซื้อหนังสือเพราะชอบปก เพราะราคาหนังสือสมัยนี้ค่อนข้างสูง
นิยายส่วนใหญ่ที่ผมออกแบบปกเป็นนิยายรัก งานของนักเขียนมีตั้งแต่ระดับแรกรุ่นไปจนถึงรุ่นแรก ส่วนใหญ่เป็นนักเขียนสตรี เช่น ดาวพิณ, ตรีนุชา, เพชรน้ำค้าง, จินตกัญญา, อรุณรุ่ง, สีสวลี, นันทนา วีระชน, โสภี พรรณราย, อาริตา, พรรณวดี, ชโนวรรณ วิสุทธิ์, ชลาลัย, วรางคณา, ชูวงศ์ ฉายะจินดา, กาญจนา นาคนันทน์, อุปถัมภ์ กองแก้ว, จุลลดา ภักดีภูมินทร์, กฤษณา อโศกสิน ฯลฯ
ปกนิยายที่ผมออกแบบมีตั้งแต่เรื่องรักหวานแหววไปจนถึงดรามาเข้มข้น เรื่องชิงรักหักสวาท เรื่องบู๊ ไปจนถึงการผจญภัยในป่าลึก นักเขียนบางคนเขียนได้มากกว่าหนึ่งแนว ดังนั้นการหาสไตล์ปกหนังสือให้เหมาะกับนักเขียนจึงต้องวางแผนล่วงหน้าตั้งแต่ปกหนังสือเล่มแรก
ออกแบบมามากมายนับร้อยๆ ปกเหมือนโรงงานอุตสาหกรรม จนเลิกราในที่สุด เมื่อการเป็นนักเขียนอาชีพเริ่มอยู่ตัว ตอนนี้ก็ออกแบบปกเฉพาะหนังสือของตัวเอง ปีละ 4 ปก
ก็ต้องออกแบบปกเพื่อช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายของสำนักพิมพ์
บอกแล้วว่าสำนักพิมพ์ที่ผมประจำอยู่ตอนนี้ใช้งานหนักมาก ว่าจะลาออกไปขายตัว แต่ก็ไม่มีแรง
.
จากหนังสือ #เดินไปให้สุดฝัน / https://bit.ly/3x7DFEO
- 7
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
