23 มิ.ย. 2021 เวลา 09:43 • การศึกษา
อะไรคือ 'การศึกษา'?
หลายๆคนที่กำลังศึกษาหาความรู้หรือที่กำลังเล่าเรียนอยู่ ก็คงจะมุ่งมั่นบากบั่นไปข้างหน้า โดยไม่ทันคิดย้อนหลัง
หลายคนไม่รู้ ว่าที่จริงแล้วการศึกษาคืออะไรกันแน่ เหมือนคนขี่หลังม้า หลังช้าง หรือแม้แต่หลังเสือ
หลายๆคนบอกว่า มีเวลามีโอกาสก็เรียนไป มีเงินพอจะลงทะเบียนเรียน พร้อมกับทำงานไปด้วย ก็เรียนกันไป เรียนกันไปจนถึงขั้นสูงสุดเท่าที่จะเรียนไหว
1
ในที่นี้เราจะพูดกันถึงเรื่องการเรียนภาษา ให้แคบลงไปอีก เช่น การจะเรียนภาษาอังกฤษ ...
หลายคนก็พยายามหาทางลัด บางคนกลับคิดว่าต้องเรียนกับเจ้าของภาษาเท่านั้น เพราะคิดว่าจะเอาลูกเสือ ก็ต้องเข้าหาเสือ
วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจถึงความหมายของคำว่า 'การศึกษา' ซึ่งภาษาไทยแปลคำไทยให้ตรงกับคำภาษาอังกฤษที่ว่า 'Education'
นักการศึกษาหลายคน ก็มักจะใช้คำนี้เริ่มต้นอธิบาย ...
ส่วนผมจะเจาะลึกลงไปในคำภาษาอังกฤษนี้ โดยแยกกายวิภาคของคำ โดยใช้วิชาภาษาศาสตร์ในแขนงนิรุกติศาสตร์
วิชานิรุกติศาตร์ คือวิชาที่ว่าด้วยความหมายที่แท้จริงของคำ โดยการแยกคำออกเป็นส่วนต่าง ๆ เช่นคำที่มาจากภาษาอื่นๆที่เข้ามาในภาษาอังกฤษ โดยเฉพาะภาษากรีกและลาติน โดยคำของภาษาพวกนี้จะประกอบด้วย ปัจจัย + ธาตุหรือรากของคำ + วิภัตติ
ถ้าจะเทียบกับคำบางคำในภาษาไทยที่มาจากภาษาอื่น ก็ เช่น ชื่อของวัดวัดหนึ่งในเกาะเกร็ด ที่อยู่กลางแม่น้ำเจ้าพระยา ในจังหวัดนนทบุรี
วัดนี้ มีชื่อว่า วัด ปรมัยยิกาวาส ซึ่งเชื่อว่าหลายคนก็ไม่รู้ความหมายของชื่อ
แต่เราในฐานะคนไทย จึงต้องควรรู้ไว้ เพราะลำพังภาษาไทยของเราเอง ที่อยู่ใกล้ตัวเรา เรายังไม่รู้ความหมาย แล้วเราจะไปเอาอะไรกับภาษาอื่น ๆ
คำ ปรมัยยิกาวาส แยกออกเป็นคำต่างๆได้ถึง 3 คำ คือ ปรมะ + อัยยิกา + อาวาส
และทั้ง 3 คำนี้ ก็ไม่ใช่คำไทย แต่เป็นคำที่ยืมมาจากคำในภาษาอื่น คือ ยาและหรือสันสกฤต
ปรมะ แปลว่า ใหญ่ ยิ่งใหญ่ สูง แปลงเป็น บรม ได้ และแปลงต่อไปเป็น บารมี ซึ่งแปลว่า อำนาจ หรืออิทธิพลได้
อัยยิกา แปลว่า ย่า หรือ ยาย
อาวาส แปลว่า อาราม หรือ วัด
คำว่า ปรมัยยิกาวาส จึงแปลว่า วัดที่สร้างโดย ย่า หรือ ยาย ของบุคคลสำคัญคนใดคนหนึ่ง
กลับมาที่คำ Education ที่เรารู้จักดี แต่เราไม่รู้จักความหมายที่แท้จริงเลย(สักนิด)
Education เป็นคำที่มาจากภาษาลาติน Educatio (ฝรั่งเศส + n แล้วอังกฤษยืมไปใช้)
คำนี้แยกออกได้เป็น E + ducatio
E- มาจากคำ ex แปลว่า ออกจาก
Ducatio เป็นคำนามที่มาจากกริยาลาติน ducō หรือ ducare แปลเป็นอังกฤษว่า lead แปลเป็นไทยว่า 'นำ'
ถ้านำคำ ducō หรือ ducare มาค้นคว้าต่อไป ก็จะพบคำนามลาตินอีกคำหนึ่ง คือ dux อ่านว่า 'ดุ๊กซฺ' แปลว่า 'ผู้นำ, ท่านขุน' อังกฤษ เอาไปแปลงเป็น duke ดยุค เช่น เจ้าฟ้าชาย ชาร์ลส์ ดยุค แห่งเอดินเบอะระ Charles Duke of Edinburgh เป็นคนไทยก็อาจจะเป็นราวๆ ชาญ ณ อยุธยา
dux ยังแปลงเป็น duct 'ดักท์' เช่นไปปรากฏในคำ abduct ลักพา(ตัว)
conduct ประพฤติ, ความประพฤติ
product ผลิตภัณฑ์ มาจากกริยา produce ผลิต
1
ดังนั้น Educatio จึงแปลว่า เอาออก หรือ นำออก ? งงมั้ยครับ? เอาอะไร เอาใครออก?
ปรัชญาการศึกษาของทางตะวันตก เขาตั้งไว้ว่า คนเรานั้นมาจากธรรมชาติ อยู่อย่างธรรมชาติ คือ กิน ขับถ่าย สืบพันธุ์ เจ็บป่วย และตาย
Education จึงเป็นการนำคนคนหนึ่งออกมาจากธรรมชาติของเขา และนำเขาไปเข้าห้องเรียน แม้ว่าทุกวันนี้ จะมีการศึกษานอกระบบโรงเรียนก็ตาม แต่เขาก็ต้องอยู่ในภาคของการเรียนรู้ มีการกำหนดหลักสูตร และประเมินผล อาจรวมทั้งการออกหนังสือรับรองหรือประกาศนียบัตรเพื่อเป็นหลักฐานว่าจบหลักสูตร
การเขียน เล่าบรรยาย ของผมก็จะเป็นแบบนี้ครับ
สวัสดี
โฆษณา