5 ก.ค. 2021 เวลา 09:47 • ถ่ายภาพ
กฎสามส่วน (Rule of Thirds) และจุดตัดเก้าช่อง
1
การจัดวางองค์ประกอบในการถ่ายภาพที่ได้รับความนิยมที่สุดอันหนึ่งก็คือ "กฎสามส่วน"
เกิดจากการแบ่งพื้นที่ในภาพเป็นสามส่วนเท่าๆ กันทั้งทางแนวนอนและแนวตั้ง เมื่อนำเส้นแนวนอนและแนวตั้งมาซ้อนทับกันจะเกิดช่อง 9 ช่องเท่าๆ กันและจุดตัด 4 จุดบริเวณกลางภาพ
โดยที่เราสามารถเลือกใช้การจัดองค์ประกอบแบบแบ่งเป็น 3 ส่วนทางแนวนอนเพียงอย่างเดียวก็ได้
อย่างในภาพนี้ผมต้องการสร้างความรู้สึกที่เวิ้งว้างกลางทะเล จึงทิ้งพื้นที่น้ำทะเลให้กินพื้นที่ส่วนใหญ่ของภาพ โดยเห็นเรืออยู่ที่สุดสายตาเป็นลำเล็กๆ
เมื่อลองแบ่งภาพเป็น 3 ส่วนทางแนวนอน จะเห็นว่าใกล้เคียงกับกฎสามส่วน
จริงๆ แล้วตอนที่ถ่ายภาพนี้ผมก็ไม่ได้นึกถึงกฎสามส่วนหรอกครับ เพียงแต่ภาพที่ถ่ายแล้วรู้สึกว่าสวย มักจะเอากฎสามส่วนเข้าไปทาบได้
รวมไปถึงการแบ่งเป็น 3 ส่วนทางแนวตั้งเช่นกัน
ภาพผีเสื้อจรวดลายพรางนี้ เมื่อลองแบ่งเป็น 3 ส่วนทางแนวตั้งจะได้แบบนี้
ตัวผีเสื้ออยู่ใกล้กับเส้นแบ่งเส้นแรก และเมื่อลากเส้นแบ่งทางแนวนอนจะได้แบบนี้
จะเห็นว่าตำแหน่งของผีเสื้ออยู่ใกล้กับจุดตัดจุดหนึ่งในทั้ง 9 ช่องนี้
อีกหนึ่งตัวอย่างของภาพที่มีจุดสนใจอยู่ตรงจุดตัดเก้าช่อง
ลองแบ่งเป็น 3 ส่วนทางแนวตั้ง
และแบ่ง 3 ส่วนทางแนวนอนทับลงไป ตัวผี้เสื้อจะอยู่ใกล้กับจุดตัดพอดี
โดยทั่วๆ ไปการจัดวางองค์ประกอบแบบนี้เป็นการสร้างความสมดุลแบบไม่สมมาตร คือฝั่งซ้ายและขวาไม่ได้เหมือนกัน 100% แต่ให้น้ำหนักทางสายตาพอๆ กัน
ซึ่งจะทำให้ภาพดูมีความน่าสนใจมากขึ้น คนดูต้องใช้เวลาในการไล่สายตาจากซ้ายไปขวา หรือจากขวาไปซ้าย
อย่างที่ผมเคยบอกไปในบทความก่อนหน้านี้ ที่ว่าคนถ่ายภาพอยากให้คนดู ใช้เวลาอยู่กับภาพถ่ายนั้นนานๆ
การจัดวางองค์ประกอบเหล่านี้ก็เพื่อสิ่งนั้นแหละครับ
แม้ว่าตอนถ่ายภาพจะไม่ได้คิดถึงเรื่องกฎสามส่วนนี้ แต่องค์ประกอบของภาพที่ได้ก็มักจะใกล้เคียงกับกฎสามส่วน
อาจจะเป็นเพราะรสนิยมและการฝึกฝนของผมเป็นแบบนี้
แต่ผมเชื่อว่าการจัดองค์ประกอบแบบกฎสามส่วนนี้ เป็นประโยชน์มากๆ กับผู้ที่เริ่มต้นถ่ายภาพ
จนเมื่อมีความชำนาญแล้วก็สามารถหาสไตล์ของตัวเองที่โดดเด่นได้
โฆษณา