ผ้าทอ มัดไหมดอกทานตะวัน @ บ้านไทครั่ง เมืองศรีสัชนาลัย
ชุมชนไทครั่ง บ้านเกาะน้อย ต.หนองอ้อ อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย .. เชื่อว่าเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ในตระกูลภาษาไท-กะได ซึ่งอพยพมาจากเมืองภูคลัง หลวงพระบาง ประเทศลาว ในสมัยรัชกาลที่ 3 ภายหลังเมื่อย้ายมาตั้งถิ่นฐานยังประเทศไทยจึงเรียกว่าไทครั่ง
เมื่ออพยพมาตั้งถิ่นฐาน พวกเขาได้นำเอาวิถีชีวิตดั้งเดิมติดตัวมาด้วยก็คือ การเลี้ยงครั่งเพื่อเอาไว้สำหรับย้อมผ้า ซึ่งเป็นสิ่งที่ถนัดและคุ้นเคยของชาวลาวครั่งเป็นอย่างดี อีกทั้งยังเป็นหนึ่งของความสามัคคีของคนในชุมชนในการรักษาขนบ ธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่นของชาวไทครั่งที่เปี่ยมเอกลักษณ์ ที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพชน .. นอกเหนือไปจากภาษาพูด ประเพณีแห่ธงช่วงสงกรานต์ แห่กัณฑ์หลอนในประเพณีออกพรรษา รวมถึงการสืบสานการทอผ้ามัดหมี่ตีนจก
เราเดินทางมาถึงหมู่บ้านไทครั่ง ศรีสัชนาลัยในเวลาบ่ายๆ ได้รับการต้อนรับจากชาวบ้านอย่างอบอุ่น
การแสดงการละเล่นพื้นบ้าน เพื่อต้อนรับคณะของเรา ... เสียงแคน การร่ายลำเข้าจังหวะแคนอย่างลงตัง และสวยงามจากหนุ่มน้อยและสาวน้อยหลายคนนั้น เรียกรอยยิ้มให้กับผู้มาเยือนกันถ้วนหน้า บางคนได้ทำการบันทึกวีดีโอเก็บเอาไว้เป็นความทรงจำที่ดี และอีกหลายคนถึงกับขยับตัวเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของการร่ายรำอย่างสนุกสนาน
เรามีโอกาสเดินชมสินค้าที่ชาวบ้านนำมาวางเรียงเอาไว้ให้ชมและจับจ่ายให้ซื้อหาไปเป็นที่ระลึก .. สะดุดตากับโมบายที่นำโครงไม้ไผ่ที่เหลาเป็นเส้นเล็กๆ นำมาสาน แล้วมัดด้วยไหมสีสันสดใส ผลที่ได้สุดท้ายเหมือนดอกไม้สวยๆ
ใครบางคนเล่าว่า .. นี่คือ ดอกทานตะวัน ที่ชาวไทครั่งจะใช้ดอกทานตะเวนประดับในประเพณีแห่ธงของชาวไทครั่งบ้านเกาะน้อยที่จัดขึ้นในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี
การสานและมัดไหมให้เป็นดอกทานตะวันนั้น สามารถออกแบบได้ตามจริตความชอบ และนำมาเป็นของประดับแต่งบ้านเสริมสิริมงคล ด้านอำนาจ ความมั่งคั่ง และสุขภาพ แตกต่างกันไปตามแต่ละสี .. แต่จะมีสีหลักอยู่ 5 สีและสีที่เหลือเป็นบริวาร ซึ่งสีหลัก 5 สีก็มีความหมายอยู่ด้วยกันดังนี้
สีแดง หมายถึง ความมั่งคั่ง มั่งมี มาจากสีของครั่ง เป็นสัญลักษณ์แห่งสุขภาพและแรงปรารถนา อาจหมายถึงความโชคดีของคนที่เริ่มทำธุรกิจใหม่ รวมถึงยังช่วยในการไหลเวียนโลหิตอีกด้วย
สีขาว หมายถึง ความอยู่เย็นเป็นสุข ร่มเย็น สงบ ช่วยบรรเทาอารมณ์ตกใจหรือหวาดวิตก ส่งเสริมให้จิตใจสะอาดบริสุทธิ์มีพลังทางความคิดและจิตใจ
สีดำ หมายถึง ความเข้มแข็งอดทน แข็งแรงมีพลังอำนาจ มีวาสนาผู้คนนับหน้าถือตา
สีเขียว หมายถึง ความเจริญรุ่งเรืองและสะท้อนพลังอันมีชีวิตชีวาของชีวิต เพิ่มพูนความฉลาดและกล้าหาญ ช่วยป้องกันภัยจากโรคร้าย
สีเหลือง หมายถึง สีแห่งความรุ่งเรืองเหมือนรวงข้าวสีทองความเจิดจ้าและสว่างไสว ความเชื่อใจ เป็นสัญลักษณ์ของชีวิตใหม่และชีวิตที่ดีขึ้น
ผ้าทอของชาวไทครั่ง
การทอผ้าตีนจก ถือเป็นภูมิปัญญาที่ชาวไทครั่งหรือลาวครั่งได้ถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษมาช้านานและยังเป็นความภาคภูมิใจของชาวไทครั่งอีกด้วย
สีพื้นดั้งเดิมของผ้าทอไทครั่ง จะมีเอกลักษณ์เป็นสีแดงอมม่วงที่ได้มาจากสีของตัวครั่ง .. หลังจากสาวไหมให้เป็นเส้น และผ่านการย้อมสีแล้ว ผ้าแต่ละผืนยังต้องใช้เวลาทอเป็นเดือน
ผ้าซิ่นของชาวไทครั่งจะใช้ตีนซิ่นด้วยฝ้ายหรือไหม ตีนซิ่นทอเป็นพื้นสีแดงใช้เทคนิคด้วยการใช้มือจกฝ้ายหรือไหม สีเหลือง ส้ม น้ำเงิน ขาว เขียว ให้เกิดลวดลายโดยทิ้งสีพื้นสีแดงไว้ด่านล่างของตีนซิ่น
พิพิธภัณฑ์ขนาดเล็ก ... ใช้จัดแสดงของสะสมและผ้าทอโบราณที่บางผืนมีอายุนับร้อยๆ ปี รวมถึงอุปกรณ์เครื่องใช้ในชีวิตประจำวันต่างๆ ของชาวไทยครั่ง ทั้งอุปกรณ์จักสาน เครื่องใช้โบราณ เครื่องสังคโลก ถ้วย จาน ลูกปัด ทั้งในตัวบ้านและนอกบ้าน ถือได้ว่า เป็นสถานที่ให้ความรู้และเล่าเรื่องราวของไทครั่งให้แก่นักท่องเที่ยวอีกด้วย
ผ้าซิ่นโบราณ .. บางผื่นอายุหลายสิบปี
ในชุมชนมีสินค้าหัตถกรรมหลายชนิด รวมถึงผ้าซิ่นตีนจกให้เลือกซื้อกลับไปเป็นของฝากด้วย ผ้าบางผืนมีความสวยงามด้วยลวดลายและฝีมือการทอที่ประณีตจากตความตั้งใจของช่างทอ
ไม่ได้ขึ้นอยู่กับราคาว่าถูกหรือแพงแต่ขึ้นอยู่กับความตั้งใจของคนทำเพื่อที่จะให้คนที่ได้รับไปรู้สึกถึงความตั้งใจนั้นจริงๆ
แม่ครูที่สืบสานวิธีการทอผ้าแบบที่บรรพบุรุษเคยทำมาอย่างยาวนาน .. กรุณาเล่าและสาธิตกรรมวิธีการทอให้พวกเราฟังและชม
หากใครมาเที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยก็อย่าลืมแวะมาที่ศูนย์การเรียนรู้บ้านไทครั่ง มาทำดอกทานตะเวน .. เลือกซื้อผ้าซิ่นตีนจก และสินค้าที่ระลึกกลับไปเป็นของฝากหรือของที่ระลึกจากสุโขทัยกันนะคะ
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
ชุมชนไทครั่ง บ้านเกาะน้อย ต.หนองอ้อ อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย
ศูนย์การเรียนรู้บ้านไทครั่ง โทร.089-436-3153
ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านหนองอ้อ โทร.055-672-046
*******************
เที่ยวทั่วไทย ไปทั่วโลกกับพี่สุ … รวม link บทความที่เขียนในเพจ ..
***เมืองไทย ไดอารี่ by Supawan
***Supawan’s colorful world
***สถานีอร่อย by Supawan
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
