"Public domain" คืออะไร และสำคัญกับครีเอเตอร์ยังไง?
มาหาคำตอบกันค่ะ
"Public domain" คืออะไร?
ปัจจุบันเรื่องของลิขสิทธิ์ มีอยู่หลายรูปแบบ แน่นอนว่าทุกชิ้นงานล้วนมีลิขสิทธิ์ และมีสัญญาการอนุญาตนำไปใช้ที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับเจ้าของว่าจะให้เอาไปใช้อะไรได้บ้าง สำหรับวิดีโอคอนเทนต์บน YouTube ที่ประกอบไปด้วย ภาพ เสียง และอื่นๆ ก็จะมีวิดีโออยู่หนึ่งประเภทที่เรียกว่า “Public domain” หรือ “สาธารณสมบัติ” ที่ใครก็สามารถหยิบเอาวิดีโอไปใช้ได้ โดยไม่ถูกจำกัดการใช้ตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ไม่จำเป็นต้องขออนุญาตจากเจ้าของผลงาน และไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการใช้ ผู้ใช้งานทุกคนสามารถนำไปใช้ได้อย่างอิสระ ไม่ว่าจะเป็นการดัดแปลง แก้ไข หรือเผยแพร่ และยังสามารถนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ได้ด้วย เพราะแบบนี้เราจึงจะเห็นว่า มีการนำงานศิลปะของศิลปินสมัยก่อนมาขายตามท้องตลาดอยู่เต็มไปหมด
นอกจากนี้ Public domain ยังรวมถึงผลงานที่เคยมีลิขสิทธิ์ แต่เจ้าของผลงานเสียชีวิตไปแล้วเป็นเวลา 50 ปี ตามรายละเอียดพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ผลงานนั้นจะกลายเป็น Public domain ทั้งหมดค่ะ
ซึ่งสรุปแล้ว Public domain สามารถแบ่งได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ ดังนี้
1. สิ่งที่ไม่เป็นงานลิขสิทธิ์
2. งานที่เจ้าของลิขสิทธิ์สละลิขสิทธิ์
3. งานที่สิ้นอายุการคุ้มครองลิขสิทธิ์แล้ว
✔️ ตัวอย่างผลงานที่เป็น Public domain อย่างเช่น
- รูปถ่าย ภาพของดวงดาวหรือกาแล็กซี่ต่าง ๆ จาก NASA เนื่องจาก NASA เป็นหน่วยงานรัฐบาล ซึ่งมีหน้าที่เผยแพร่ความรู้ให้แก่ประชาชน ดังนั้นภาพของ NASA จึงสามารถเอาไปใช้ได้ฟรี
- เพลงออเครสตร้า ของ Mozart และ Beethoven หลายเพลง ที่วงการทำภาพยนต์ก็นิยมเอามาใช้ประกอบใน score ของหนังหลายเรื่อง
- ข่าวสารต่าง ๆ ก็ถือว่าเป็น Public domain
เพราะทุกคนมีความเห็นตรงกัน
ดังนั้นถ้าเราเจอวิดีโอ ภาพ หรือเพลง ที่บอกว่าเป็น Public domain เราก็สามารถเอามาใช้ได้เลย โดยไม่ต้องให้เครดิตก็ได้ แต่ถ้าจะหยิบเอาผลงานนั้นๆ มาบอกว่าเป็นผลงานตัวเองเลย ก็ไม่ถูกต้อง! แน่นอนว่าผลงานที่เป็น Public domain นั้นสามารถเอามาบอกว่าเป็นของตัวเองได้ก็จริง แต่ก็ไม่ควรทำนะคะ ซึ่งถ้าเอามาแก้ไข ดัดแปลง หรือ Remake ก่อนก็น่าจะดีกว่าค่ะ
รู้อย่างนี้แล้ว ก่อนจะนำผลงานต่างๆ ที่เราไม่ได้เป็นเจ้าของมาใช้ ก็อย่าลืมดูเงื่อนไขการใช้งานให้ดีด้วยนะคะ ว่าสามารถนำมาใช้ฟรีได้จริงๆ หรือไม่ เพื่อป้องกันไม่ให้ไปละเมิดลิขสิทธิ์ผลงานของคนอื่นนั่นเองค่ะ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
