17 ก.ค. 2021 เวลา 23:20 • บ้าน & สวน
ต้นบัวบกโขด
1
แนะนำพันธ์ไม้น่าสนใจ : บัวบกโขด (Stephania erecta craib)
บัวบกโขด น่าจะเป็นอีกชื่อที่นักเล่นต้นไม้ในบ้านเราเริ่มคุ้นหูและชินตา กับรูปทรงต้นไม้ที่มีจุดเด่นตรงปมหัว หรือ “โขด” อันเป็นปุ่มก้อนใหญ่โตและมีใบเขียวงอกขึ้นมาของมัน ไม้นี้เป็นอีกสายพันธุ์ที่กำลังมาแรง กระแสแม้จะไม่หวือหวาเหมือนพวกไม้ด่าง แต่การมาเนิบๆ อย่ามีจัวหวะดูเหมือนมันจะเป็นไม้ที่คงกระแสอยู่ได้นานไม่เบา ส่วนหนึ่งมาจากรูปทรงที่สวยแปลกตา มีขนาดที่ออกแนวน่ารัก อีกทั้งยังดูแลง่าย เข้าทำนอง “น้อย แต่ มาก” หรือ มินิมอล ที่เป็นเทรนด์อีกกระแสของคนในปัจจุบันนี้ อย่างไรก็ดี ก่อนจะรีบบึ่งไปร้าน ขายต้นไม้ เพื่อจับจองเอาต้นไม้รากอวบน่ารักพันธุ์นี้มาครอบครอง เราลองมาศึกษาทำความเข้าใจกับมันเสียก่อน แล้วค่อยออกไปหา ซื้อต้นไม้ ก็ยังไม่สาย
จุดเริ่มต้นของคนรักต้นไม้ ก่อนซื้อต้นไม้ ซื้ออุปกรณ์ทำสวน ก่อนไปร้านขายต้นไม้ ขายอุปกรณ์ทำสวนปุ๋ย ยา ต่างๆ นานา ขอชวนมาเรียนรู้เบื้องต้นก่อนกับ Green Garden 101
สำหรับท่านที่ยังไม่คุ้นกับกับไม้ชนิดนี้ อยากเรียกให้ทราบว่า บัวบกโขด เป็นหนึ่งในต้นไม้ที่ปลูกเลี้ยงใน กระถางบอนไซ ได้สวยงามมากที่สุดอย่างหนึ่ง แม้ว่ามันจะไม่ใช่บอนไซ แต่ด้วยจุดเด่นที่ปมราก ที่นูนอวบใหญ่ มีร่องรอยความสากราวกับผ่านโลกมานาน สีน้ำตาลอันเป็นธรรมชาติแบบไม้มีอายุยิ่งดูยิ่งมีเสน่ห์ ผสานกับใบที่มีขนาดเล็กชูก้านขึ้นมาและเป็นสีเขียว เป็นความบรรจงลงตัวในแนวทางที่ขัดแย้ง จนแทบจะเหมือนงานศิลปะที่งดงาม แต่ที่สำคัญเลี้ยงและดูแลค่อนข้างง่าย ใช้พื้นที่น้อย มันจึงไม่แปลกที่ ต้นบัวบกโขด จะครองใจคนรักต้นไม้หลายๆ คนเข้าไปอย่างจัง ต้นไม้ชนิดนี้ มีทั้งสายพันธุ์ไทยและสายพันธุ์นำเข้ามาราคาตั้งแต่หลักสิบถึงหลักพัน มีตั้งแต่ขายแค่หัวไปจนถึง ต้นที่อยู่ในกระถาง สรุปคือ มีให้เลือกมาปลูกเลี้ยงหลากหลายแบบหลายราคา ตัดสินใจได้ตามความพึงพอใจ และความพร้อมของกระเป๋า ราคาถูกหน่อยอาจจะได้เป็นหัวเล็กๆ มาเพาะเลี้ยงเอง ซึ่งก็ไม่มีปัญหา ปลูกเลี้ยงสักพัก อาศัยเวลา ก็จะได้ต้นใหญ่ที่งอกงามเช่นกัน แต่หากท่านใจร้อน หรือไปเห็นต้นฟอร์มดีแล้วชอบ การซื้อมาเลี้ยงต่อ ก็เป็นการลดเวลาในการดูแลและรอคอยลงได้เช่นกัน
บัวบกโขด ชื่อวิทยาศาสตร์ Stephania erecta craib วงศ์ Menispermaceae
เป็นพันธุ์ไม้ที่พบได้ตามป่าเขา นประเทศไทยของเราก็มีพบได้ทั่วไป ต้นไม้ที่เป็นพันธุ์กล้เคียงหรือจัดอยู่ประเภทเดียวกันที่เคยได้รับความนิยมมาก่อนหน้าในกลุ่มผู้เลี้ยงไม้ประดับก็เช่น ต้นสบู่เลือด , ต้นบอระเพ็ดพุงช้าง หรือ พวกมะยมเงินมะยมทอง มีลักษณะเป็นพืชที่มีหัวขนาดใหญ่อยู่ในดิน เจ้าหัวที่ฝังอยู่แล้วมีขนาดใหญ่นี่แหละเป็นที่มาของชื่อเรียกว่า “โขด” ต้นไม้ชนิดนี้เล่นกันที่หัวของมัน ต้นไหนอายุมาก สะสมสารอาหารไว้ในหัวได้เยอะมีขนาดไหน มีริ้วลายอันเกิดจากอายุแตกสายลายเส้นมากก็จะยิ่งมีราคา พวกนี้แต่เดิมเป็นไม้ป่า ไม่ค่อยมีคนสนใจมากนัก แต่ในระยะหลังๆ เริ่มมีการนำมาจัดแต่งปลูกเลี้ยงลงในกระถาง โดยเน้นโชว์ความงามตามธรรมชาติของโขด ในแนวเดียวกับพวกไม้เล่นราก หรือนำมาปลูกเลี้ยงในกระถางขนาดเล็กตามแนว มินิมอล ให้ออกมาคล้ายพวกต้นบอนไซ กลับได้รับความนิยมและได้รับความสนใจจากตลาด ซึ่งเราจะเห็นได้ว่ามีความนิยมมากในปัจจุบันนี้
ส่วนหนึ่งที่เชื่อว่าทำให้ บัวบกโขด ได้รับความนิยม นอกจากความสวยงามตามธรรมชาติ อาจจะมาจากการที่มันเป็นต้นไม้ป่า มีความทรหดอดทน เลี้ยงดูง่าย ไม่จุกจิกยุ่งยากในการดูแล เหมาะกับสภาพในปัจจุบันที่คนไม่มีเวลามากนักในการดูแลจึงทำให้มันเป็นต้นไม้อีกชนิดที่ถูกเลือกไปเลี้ยงภายในบ้าน
ภาพประกอบจาก : https://www.pinterest.com/pin/703756182543164/
วิธีการปลูกเลี้ยง
บัวบกโขด เป็นไม้ป่าดูแลไม่ยาก โดยตัวมันแล้วทนแล้ว เพราะสะสมอาหารไว้ที่หัวมาก ดังนั้นมันจึงไชอบน้ำเยอะ ดินที่ใช้ต้องเน้นที่ความโปร่ง ชุ่มแต่ไม่แฉะ ต้องเลือกใช้วัสดุปลูกที่ระบายน้ำได้ดี ท่านใดที่เลี้ยงกระบองเพชร หรือ พวกแคดตัสอยู่ก่อน ใช้ดินสูตรเดียวกันก็ได้ เพราะมีความโปร่งเหมาะสม แต่สำหรับท่านที่อยากผสมดินเอง แนะนำเป็นดินร่วนผสมกับใบก้ามปูเก่า ขุยมะพร้าว ผสมกันก็สามารถใช้ปลูกได้ดี (รายละเอียดจะนำไปเล่าอีกครั้งในเรื่องสูตรการเตรียมดินในหมวด เทคนิคการปลูก)
การให้น้ำ ไม่ต้องให้ปล่อย บัวบกโขด ทนแล้งได้ดี อาจจะให้น้ำ 2-3 วันต่อครั้งก็ได้ หรือจะสังเกตุจากหน้าดิน หากว่ามันแห้งก็รดน้ำลงไปพอชื้นก็เพียงพอแล้ว
การนำลงกระถาง เนื่องจากมันเป็นไม้โชว์หัว เวลาเอามาลงกระถางปลูก อาจจะเลือกกระถางตื้นในแนวต้นบอนไซมาใช้งาน และฝังหัวของ ต้นบัวบกโขด ลงไปสักครึ่งหัวก็เพียงพอแล้ว เมื่อมันแตกใบออกมาชูก้านสดเขียว จะตัดกับปมรากสีน้ำตาลและดูแห้งของมัน ทำให้เกิดความสวยงามตามธรรมชาติไปอีกแบบ เป็นเสน่ห์ของต้นไม้ชนิดนี้
ภาพประกอบจาก : https://www.pinterest.com/pin/339599628151113553/
สิ่งสำคัญอีกเรื่องที่ขาดไม้ได้คือ เรื่องของแสง ต้นบัวบกโขด รูปทรงของพุ่มใบจะแปรเปลี่ยนไปตามแสงที่มันได้รับ หากปลูกในที่แสงน้อย ก้านจะสูงแต่ใบจะเล็ก เพื่อตามหาแสง หากอยู่ในที่แสงแดดส่องถึงมาก ก้านจะสั้งและมีใบขนาดใหญ่ อันนี้เป็นเคล็ดลับที่ทำให้ผู้ปลูกเลี้ยงใช้จัดฟอร์มของพุ่มใบได้ตามความต้องการ
การขยายพันธุ์ ใช้หัวในการเพาะปลูก สามารถหาซื้อได้ตามตลาดต้นไม้ทั่วไป หรือสั่งซื้อจากผู้ ขายต้นไม้ ออนไลน์ ก็มีอยู่หลายเจ้า มือใหม่แนะนำให้หาซื้อหัวพันธุ์ทั่วๆ ไปมาลองเลี้ยงดูก่อน ความสวยของไม้ชนิดนี้อยู่ที่ขนาดของโขดและรูปทรงกับลวดลายของผิวมัน เลี้ยงดีๆ จัดทรงสวยๆ ฟอร์มใบและรากได้ จากหัวราคาไม่แพงที่ซื้อมาราคาก็ขึ้นไปสูงได้เช่นกัน… จุดเริ่มต้นของคนรักต้นไม้ ก่อนซื้อต้นไม้ ซื้ออุปกรณ์ทำสวน ก่อนไปร้านขายต้นไม้ ร้านขายอุปกรณ์ทำสวน ปุ๋ย ยา ต่างๆ นานา ขอชวนมาเรียนรู้เบื้องต้นก่อนกับ Green Garden 101
อ่านต้นฉบับบทความได้ที่ : https://greengaden101.wordpress.com/2021/07/11/post-a004/
โฆษณา