[Bnomics] บทเรียนจากประเทศที่ควบคุมโควิดได้รั้งท้าย เวลาเกิดปัญหาต่างๆ หลายคนมักจะพูดว่า “ดูสิ ยังมีคนที่แย่กว่าเราตั้งเยอะ” เพื่อให้ตัวเองรู้สึกดีขึ้น

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

Bnomics

ยืนยันแล้ว

•

19 ก.ค. 2021 เวลา 12:31 • สุขภาพ

บทเรียนจากประเทศที่ควบคุมโควิดได้รั้งท้าย

เวลาเกิดปัญหาต่างๆ หลายคนมักจะพูดว่า “ดูสิ ยังมีคนที่แย่กว่าเราตั้งเยอะ” เพื่อให้ตัวเองรู้สึกดีขึ้น

บทเรียนจากประเทศ ที่ควบคุมโควิดได้รั้งท้าย

ในสถานการณ์โควิด หลายคนก็พูดแบบนี้เช่นกัน วันนี้ Bnomics จึงอยากจะพาทุกคนมาดูประเทศที่รับมือกับโควิดได้ไม่ดีนัก ไม่ใช่ดูเพื่อให้เรารู้สึกดีขึ้น แต่เราอยากจะให้ทุกคนได้เรียนรู้จากความผิดพลาดของประเทศเหล่านี้ จะได้ไม่เกิดเหตุการณ์ซ้ำรอย

จากข้อมูลดัชนีการจัดการโควิดที่จัดทำโดย Nikkei (The Nikkei COVID-19 Recovery Index) ซึ่งจัดอันดับกว่า 120 ประเทศ Bnomics ได้เลือกประเทศที่ได้คะแนนอยู่อันดับท้าย ๆ มา 4 ประเทศ ประกอบด้วย อินโดนีเซีย (อันดับที่ 110), มาเลเซีย, บังกลาเทศ และเวียดนาม (อันดับที่ 114) ซึ่งสายพันธุ์หลักที่ระบาดในประเทศเหล่านี้คือสายพันธุ์เดลตา

Nikkei Asia เปิดเผยรายงานอันดับประเทศกับการรับมือโควิด วันที่ 1 ก.ค. 64

กราฟแสดงจำนวนผู้ติดเชื้อรายวัน

📌 อินโดนีเซีย : รัฐบาลชะล่าใจ วัคซีนที่ดี อาจไม่ใช่วัคซีนที่มี

อินโดนีเซียมีผู้ติดเชื้อรายวันทะลุ 50,000 คน เมื่อปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา แซงหน้าอินเดียจนทำให้อินโดนีเซียได้กลายเป็นศูนย์กลางการแพร่ระบาดแห่งใหม่ในเอเชียเป็นที่เรียบร้อยแล้ว (อ้างอิงจาก Bloomberg) และจำนวนผู้ติดเชื้อรายวันที่มากขนาดนี้ ส่งผลให้เกิดความกังวลถึงความล่มสลายของระบบสาธารณสุข จากการที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขของอินโดนีเซียได้เปิดเผยว่าเตียงกว่า 90,000 เตียง จากทั้งหมด 120,000 เตียง ได้เต็มเป็นที่เรียบร้อยโดยเฉพาะหลังเทศกาลอีดิลฟิฏรี และยังมีปัญหาขาดแคลนออกซิเจน ซึ่งสมาคมผู้เชี่ยวชาญสาธารณสุขได้ตำหนิว่าเกิดจากการที่รัฐบาลไม่ได้เตรียมการณ์เพื่อรองรับผู้ป่วยหลังจากเทศกาลหยุดยาว

แต่นั่นยังไม่น่ากังวลเท่าการที่แพทย์อินโดนีเซียเสียชีวิตจากการติดเชื้อโควิดตั้งแต่ต้นเดือนกรกฎาคมถึง 114 ราย ซึ่งสูงที่สุดตั้งแต่ที่มีการแพร่ระบาดมา และคิดเป็นกว่า 20% ของแพทย์อินโดนีเซียที่เสียชีวิตจากโควิดไปแล้วกว่า 545 ราย แม้ว่า 95% ของบุคลากรทางการแพทย์ในอินโดนีเซียจะฉีดวัคซีนแล้ว จึงทำให้รัฐบาลต้องพยายามเร่งฉีดวัคซีน Moderna ให้แก่บุคลากรทางการแพทย์เพื่อเป็นบูสเตอร์โดส (เข็มที่ 3) หลังจากที่ได้ฉีดวัคซีนซิโนแวคไปก่อนหน้า

📌 มาเลเซีย : ตรวจได้น้อย ก็มี(ตัวเลข) ผู้ติดเชื้อน้อย

ยอดผู้ติดเชื้อในมาเลเซียพุ่งทะลุ 10,000 มาเกือบสัปดาห์แล้ว แม้ว่าจะมีการประกาศล็อกดาวน์ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน หลังจากที่ยอดผู้ติดเชื้อในช่วงปลายเดือนพฤษภาคมสูงกว่า 9,000 คนต่อวัน

ประกาศล็อกดาวน์นี้ดูเหมือนจะทำให้ผู้ติดเชื้อในสองสัปดาห์ถัดมาลดลงจนต่ำกว่า 5,000 คน

แต่เมื่อพิจารณาจำนวนการตรวจ พบว่าในช่วงสัปดาห์ก่อนการล็อกดาวน์ พบผู้ติดเชื้อ 53,419 คน จากการตรวจทั้งหมด 774,973 คน (คิดเป็น 6.89 %) ในขณะที่สัปดาห์แรกหลังการล็อกดาวน์ พบผู้ติดเชื้อ 52,040 คน จากการตรวจทั้งหมด 715,223 (คิดเป็น 7.28 %)

จำนวนการตรวจ และจำนวนผู้ติดเชื้อในมาเลเซีย สัปดาห์หลังจากประกาศล็อกดาวน์

การที่ผู้ติดเชื้อลดลง ส่วนหนึ่งจึงน่าจะเป็นผลจากการตรวจที่น้อยลง และสิ่งนี้ได้กลายเป็นระเบิดเวลาสำหรับมาเลเซียในที่สุด เนื่องจากมีผู้ติดเชื้อจำนวนมากที่ไม่ได้รับการตรวจตั้งแต่เนิ่นๆ กว่าจะได้ตรวจก็อาการแย่มากแล้ว นั่นจึงเป็นที่มาของตัวเลขผู้ติดเชื้อและผู้เสียชีวิตที่พุ่งสูงขึ้นในเวลาต่อมา โดยเฉพาะในช่วงล็อกดาวน์ ที่มีผู้ป่วยเสียชีวิตโดยเฉลี่ยวันละ 85 คน และคิดเป็นกว่า 55% ของจำนวนผู้เสียชีวิตทั้งหมดตั้งแต่เกิดการระบาด

ภาพภ่ายเตียงไม่พอของโรงพยาบาลแห่งหนึ่งในมาเลเซีย วันที่ 9 ก.ค. 64

📌 บังกลาเทศ : วัคซีนมาช้า เพราะแทงม้าตัวเดียว

เมื่อเดือนที่ผ่านมา บังคลาเทศซึ่งมีพรมแดนส่วนใหญ่ติดกับอินเดีย ได้เผชิญกับไวรัสโควิดสายพันธุ์เดลตาในพื้นที่ทางตอนเหนือและตะวันตกเฉียงใต้ จนทำให้จำนวนผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งทางการของบังกลาเทศได้กังวลว่าหากตัวเลขผู้ติดเชื้อรายวันยังพุ่งขึ้นสูงเช่นนี้ ออกซิเจนที่มีอยู่อาจไม่เพียงพอต่อความต้องการ เนื่องจากทางกระทรวงสาธารณสุขของบังกลาเทศได้กล่าวว่าสามารถจัดหาออกซิเจนเหลวได้ราว ๆ 210 - 220 ตัน ต่อวัน ในขณะที่ผู้เชี่ยวชาญได้ประมาณการว่าความต้องการใช้ออกซิเจนในสัปดาห์ที่ผ่านมาได้เกิน 230 ตันไปแล้ว

ส่วนหนึ่งที่บังกลาเทศต้องเผชิญกับวิกฤตนี้ก็เนื่องมาจากปัญหาการจัดสรรวัคซีนที่ล่าช้า เพราะในตอนแรกบังกลาเทศได้ทำสัญญาซื้อขายวัคซีน AstraZeneca จำนวน 30 ล้านโดสจาก India’s Serum Institute แต่หลังจากที่อินเดียหยุดการส่งออกวัคซีน AsreaZeneca เพราะการแพร่ระบาดอย่างมากภายในประเทศ จึงทำให้บังกลาเทศประสบปัญหาในการจัดสรรวัคซีนให้เพียงพอ ในปัจจุบันจึงมีประชากรเพียงแค่ 4 ล้านคน จากทั้งหมด 160 ล้านคนที่ได้รับวัคซีน ทางบังกลาเทศจึงได้เริ่มปรับแผนจัดหาวัคซีนใหม่โดยจะเป็นซิโนฟาร์ม และโมเดอร์นาจำนวน 3 ล้านโดสที่ได้รับผ่านโครงการ COVAX ซึ่งจะมาถึงในช่วงค่ำวันนี้ (19 ก.ค.)

📌 เวียดนาม : จัดหาวัคซีนได้ช้า จึงระบาดได้เร็ว

จากการรายงานของ Nikkei Asia ได้ให้ข้อสันนิษฐานถึงการที่เวียดนามไม่สามารถเร่งการฉีดวัคซีนได้ ทำให้จำนวนผู้ที่ได้รับวัคซีนแล้วอย่างน้อย 1 โดส มีเพียง 4% ของประชากรกว่า 100 ล้านคน

ผู้ป่วยใหม่ส่วนใหญ่อยู่ที่นครโฮจิมินห์ โดยเฉพาะในเขตอุตสาหกรรมและตลาดค้าส่ง เนื่องจากความหนาแน่นของประชากรในพื้นที่ ซึ่งจำนวนผู้ติดเชื้อที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วนี้ ส่งผลให้ทั้งเตียง อุปกรณ์ และบุคลากรทางการแพทย์ขาดแคลน ทางการของนครโฮจิมินห์จึงได้เร่งสร้างโรงพยาบาลสนาม 5 แห่ง เพื่อรองรับผู้ป่วยเพิ่มราว 50,000 เตียง และได้รวบรวมบุคลากรทางการแพทย์กว่า 10,000 คน รวมถึงอาสาสมัคร เข้ามาช่วยดูแลผู้ป่วยในนครโฮจิมินห์ นอกจากนี้ยังเริ่มวางมาตรการให้ผู้ป่วยที่มีอาการน้อยรักษาตัวที่บ้านไปก่อนเพื่อลดภาระให้กับระบบสาธารณสุข

นอกจากนี้ ยังมีการระบาดในพื้นที่โรงงานหลายแห่งทางจังหวัดตอนเหนือ อาทิ จังหวัดบั๊กนิญและบั๊กซางที่อยู่ห่างจากกรุงฮานอยประมาณ 50 กิโลเมตร แม้ว่าทางรัฐบาลจะทุ่มงบกว่า 1.1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เพื่อจัดหาวัคซีน โดยตั้งเป้าให้ครอบคลุมประชากร 70% ในต้นปีหน้า แต่ดูเหมือนว่าการฉีดวัคซีนยังเป็นไปอย่างล่าช้ากว่าประเทศอื่นๆ

ตัวอย่างที่ Bnomics ได้ยกชึ้นมาในวันนี้ ไม่ได้มีเจตนาที่จะตอกย้ำ แต่เพื่อเรียนรู้จากความผิดพลาด และหาทางป้องกันไม่ให้ภาพที่น่าหดหู่นี้เกิดขึ้นซ้ำในไทย

การที่เราจะทำผิดพลาดไม่ได้เป็นเรื่องผิดอะไร แต่สิ่งที่ผิดคือการไม่ยอมรับ และไม่ยอมหาทางแก้ไขให้ดีขึ้นต่างหาก ถ้าเรารู้ว่าติดกระดุมเม็ดแรกผิด

(1) เราจะยังติดผิดไปเรื่อยๆ หรือ

(2) เราจะหันไปมองเพื่อนที่ติดกระดุมถูกแล้วเริ่มติดใหม่ตามเพื่อนเหล่านั้น?