21 ก.ค. 2021 เวลา 09:31 • ประวัติศาสตร์
🇪🇹 ทำไมเอธิโอเปียถึงรอดพ้นจากการตกเป็นอาณานิคม?
ในช่วงปี 1890 จนถึง 1914 ทวีปแอฟริกาได้ตกอยู่ภายใต้ช่วงเวลาที่เรียกว่า 'Scramble for Africa' อันเป็นช่วงเวลาที่พื้นที่ของทวีปแอฟริกามากกว่า 90% ได้ตกเป็นดินแดนอาณานิคมของชาติมหาอำนาจต่าง ๆ ของทวีปยุโรป
ทวีปแอฟริกาเกือบทั้งทวีป ตกเป็นอาณานิคมของชาติยุโรป ยกเว้นเอธิโอเปียและไลบีเรีย
ท่ามกลางช่วงเวลาที่แอฟริกาเกือบทั้งทวีปกลายเป็นอาณานิคม มีเพียงแค่ 2 ประเทศเท่านั้น ที่รอดพ้นจากการตกเป็นอาณานิคมดังกล่าวนี้ ซึ่งก็คือ เอธิโอเปีย (Ethiopia) และไลบีเรีย (Liberia)
สำหรับในบทความนี้ แอดมินจะพาทุกคนไปหาคำตอบกันครับว่า เพราะเหตุใดเอธิโอเปียถึงสามารถรอดพ้นจากการตกเป็นอาณานิคมได้?
เอธิโอเปียนับได้ว่าเป็นประเทศที่มีความเก่าแก่ และมีประวัติศาสตร์ที่ยาวนานมากที่สุดประเทศหนึ่งของโลก โดยชาวเอธิโอเปียได้สร้างอาณาจักรของพวกเขาขึ้นมา ตั้งแต่ในช่วงศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาล ซึ่งก็คืออาณาจักรอักซุม (Axum)
อาณาจักรอักซุมเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญ และมีอิทธิพลอยู่ในบริเวณแอฟริกาตะวันออกและคาบสมุทรอาระเบีย อาณาจักรแห่งนี้ ยังเป็นอาณาจักรแรก ๆ ของโลก ที่รับเอาศาสนาคริสต์มาเป็นศาสนาประจำชาติ (ปัจจุบันศาสนาคริสต์ยังคงเป็นศาสนาที่ชาวเอธิโอเปียนับถือมากที่สุด)
กษัตริย์อักซุมของชาวเอธิโอเปีย
แม้ว่าในช่วงศตวรรษที่ 10 อาณาจักรอักซุมจะล่มสลายลง แต่เมื่อถึงช่วงศตวรรษที่ 13 ชาวเอธิโอเปียก็ได้สร้างอาณาจักรแห่งใหม่ขึ้นมา ซึ่งก็คือ จักรวรรดิเอธิโอเปีย (Ethiopian Empire) หรือในอีกชื่อหนึ่งคือ อบิสซิเนีย (Abyssinia) โดยจักรวรรดิแห่งนี้ ก็ยังมีความยิ่งใหญ่ไม่ต่างจากยุคของอาณาจักรอักซุมในอดีต
เมื่อถึงช่วงเวลาของ Scramble for Africa เอธิโอเปียก็เป็นอีกหนึ่งชาติที่ได้ถูกชาติยุโรปเข้ามารุกราน โดยชาติที่ต้องการที่จะเข้ายึดครองเอธิโอเปียนั้น ก็คืออิตาลีนั่นเอง
2
ในปี 1895 อิตาลีก็ได้เริ่มเข้ารุกรานเอธิโอเปีย โดยก่อนหน้านั้น อิตาลีได้เข้ายึดครองดินแดนบางส่วนของเอธิโอเปียแล้ว ซึ่งก็คือเอริเทรีย (Eritrea) ทางตอนเหนือ และอิตาเลียนโซมาลีแลนด์ (Italian Somaliland) ทางตอนใต้
การเข้ารุกรานเอธิโอเปียของอิตาลี ก็ได้ทำให้เกิดเป็นสงครามอิตาลี-เอธิโอเปียครั้งที่ 1 (First Italo-Ethiopian War)
การสู้รบของกองทัพเอธิโอเปียกับกองทัพอิตาลี
แต่สิ่งที่น่าสนใจ (และไม่น่าเชื่อ) ก็คือ เอธิโอเปียกลับเป็นฝ่ายเอาชนะอิตาลีได้อย่างเด็ดขาด ในการรบที่แอดวา (Adwa) ในเดือนมีนาคม 1896 ก่อนที่ในเดือนตุลาคมปีเดียวกัน อิตาลีจะทำสนธิสัญญาแอดดิส อะบาบา (Treaty of Addis Abana) เพื่อยุติสงคราม และยอมรับในเอกราชของเอธิโอเปีย ทำให้เอธิโอเปียจึงเป็นชาติแรกในทวีปแอฟริกา ที่สามารถมีชัยเหนือชาติยุโรปได้
สำหรับปัจจัยสำคัญที่ทำให้เอธิโอเปียสามารถเอาชนะอิตาลีได้นั้น อย่างแรกก็คือความประมาทของอิตาลีเอง กล่าวคืออิตาลีนำกองทัพเข้ามาในเอธิโอเปียน้อยจนเกินไป
1
แม้ว่าอิตาลีจะมีอาวุธยุทโธปกรณ์ที่เหนือกว่าเอธิโอเปีย แต่ด้วยเอธิโอเปียมีกำลังที่มากกว่าหลายเท่าตัว และชำนาญในชัยภูมิ จึงสามารถเอาชนะอิตาลีได้อย่างง่ายดาย
อย่างที่สองก็คือ เอธิโอเปียไม่ได้ประเทศ 'ป่าเถื่อน' แบบที่อิตาลี (หรือชาติยุโรปอื่น ๆ ) เข้าใจ เพราะเอธิโอเปียเป็นประเทศที่มีอารยธรรมของตนเองที่เก่าแก่ยาวนานนับพันปี
และด้วยความเจริญทั้งในด้านการค้า เศรษฐกิจ รวมไปถึงความสามัคคีของชาวเอธิโอเปีย จึงทำให้เอธิโอเปียเป็นชาติมหาอำนาจของทวีปแอฟริกา ไม่ใช่ประเทศป่าเถื่อนหรือชนเผ่าเล็ก ๆ
1
กาลเวลาผ่านไป จนถึงปี 1935 เบนิโต มุสโสลินี ผู้นำเผด็จการฟาสซิสต์ของอิตาลี มีความต้องการที่จะเข้ายึดครองเอธิโอเปียให้ได้ ทำให้ในปีถัดมา อิตาลีก็ได้ยกทัพบุกโจมตีเอธิโอเปีย ทำให้เกิดสงครามอิตาลี-เอธิโอเปียครั้งที่ 2 (Second Italo-Ethiopian War)
ซึ่งในครั้งนี้ อิตาลีก็สามารถยึดครองเอธิโอเปียได้สำเร็จในปี 1937 โดยเอธิโอเปียได้ถูกรวมเข้ากับเอริเทรียและอิตาเลียนโซมาลีแลนด์ (ซึ่งถูกอิตาลียึดครองก่อนหน้านั้น) และสถาปนาเป็นดินแดนที่เรียกว่า แอฟริกา โอเรียนเต็ล อิตาเลียนา (Africa Orientale Italiana หรือ AOI)
3
เมื่อเอธิโอเปียตกอยู่ภายใต้การยึดครองของอิตาลี ก็ได้ทำให้ผู้นำของเอธิโอเปียในขณะนั้นคือ จักรพรรดิไฮลี เซลาสซี (Haile Selassie) ได้ขอความช่วยเหลือจากสันนิบาตแห่งชาติ (League of Nations | เป็นองค์กรที่เป็นต้นแบบของสหประชาชาติ)
จักรพรรดิไฮลี เซลาสซี จักรพรรดิองค์สุดท้ายของเอธิโอเปีย (ครองราชย์ 1930-1974)
โดยชาติสมาชิกของสันนิบาตแห่งชาติได้แก่ สหรัฐฯ และสหภาพโซเวียต ได้สนับสนุนเอธิโอเปีย และไม่เห็นด้วยกับการยึดครองเอธิโอเปียของอิตาลี
แต่ในขณะที่อังกฤษ และฝรั่งเศสกลับยอมรับในการยึดครองเอธิโอเปียของอิตาลี ผลสุดท้ายสันนิบาตแห่งชาติก็ไม่สามารถช่วยเหลือใด ๆ กับทางเอธิโอเปียได้
ดังนั้นเอธิโอเปียจึงต้องทำการต่อสู้ เพื่อขับไล่อิตาลีให้ออกไปจากดินแดนบ้านเกิดของพวกเขา
ก่อนที่สุดท้ายในปี 1941 ภายใต้การสนับสนุนจากอังกฤษ ก็ได้ทำให้เอธิโอเปียสามารถขับไล่อิตาลีได้สำเร็จ
โดยนักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่มีความเห็นว่า การที่เอธิโอเปียตกอยู่ภายใต้การยึดครองของอิตาลีในช่วงปี 1937 จนถึง 1941 เอธิโอเปียไม่ได้มีสถานะเป็นอาณานิคมของอิตาลีแต่อย่างใด แต่เป็นเพียงแค่การถูกกองทัพอิตาลีเข้ายึดครองเท่านั้น
ด้วยเหตุนี้ เอธิโอเปียจึงเป็นเพียง 2 ชาติ ในทวีปแอฟริกา (ร่วมกับไลบีเรีย) ที่รอดพ้นจากการตกเป็นอาณานิคมของชาติยุโรปได้นั่นเอง
• Fact
จักรวรรดิเอธิโอเปียดำรงอยู่จนกระทั่งสิ้นสุดลงในปี 1974 จากการรัฐประหารโดยกองทัพ เอธิโอเปียจึงตกอยู่ภายใต้รัฐบาลเผด็จการทหาร (เรียกว่า Derg)
โดยในปี 1987 กลุ่มคอมมิวนิสต์ในเอธิโอเปียได้ก่อการปฏิวัติ และจัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเอธิโอเปียขึ้นมา แต่ก็ดำรงอยู่ได้จนถึงปี 1991 เอธิโอเปียก็เปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นระบอบประชาธิปไตยแบบสาธารณรัฐแทน มาจนถึงปัจจุบัน
*** Reference
#HistofunDeluxe
โฆษณา