Blockdit Logo (Mobile)
indiecator : อินดี้เคเตอร์
•
22 ก.ค. 2021 เวลา 05:25 • ข่าว
ข่าวแบบไหนถึงเรียกว่า Fake News
ทุกวันนี้ข้อมูลข่าวสารที่เราได้รับกันในแต่ละวันมีจำนวนมหาศาลมากๆ โดยเฉพาะในสังคมออนไลน์ และแน่นอนว่ามีทั้งข่าวจริงและข่าวปลอม หรือที่เรียกว่า "Fake News"
นิยามของ Fake News คือ ข่าวที่มีเนื้อหาไม่เป็นความจริง บิดเบือน หลอกหลวง ถูกทำขึ้นมาเพื่อสร้างสถานการณ์ โดยอาจได้รับการสนับสนุนอย่างปิดบังหรือแอบแฝง
Fake News นั้นอาจเกิดจากความตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ได้ เพราะบางครั้งผู้ให้ข่าวไม่ได้มีความรู้หรืออาจมีข้อมูลไม่ครบถ้วน จนทำให้ข่าวนั้นมีความบิดเบือน
สำหรับรูปแบบของ Fake News มีการจำแนกไว้หลายรูปแบบและจัดกลุ่มกันไว้หลากหลาย แต่ผมขอรวบรวมจากข้อมูลหลายๆแหล่ง มาจัดกลุ่มใหม่และสรุปให้เข้าใจ โดยแบ่งตามลักษณะการนำเสนอเนื้อหาดังนี้ครับ
1. ข่าวปลอม (Fabricated Content) : สร้างขึ้นมาด้วยข้อมูลเท็จทั้งหมด มโน ยกเมฆขึ้นมา เพื่อให้เกิดความเข้าใจผิด
2. ข่าวบิดเบือน (Manipulated Content) : มีข้อมูลตั้งต้นหรือรูปภาพจริง แต่ตัดแปะข้อมูลเท็จเพิ่มเข้าไป
3. ข่าวแอบอ้าง (Imposter Content) : เป็นการอ้างอิงแหล่งข่าวหรือบุคคล แล้วเอามาเชื่อมโยงหรือเหมารวมกับเหตุการณ์อื่น
Photo : https://pixabay.com/
4. ดัดแปลงเนื้อหา (Misleading Content) : คล้ายๆข่าวบิดเบือน คือเป็นการเขียนข่าวโดยตัดบางเนื้อหาหรือเพิ่มเนื้อหาจากต้นฉบับจริง จนทำให้เกิดความเข้าใจผิด
5. ข่าวไม่ตรงปก (False context of connection) : ใช้ภาพหรือการพาดหัวข่าวที่ไม่ตรงกับเนื้อหา
6. ข่าวเสียดสี ล้อเลียน (Satire and Parody) : เป็นข่าวปลอมที่คนทั่วไปมักจะรู้กันดีว่าเป็นเพียงการเสียดสีหรือล้อเลียนเท่านั้น มักเปิดโอกาสให้มีการถกเถียงและแก้ไขความเข้าใจผิดกันได้ ซึ่งถือว่าเป็นข่าวปลอมที่เป็นภัยน้อยที่สุด
ดังนั้นการเสพสื่อโดยเฉพาะในสังคมออนไลน์ เราต้องรู้เท่าทัน แยกแยะ กลั่นกรองได้ โดยสามารถสังเกตได้จาก
1. แหล่งที่มาของข่าว ว่าเป็นเว็บไซต์ หรือเพจที่น่าเชื่อถือหรือไม่ ใครเป็นผู้เขียน
2. พาดหัวข่าวเรียกร้องความสนใจ มีการใส่อารมณ์และดูเกินจริง
3. Link หรือ URL ดูแปลกๆ หรือพยายามเลียนแบบสำนักข่าวที่น่าเชื่อถือ
4. ลองนำหัวข้อข่าว หรือรูปภาพในข่าวไปค้นหาใน Google ซึ่งอาจจะพบข้อมูลเพิ่มเติม เช่น มีการระบุแล้วว่าเป็นข่าวปลอม หรือเป็นข่าวจริงในอดีตที่นำมาเผยแพร่ใหม่เพื่อสร้างกระแส
Photo : https://pixabay.com/
มักมีความคลุมเครือระหว่าง Fake News กับ การวิจารณ์และความคิดเห็น ซึ่งความจริงแล้วไม่เหมือนกัน หากการวิจารณ์หรือแสดงความเห็นนั้นอยู่บนพื้นฐานของความจริง
และการวิจารณ์หรือแสดงความเห็น ไม่เท่ากับการใส่ความ เพราะการใส่ความเป็นการให้ข้อมูลและกล่าวหาแบบผิดๆ ซึ่งอาจมีความผิดฐานหมิ่นประมาทได้
ในมุมของผมจึงมองว่าใครสร้าง Fake News ก็ดำเนินการตามกฎหมาย แต่ไม่ควรปิดกั้นข้อมูลข่าวสารเพราะเราควรให้ข้อมูลถูกเผยแพร่ออกไปให้ครบทุกมุมมองมากที่สุด เพื่อให้ประชาชนสามารถตรวจสอบและหาข้อมูลได้ครบถ้วน จนสามารถกลั่นกรองและมั่นใจในข่าวนั้นๆได้
Photo : https://pixabay.com/
ส่วนการวิจารณ์หรือแสดงความเห็นก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง ซึ่งควรทำได้และถกเถียงกันได้ด้วยเหตุผล โดยเฉพาะเรื่องที่เป็นสาธารณะหรือเกี่ยวกับรัฐบาล
และรัฐบาลมีหน้าที่ชี้แจงหากพบว่าประชาชนเข้าใจผิดหรือเปิดพื้นที่ให้ถกเถียงกันอย่างเปิดเผย
โฆษณา