21 ก.ค. 2021 เวลา 14:05 • สุขภาพ
ทำไมผู้สูงอายุถึงชอบจู้จี้ ขี้บ่น????
เคยสงสัยมั้ยคะว่า…. ทำไมผู้สูงอายุที่บ้าน ไม่ว่าจะเป็น พ่อ แม่ หรือ ญาติผู้ใหญ่
พออายุมากขึ้น ท่านถึงเป็นคนจุกจิก บ่นเก่ง บางครั้งโผงผาง สบถคำหยาบคายออกมาเมื่อไม่พอใจ และที่เจอบ่อยๆ คือขี้น้อยใจ พูดอะไรหน่อย ก็เก็บไปคิดมากแล้ว ทั้งๆที่เมื่อก่อนไม่เคยเป็นมากขนาดนี้ หรือถ้าเราเจอคนไม่รู้จักมีพฤติกรรมเหล่านี้ นอกบ้าน เราก็จะขนานนามเค้าว่า “มนุษย์ป้า”
สิ่งเหล่านี้ เกิดจากอุปนิสัยที่เปลี่ยนไป หรือความเอาแต่ใจ ของท่านหรือไม่???
มาค่ะ…. เรามีคำตอบ
พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปของผู้สูงอายุเหล่านี้ ไม่เกิดจากอุปนิสัยเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่มีพยาธิสภาพทางร่างกายเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย….
คนทุกคนเมื่ออายุมากขึ้น สิ่งที่จะตามมาคือความเสื่อมของอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย ไม่เว้นแม้แต่สมอง
เมื่อแก่ตัวลง สมองจะมีน้ำหนักลดลง (ที่มาของคำว่า สมองฝ่อ) เกิดช่องว่างระหว่างสมองกับกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น (brain atropy) สารสื่อประสาทต่างๆลดลง เส้นประสาทจะมีการพันกันเป็นปม (Neurofibrillary tangles) ร่วมกับมีโปรตีนของเสียเกาะตามเนื้อสมอง(amyloid plaques) โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สมองส่วนหน้า (บริเวณหน้าผาก และศีระษะส่วนหน้า) ซึ่งเป็นส่วนที่ควบคุมเกี่ยวกับการใช้ภาษา คำพูด บุคลิกภาพ ความยับยั้งชั่งใจต่างๆ
สมองส่วนหน้า (frontal lobe) เป็นสมองส่วนที่ฝ่อเร็วกว่าส่วนอื่นๆ ทำให้ทำหน้าที่ได้ไม่เป็นปกติ
ผู้สูงอายุจึงมักมีพฤติกรรมการใช้คำพูดซ้ำๆ พูดทันทีตามที่คิด ไม่ยับยั้งคำพูด จนกลายเป็นลักษณะของการขี้บ่น จู้จี้ ทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับ สัมพันธภาพและการสื่อสารกับคนใกล้ชิดได้
แถมให้อีกนิด นอกจากสมองส่วนหน้า (frontal lobe) จะฝ่อเร็วแล้วสมองด้านข้างขมับ (temporal lobe) ก็ฝ่อเร็วไม่แพ้กัน ซึ่งบริเวณนั้นมีหน้าที่เกี่ยวกับความจำ ทำให้ผู้สูงอายุ ขี้หลงขี้ลืม โดยเฉพาะความจำระยะสั้นซึ่ง อาการเหล่านี้ เป็นอาการหนึ่งของภาวะสมองเสื่อม รวมเรียกว่า “Frontotemopal dementia”
เมื่อทราบเช่นนี้แล้ว อยากให้ทุกท่าน เข้าใจผู้สูงอายุมากขึ้น หากพบพฤติกรรมจู้จี้ ขี้บ่น พูดคำหยาบคาย บุคลิกภาพเปลี่ยนแปลง หรือขี้ลืมในเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น ขอให้คิดไว้ว่า ไม่ได้เกิดจากอุปนิสัยของผู้สุงอายุเท่านั้น แต่เกิดจากความเสื่อมตามวัยที่เกิดขึ้นได้ (แม้กระทั่งเราในอนาคต)
พยายามทำความเข้าใจ และไม่ตัดสิน เพียงเท่านี้ เราก็จะเข้าใจและรักษาสัมพันธภาพที่ดีกับพ่อ แม่ ญาติผู้ใหญ่ หรือมนุษย์ป้า มนุษย์ลุง ได้มากขึ้นแล้วค่ะ 😊
#Nurse’story
#เรื่องเล่าครูพยาบาล
โฆษณา