25 ก.ค. 2021 เวลา 15:12 • หนังสือ
เวลาเราอ่านหนังสือแนวนวนิยายหรือวรรณกรรมสักเล่ม ปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้เราพลิกหน้ากระดาษไปทีละหน้า ไล่เรียงสายตาทุกตัวอักษรโดยละเอียดจนถึงหน้าสุดท้าย
แถมเรื่องนั้นยังวนเวียนติดอยู่ในหัวอีกเป็นอาทิตย์
ฉันชอบพูดคุยกับเพื่อนบางคนที่ชอบอ่านหนังสือเหมือนกัน และเรามักจะบอกว่าเรา Relate กับหนังสือเล่มไหนบ้าง ลึกลงไปกว่านั้นคือ Relate กับตัวละครตัวไหนเป็นพิเศษ หรืออีกมิตินึง...ไม่ต้องตัวละครก็ได้ แต่สถานการณ์ในหนังสือมันช่างคล้ายคลึงกับชีวิตจริง เราก็มักอธิบายว่าส่วนไหนของเรื่องที่ทำให้เรารู้สึก 'Relate'
หรือภาษาพูดเรียกว่า อิน
การอ่านหนังสือแล้วอินนั้นก็ไม่ได้ต่างอะไรจากสถานการณ์อื่นๆ ในชีวิตหรอก ถ้าคุณอินกันตัวละครสักตัวที่คุณไม่ได้เป็นคนสร้างได้ คุณก็อินกับเรื่องราวชีวิตจริงของคนอื่นๆ ได้ คำนั้นไงที่เรียกว่า 'เอาใจเขามาใส่ใจเรา หรือ 'การเห็นอกเห็นใจ'
อ่านมาถึงตรงนี้อาจจะรู้สึกว่ามันคนละเรื่อง แต่ถ้าคุณอ่านนิยายสักเล่มแล้วคุณเชื่อว่ามันจริง ก็คือคุณเป็นส่วนหนึ่งที่กำลังทำให้ตัวละครในเรื่องนั้นมีชีวิต ผู้เขียนบางคนอนุญาติให้คุณมองดูชีวิตของตัวละครในมุมของพระเจ้า ขณะที่บางคนอาจยอมให้คุณเข้าใจแค่ตัวละครใดตัวละครหนึ่งเพียงด้านเดียว ถ้าคุณไม่ได้ช่วยตีความความรู้สึกเหล่านั้น ตัวละครก็ไม่มีทางได้ลืมตาอ้าปากมีชีวิตเชียวนะ
ขณะที่คุณกำลังรู้สึกอินกับวรรณกรรมบางเรื่อง แต่คนอื่นกลับไม่ได้รู้สึกเช่นเดียวกับคุณไปเสียทุกคน เช่นเดียวกับที่คุณไม่ได้อินนวนิยายที่เขาอ่าน เพราะจุดเชื่อมโยงต่ออดีตของคุณกับเขามันแตกต่างกัน รสนิยมจึงแตกต่าง
อ้าว!
และถ้าหากอินกับหนังสือเล่มเดียวกันแสดงว่ามีจุดเชื่อมโยงที่เหมือนกันอย่างนั้นหรือ?
ไม่เสมอไปเสียหน่อย อย่าลืมว่าวรรณกรรม หรือนวนิยายสักเรื่องนั้นหนาหนักเป็นร้อยๆ หน้า จุดที่คุณกับเพื่อนของคุณ Relate กับหนังสือสักเล่ม อาจไม่ได้อยู่ในหน้าเดียวกัน
เพื่อนของฉันชอบเรื่อง 'เจ้าชายน้อย' มาก
ส่วนฉันแทบไม่รู้สึกชอบเรื่องนี้
เดี๋ยว! ไม่ได้บอกว่าไม่ดี
เพราะฉันก็ยังชอบในบางตอนอย่างเช่นตอนที่เจ้าชายน้อยทายความหมายภาพวาดของนักบินได้ถูก แต่ฉันไม่ได้ Relate กับวรรณกรรมเรื่องนี้
ถ้าเป็นวรรณกรรมแปลต่างประเทศฉันชอบเรื่อง 'ซากศพสีฟ้า' ของโอ็ตสึอิจิ อาจเพราะความทรงจำในวัยเด็กของฉันมันเต็มไปด้วยความอึดอัดในบางครั้ง และฉัน Relate ในเรื่องของสภาพจิตใจที่ถูกทำร้ายด้วยความไม่เที่ยงธรรมอย่างมาก แน่นอนฉันแค่บอกว่าฉันชอบ ไม่ได้หมายความว่ามันดีกว่าแบบอื่นๆ
นี่ไงล่ะ...รสนิยม
อ้ออีกอย่าง...ตอนอ่านหนังสืออย่างลืมมีภาพในหัวเป็นของคุณเองล่ะ ถ้าผู้เขียนบอกคุณว่า 'สีแดงเลือด' 'สีน้ำตาลเปลือกไม้สน' 'เสียงระเบิดตูม!' 'กลิ่นควันเทียนอ่อนๆ' แน่นอนว่านั่นคือสิ่งที่ผู้แต่งจำกัดเน้นย้ำให้คุณนึกถึง ลองทำตามเขาดูเถิด นั่นคือสิ่งที่สมบูรณ์ที่สุดของนิยายสักเรื่อง แม้ภาพในหัวของคุณสุดท้ายยังไงก็คงคลาดเคลื่อนจากภาพในหัวของผู้แต่งไม่มากก็น้อย
แต่ถ้าเขาบอกคุณแค่ 'ต้นไม้สีเขียว' คุณนึกถึงสีเขียวเฉดไหน 'ท้องฟ้าสีเทา' นั้นเทาจนเกือบมืดเลยไหม 'กลิ่นคลองเหม็นๆ' เหม็นขนาดไหน เหม็นแบบขยะหรือเหมือนแบบซากสัตว์ 'เสียงพายุ' อ่า....ยากแล้วสิ เสียงพายุมันกว้างไป นั่นคือผู้เขียนเขาอนุญาติให้คุณมีส่วนร่วมแล้วล่ะ...
ถึงตาคุณสร้างฉากภาพยนต์อันเฉิดฉายอยู่ในหัวของตัวเองแล้ว
หวังว่ากลับไปอ่านหนังสือคืนนี้แล้วคุณจะสนุกขึ้น 🙂
โฆษณา