มัณฑะเลย์ (16) .. พุทธพาณิชย์ที่มัณฑะเลย์
อลังการงานสร้างพระพุทธรูป
ศาสนาพุทธในพม่ารุ่งเรืองมาแล้วนับพันปี มีการสร้างพระพุทธรูปขึ้นมากราบไหว้บูชามาแล้วมากมาย และแสดงถึงศาสตร์และศิลป์ที่ทั้งแตกต่างและคล้ายคลึงกันในแต่ละยุคสมัย
คนพม่ายึดถือพระพุทธรูปเป็นสัญลักษณ์แทนพุทธศาสนา เป็นวัฒนธรรมมรดกคู่กับสังคมพม่า รวมถึงเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจสำหรับผู้ศรัทธามาแล้วช้านาน และมีการสร้างงานศิลปกรรมพระพุทธรูปในทุกยุคสมัยจนถึงปัจจุบัน
เช้าวันนี้ เราเดินทางไปชมการแกะสลักพระพุทธรูปด้วยหินอ่อน ซึ่งทำกันทั้งหมู่บ้านเลยค่ะ … เรียงรายกันทั้ง 2 ข้างทาง เราสามารถไปสังเกตวิธีทำได้ทุกขั้นตอน เพียงแค่ควรจะระวังที่จะไม่ไปรบกวนการทำงานของช่างมากนัก
ฉันไม่รู้ว่าหินอ่อนที่นำมาแกะสลักพระพุทธรูปมาจากเมืองสกายทั้งหมด หรือจากแหล่งอื่น … แต่ก็คงเหมือนการผลิตสิ่งต่างๆที่คุณภาพดีในโลก ที่เริ่มจากการคัดสรรวัตถุดิบที่มีคุณภาพ ซึ่งในที่นี้คือหินอ่อนนั่นเอง
หินอ่อนที่มีคุณภาพดีที่จะมาทำการแกะสลัก การเจียรนัย ขัดเงา ความอ่อนช้อย พลิ้วไหว เพื่อให้ได้ผลงานทางพุทธศิลป์ที่งดงาม
การที่จะได้พระพุทธรูปที่มีสัดส่วนงดงามแต่ละองค์ให้ผู้คนมากมายกราบไหว้ ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ จึงไม่ใช่เรื่องง่ายๆ ...
ต้องอาศัยช่างฝีมือที่มีประสบการณ์ทุกขั้นตอน การฟาดค้อนลงไปบนลิ่มเพื่อสร้างโครงคร่าวของก้อนหินที่หยาบกระด้างแต่ละครั้ง จึงต้องแม่นยำ
จากนั้นการขัดหยาบด้วยเครื่องขัดในการเกราก็เริ่มต้น ก่อนที่จะมาสู่กระบวนการขัดละเอียดเพื่อชักเงาให้พระพุทธรูปสวยงาม น่าเลื่อมใส ซึ่งส่วนใหญ่จะเห็นการใช้แรงงานหญิงมาทำในส่วนละเอียดอ่อนนี้ คนที่กำลังทำอยู่เล่าว่าต้องใช้เวลานานมาก ... ฉันและเพื่อนร่วมทางรู้สึกทึ่งกับการเฝ้าดูในแต่ละขั้นตอนมากค่ะ
ที่นี่ยังมีการทำงานแกะสลักหินอ่อน เป็นป้ายต่างๆด้วยค่ะ ... ฉันอ่านภาษาพม่าไม่ออก จึงไม่รู้ข้อความที่ได้รับการสลักลงบนแผ่นหินอ่อนเหล่านี้ ได้แต่คิดสงสัยว่าจะมีคนที่ไปจ้างให้แกะสลักเลขที่บ้านของตนเหมือนในเมืองไทยหรือไม่หนอ ...
แผ่นทองคำเปลว ..
พม่า … เป็นดินแดนที่ผู้คนเคร่งครัด มากด้วยศรัทธาในพระพุทธศาสนามาช้านาน และมีพิธีกรรมเกี่ยวเนื่องกับศาสนาหลายอย่าง
ที่เห็นจนเจนตา ตัวอย่างเช่น การนำแผ่นทองคำที่ถูกตีแผ่ให้บางที่สุดที่เรียกว่า ‘ทองคำเปลว” มาปิดบนสิ่งที่เคารพบูชา โดยเฉพาะอย่างยิ่งบนพระพุทธรูป ด้วยยึดถือกันว่า ทองคำ เป็นสิ่งสูงค่า รวมถึงมีความงดงามยากที่จะหาสิ่งใดมาเทียบเคียง เราจึงเห็นองค์พระในพม่าส่วนใหญ่มีผิวดั่งทองทา
วันนี้เราจึงถือโอกาสไปเยือนร้นค้าที่ผลิต ทองคำเปลว ที่ใช้ในพิธีกรรมทางพุทธศาสนาในมัณฑะเลย์ค่ะ
ทองคำเปลว เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำทองคำแท่ง รีดเป็นแผ่นนำมาตีด้วยค้อน โดยใช้หนังสัตว์รองแรงตีเพื่อไม่ให้ทองแตกช้ำ จะตีไปจนทองคำเป็นแผ่นที่บางเรียบที่สุด สีของทองเรียบเสมอกัน ไม่ฉีกขาดหรือมีรูพรุน ตัดด้วยไม้ไผ่ให้เป็นแผ่นเล็กๆ วางลงบนแผ่นกระดาษ ปิดทับให้ปลิว ใช้ปิดทองพระ
ฉันรู้สึกว่าสีของทองคำเปลวที่นี่จะเข้มจนมองดูเกือบจะเป็สีน้ำตาลอ่อน แตกต่างจากทองคำเปลวที่เคยซื้อไปทองพระพุทธรูปที่เมืองไทยมาก
เข้าใจว่าทองคำเปลวของพม่าจะเป็นทองคำล้วนๆ เมื่อนำไปปิดลงบนองค์พระและทับถมกันมากๆ จึงมีการลอกไปหลอมใหม่แล้วขายเป็นทองคำ ได้เงินมาเพื่อสร้างศาสนสถาน หรือนำมาทนุบำรุงศาสนาในรูปแบบต่างๆ
ในขณะที่ทองคำเปลวในเมืองไทยอาจจะเป็นทองคำเปลวที่มีส่วนผสมของเงิน หรือทองแดง เราจึงไม่ได้ยินข่าวการลอกทองออกมา ... หรือฉันเป็นคนเดียวที่ตกข่าวก็ไม่รู้ค่ะ
เสร็จแล้วนำมาใส่ลงไปในบรรจุภัณฑ์ชนิดต่างๆ ตั้งแต่เป็นซองที่มีจำนวนไม่มากไปกว่าการที่บุคคลคนหนึ่งจะนำไปปิดลงไปบนองค์พระ ขณะที่ไปสวดมนต์ ขอพร และดำเนินการในกิจกรรมทางศาสนา
ทองคำเปลวบางส่วนเห็นว่ามีการบรรจุอยู่ในกล่องหลายขนาด ... ทุกบรรจุภัณฑ์จะถูกติดฉลาก พร้อมส่งขายทั่วประเทศ หรืออาจจะส่งออกส่วนหนึ่งก็ได้ค่ะ
ตราบใดที่เรื่องของศาสนายังแนบแน่นเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชาวพุทธในพม่า พุทธพาณิชย์ในสร้างสรรค์สิ่งที่เกี่ยวข้องกับศาสนา จึงจะยังเป็นธุรกิจที่ใช้ศรัทธาเป็นตัวขับเคลื่อนให้รกิจนั้นๆรุ่งเรืองไปอย่างยาวนาน
ฉันไม่เห็นการตั้งโต๊ะขายพระเครื่องในที่ใดๆ ไม่ว่าจะเป็นในบริเวณวัด หรือตามห้องแถวในเมือง อีกทั้งยังไม่เคยเห็นพระเครื่องของพม่าเลย ... ใครมีความรู้เรื่องเหล่านี้ หากอยากจะแบ่งปันกับผู้อ่านของบล๊อกนี้ ก็จะยินดีและขอบพระคุณอย่างสูงค่ะ
ตลาดซื้อขายหยก ..
พม่า เป็นแหล่งที่มีหยกคุณภาพดีมีชื่อเสียงไปทั่วโลก ... ฉันไม่ทราบว่าเหมืองหยกในพม่าอยู่ที่ไหนบ้าง แต่เคยเห็นในสารคดีทางโทรทัศน์ที่ แสดงถึงเส้นทางของหยกจากเหมืองในพื้นที่บางแห่งซึ่งอยู่ในความคุ้มครองของชนกลุ่มน้อยของพม่า ผ่านการขุดด้วยแรงคนเป็นส่วนใหญ่ ด้วยวิธีที่เคยเป็นมาตั้งแต่โบราณ
ในสารคดีชุดนั้น จุดหมายปลายทางของหยกคุณภาพดีส่วนใหญ่อยู่ที่ตลาดซื้อขายในฮ่องกง ก่อนจะส่งต่อไปที่ประเทศจีน ไต้หวัน และที่อื่นๆ ... จากราคาน้อยนิดที่หน้าเหมือง มูลค่าของหยกจะถีบตัวสูงขึ้นมากมาย เมื่อสินค้าส่งถึงมือพ่อค้าในฮ่องกง ก่อนที่จะถูกนำไปเจียรนัยเป็นเครื่องประดับ อันเป็นที่นิยม จนราคาถีบตัวขึ้นไปสูงลิบลิ่ว
บางคนบอกว่าหยกที่ดีที่สุดในโลก มาจากประเทศพม่า อยู่ทางภาคเหนือชื่อ Tawmaw ปัจจุบันแหล่งหยกเจไดท์ มีที่ภูเขาคะฉิ่น (Kachin Hills) เหมืองมยิดกินา (Matitkyna) เป็นแหล่งขุดค้น หินหยกที่สำคัญ
หยกเขียวมรกต (Imperial Jade) มีราคาแพงมาก เพราะหายาก จากจำนวนก้อนหยกธรรมชาติ ที่ขุดค้น จากใต้ดิน นำมาผ่าหาดูเนื้อหยกสีเขียวนับพันๆ หรือหมื่นๆ ก้อน จึงจะพบเนื้อหยกสีเขียวบ้างเล็กน้อย และนานมาก จึงจะพบหยกเขียวมรกต ปะปนอยู่เล็กน้อยในเนื้อหินหยกภายในนั้น ดังนั้นหยกพม่า เนื้อเขียวมรกต จึงเป็นสุดยอด หยก ที่ดีวิเศษที่สุดในโลก ซึ่งในสมัยโบราณ ถือเป็นของคู่บุญบารมี ของกษัตริย์ หรือพระเจ้าจักรพรรดิ์ ผู้มีบุญญาธิการ มีพระบรมเดชานุภาพ ที่ยิ่งใหญ่เท่านั้น จึงเรียกหยกเขียวมรกตว่า "หยกจักรพรรดิ" (Imperial Jade)
ชาวตะวันออกเชื่อว่า หยกมีพลังอานุภาพในการปกป้องคุ้มครอง และบำบัดอาการเจ็บป่วย เป็นหินซึ่งนำมาซึ่งความเจริญรุ่งเรือง ส่งเสริมให้เกิดความเจริญก้าวหน้า และช่วยให้อายุยืน นอกจากนี้ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความมั่งคั่ง โชคดี และความเป็นมงคลสูงส่ง รวมถึงสามารถเตือนภัยผู้เป็นเจ้าของได้ด้วย เมื่อมีอันตราย หยกจะเปลี่ยนสี หรือเกิดการแตกร้าวเสียหาย ให้ผู้ครอบครองรู้ล่วงหน้า
ตลาดหยกในมัณฑะเลย์คึกคักมากในวันที่เราไปเยือน มีการซื้อขายเปลี่ยนมือ และนำหยกมาตีราคากันอยู่ตลอดเวลา
เราเดินชมการพินิจพิคราะห์หยกแต่ละชิ้น ที่ผู้ขายนำมาเสนอและผู้ซื้อใช้กล้องส่องขยายดูเนื่อของหยก มองหาร่องรอยที่อาจจะชี้ว่าหยกชิ้นนั้นสมบูรณ์แบบหรือไม่ ด้วยราคส่งต่อจากพม่าของหยกที่สวยงามคุณภาพดีจะสูงมาก การพลาดพลั้งจึงอาจจะหมายถึงหายนะทางการเงินได้
ฉันไม่ค่อยจะเห็นเครื่องประดับจากหยกมากนักที่นี่ อาจจะเป็นเพราะเป็นตลาดซื้อขายหยกที่เป็นวัตถุดิบของการแปรรูปก็ได้
เราได้แต่ส่งสายตาไปมองดูความเคลื่อนไหวของผู้คนที่นี่ ไม่ได้ซื่อหาหยกมาครอบครองเลยสักชิ้นเดียว ... ของบางอย่างแค่ได้ชื่นชมก็ดูจะเพียงพอแล้วค่ะ
*******************
เที่ยวทั่วไทย ไปทั่วโลกกับพี่สุ … รวม link บทความที่เขียนในเพจ ..
***เมืองไทย ไดอารี่ by Supawan
***Supawan’s colorful world
***สถานีอร่อย by Supawan
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
