2 ส.ค. 2021 เวลา 11:38 • สุขภาพ
บทความ โรคและภาวะต่างๆทางจิตใจที่เกิดขึ้นกับประชาชน
อันเนื่องมาจาก COVID-19
สวัสดีทุกๆคนในโลกออนไลน์นะครับ วันนี้ทางเพจ Geo ของเราจะพาไปทำความรู้จักทำความเข้าใจและรู้แนวทางการรักษาของภาวะและโรคต่างๆที่ประชาชนเริ่มทยอยเป็นเรื่อยๆ(หรือคนที่เป็นอยู่แล้วอาการรุนแรงขึ้น)ในขณะที่สถานการณ์โควิด-19 กำลังร้ายแรงขึ้นเรื่อยๆ ยอดผู้ติดเชื้อและผู้เสียชีวิตเพิ่มขึ้น และไม่มีท่าทีว่าจะดีขึ้นในเร็วๆนี้ อันเนื่องมาจากการบริหารจัดการที่ผิดพลาดและ.............................(ไม่พูดดีกว่าเนาะ)ของรัฐบาลนะครับ ก่อนจะกล่าวถึงเรื่องโรคที่เราเจอ
เรามาดูสถานการณ์โควิด-19ที่ผ่านมาในเดือนกรกฏาคมกันก่อนนะครับ (ข้อความต่อไปนี้จะกล่าวถึงสถานการณ์โควิด-19 หากท่านต้องการทราบแค่โรคท่านสามารถเลื่อนผ่านได้เลยครับ)
Credit : เพจเบื่อเมีย
จากรูปจะเห็นได้ว่ามีการติดเชื้อเพิ่มขึ้นเรื่อยๆและยังไม่มีทีท่าว่าจะลดลงเลยแม้ว่าศบค.(ศูนย์บริหารสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019)จะประกาศล็อกดาวน์ 13 จังหวัดและปิดกิจการทั้ง33แห่งตั้งแต่วันที่ 23 ก.ค. - 2 ส.ค. 64 แล้วก็ตาม
ครม.อนุมัติเยียวยาลูกจ้างและกิจการ
จากการปิด33กิจการในครั้งนี้ทางรัฐบาลก็ได้มีมาตราการเยียวยาช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบด้วยโดยมีหลักเกณฑ์คร่าวๆดังนี้
1.ผู้ประกันตน ม.33 สัญชาติไทย จ่ายเยียวยาเพิ่มเติมให้ลูกจ้าง 2,500 บาท/คน 1เดือน เพิ่มเติมจาก จ่ายชดเชยเยียวยาร้อยละ 50 ของรายได้ให้ลูกจ้าง สูงสุดไม่เกิน7,500 บาท ระยะเวลาไม่เกิน 90 วัน เป็นผลให้ ผู้ประกันตน ม.33 สัญชาติไทย จะได้รับความช่วยเหลือจากภาครัฐไม่เกิน 10,000 บาท/คน
2. ผู้ประกันตน ม.39 และ ม.40 สัญชาติไทย ที่ยังประกอบอาชีพอยู่ในปัจจุบัน จะได้รับเงินช่วยเหลือ 5,000 บาท/คน
3.นายจ้างและผู้ประกอบการ จ่ายให้นายจ้างตามจำนวนสูงสุดไม่เกิน 200 คนในอัตรา 3,000 บาท/หัว/สถานประกอบการ
โรคและภาวะต่างๆทางจิตใจในช่วงโควิด-19
เอาละครับทีนี้มาเข้าประเด็นเรื่องโรคและภาวะทางจิตใจอันเนื่องมาจาก โควิด-19 กันครับ ที่ผมจะยกตัวอย่างมา มี 3 อย่างหลักๆ ดังนี้
1)ภาวะสิ้นยินดี(Anhedonia)
2)ภาวะเครียด(Stress)
3)โรคซึมเศร้า (Major depressive disorder หรือ Depressive episode)
จริงๆแล้วมันมีเยอะกว่านี้นะครับเช่น PTSD ไบโพล่า เป็นต้น
ก่อนอื่นเลยต้องขอบอกก่อนว่าผมเป็นคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับจิตใจขออนุญาติไม่ระบุนะครับจนต้องพบจิตแพทย์ โดยผมเป็นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2560 เพิ่งเริ่มรักษาแบบจริงจังประมาณ พ.ศ.2563 ครับ ตอนนี้กำลังรักษาอยู่ครับ
และผมก็เป็น 1 ในคน ที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 โดยโดนพักงาน 14 วัน ตามมาตราการของกทมครับ
ดังนั้นผมจึงอยากจะพาทุกๆคนมาทำความรู้จักเพื่อที่จะได้เข้าใจมากขึ้น
Anhedonia
1) ภาวะสิ้นยินดี(Anhedonia)
ภาวะสิ้นยินดี หรือ Anhedonia เป็นอาการที่อยู่ในลักษณะไม่มีความรู้สึกร่วมกับสิ่งใดทั้งสิ้น ไม่ยินดียินร้ายหรือสุขทุกข์อะไร ทั้งที่แต่ก่อนเราสามารถสร้างความสุขให้กับตัวเองได้ด้วยกิจกรรมที่ชื่นชอบ โดยในทางการแพทย์ภาวะนี้เป็นอาการทางจิตเวชที่เกิดจากความผิดปกติทางด้านอารมณ์ชนิดซึมเศร้า และยังสามารถพบได้ในโรคจิตเภทหรือความผิดปกติทางจิตแบบอื่นๆ
สรุปง่ายๆคือ ไม่รู้สึกอะไรเลย
อาการที่เสี่ยงภาวะสิ้นยินดี
1มีการตอบสนองต่อกิจกรรมที่ทำให้เกิดความสุขลดลง
2ชอบแยกตัวอยู่คนเดียว ไม่อยากพบเจอผู้คนภายนอกหรือพูดคุยกับใคร
3ขาดความกระตือรือร้นต่อหรือรู้สึกเฉยชาต่อกิจกรรมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมที่ชอบหรือไม่ชอบก็ตาม
4ชอบนอนอยู่เฉย ๆ ไม่ค่อยอยากทำอะไรด้วยความรู้สึกที่ว่าทำไปก็ไม่มีประโยชน์
มีความสนใจดูแลตัวเองน้อยลง แม้ว่าตัวเองจะดูแย่แค่ไหนก็ไม่ได้รู้สึกอะไรทั้งสิ้น
5เริ่มมีความรู้สึกไม่อยากทำงานหรือเดินทางออกไปไหน
6เริ่มมีพฤติกรรมทำร้ายตัวเองง่ายขึ้น จนกระทั่งมีความคิดที่ไม่อยากมีชีวิตอยู่ต่อไป จึงทำให้รู้สึกไม่กลัวหากต้องจากโลกนี้ไป
อาการคร่าวๆก็ประมาณนี้ครับ อาการของผมคือไม่สนุกเวลาเล่นเกมหรือดูหนัง อยากนอนตลอดเวลา ท้อในทุกๆอย่าง และก็เคยเอาคัตเตอร์กรีดแขนของตัวเองเพื่อให้รู้สึกเจ็บ
วิธีการรักษาภาวะสิ้นยินดี
ไปพบจิตแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อรับการรักษาอย่างถูกต้องและดูแลตัวเองดังต่อไปนี้
1ควรรับประทานยาตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัดและสม่ำเสมอ
2อย่าลืมให้กำลังใจตัวเองบ้าง ซึ่งอาจจะค่อยๆ เริ่มจากการทำสิ่งที่ตัวเองเคยชอบอย่างไม่กดดันตัวเอง เพื่อช่วยฝึกให้เรากลับมามีความรู้สึกต่อสิ่งต่างๆ เหมือนเดิมที่เคยรู้สึก
3ทำจิตใจให้สงบเช่น การเข้าวัดทำบุญ การปฎิบัติธรรม การนั่งสมาธิ เป็นต้น
4หากิจกรรมทำร่วมกับผู้อื่น เพื่อให้เกิดมีส่วนร่วมในสังคม
เอาตรงๆนะครับผมก็ทำตามวิธีพวกนี้แหละแต่ว่ามันค่อนข้างยากนิดนึงกว่าผมจะหายก็หลายวันอยู่ครับ
ขอบคุณข้อมูลจาก shorturl.asia/3naVj
ต่อจากภาวะสิ้นยินดีสิ่งที่ประชาชนคนทั่วไปที่ได้รับผลกระทบจากโควิดก็จะเป็น ความเครียดครับ ไม่ว่าจะเป็นเครียดที่โดนพักงาน เครียดที่โดนปิดกิจการ เครียดเรื่องเงิน เครียดเรื่องโรค และสารพัดสิ่งครับ
Stress
2)ภาวะเครียด(Stress)
ความเครียดเกิดขึ้นได้จาก 2 ปัจจัยใหญ่ๆ นั่นคือ
ปัจจัยภายนอก เช่น โควิด-19กับผลกระทบที่เกิดขึ้นกับตัวเรา
ปัจจัยภายใน คนที่มีนิสัยคิดมาก ชอบวิตกกังวลในเรื่องเล็กน้อย หรือสารเคมีในสมองไม่สมดุลทำให้เกิดอารมณ์เครียดและเศร้าง่าย
ด้วยสภาพเศรษฐกิจและสังคมปัจจุบันมีการแข่งขันสูงค่าครองชีพต่ำค่าใช้จ่ายเยอะและแพง + โรคโควิด-19เกิดขึ้น ทำให้ทุกคนต้องดิ้นรนเพื่อมีชีวิตรอดส่งเสริมให้เกิดความเครียดสะสมมากขึ้น โดยไม่มีทางระบายออก จนอาจนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าและฆ่าตัวตายได้ในที่สุด
ความเครียดสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทหลักๆ ดังนี้
1Acute stress คือ ความเครียดที่เกิดขึ้นทันทีจากความกดดันในสถานการณ์ที่เฉพาะเจาะจง เช่น ตอนนี้สถานการณ์ของโควิด19 และอื่นๆ
2Episodic acute stress คือ เกิดจากการประสบกับความเครียดที่เกิดขึ้นทันทีหลายครั้งติดต่อกัน เช่น เริ่มจากมีโควิด19ทำให้มีปัญหาสุขภาพ ตกงานหรือโดนพักงาน หรือบางคนชอบเครียดและวิตกกังวลจนรีบเร่งและใจร้อนในทุกเรื่อง ทำให้เกิดความเครียดบ่อยๆ
3Chronic stress คือ ความวิตกกังวลและความกดดันที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องจนเหมือนไม่มีวันสิ้นสุดจนสะสมเป็นความเครียดเรื้อรัง ความเครียดเช่นนี้มีผลต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต
อาการ
1ปวดหัว ปวดตามร่างกาย
2ลำไส้ทำงานปั่นป่วน มีปัญหาการย่อยอาหาร ท้องเสีย
3ใจสั่นง่าย เหงื่อออก
4อ่อนล้า ไม่อยากทำอะไร
5ความดันโลหิตสูง
6ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
7โรคหัวใจ
8โกรธ หงุดหงิดง่าย ร้องไห้ง่าย
9ไม่มีสมาธิ
10รู้สึกซึมเศร้า
11รู้สึกวิตกกังวล
จากอาการที่กล่าวมาทั้งหมดถ้าไม่สามารถแก้ไขความเครียดได้จะทำให้เกิดปัญหาและโรคต่างๆตามมา เช่น โรคซึมเศร้า
การป้องกันความเครียด
1กินอาหารให้ครบ 5 หมู่
2ออกกำลังกาย
3นอนหลับให้เพียงพอ
4ทำกิจกรรมที่ทำให้คุณรู้สึกสนุกเพลิดเพลินและผ่อนคลาย
5ระบายอารมณ์ออกมาบ้าง เช่น พูดคุยถึงความรู้สึกกับเพื่อนหรือคนใกล้ชิด
6ฝึกการผ่อนคลาย เช่น การฝึกหายใจ การทำสมาธิ การฝึกจินตภาพเพื่อเอาชนะความเครียด ความวิตกกังวล
7เปลี่ยนแปลงทัศนคติ เช่น มองความท้าทายว่าเป็นโอกาสในการเรียนรู้และเติบโต หรือใช้หลักการทางศาสนาเข้าช่วยเพื่อให้มีสติและมีความสงบสุขในจิตใจ
การรักษาอาการเครียด
1การพบจิตแพทย์เพื่อพูดคุยซักประวัติและตรวจร่างกาย เพื่อวินิจฉัยทางการแพทย์และหาสาเหตุของความเครียด
2ในกรณีความเครียดส่งผลทางกาย เช่น นอนไม่หลับ ปวดท้อง หรือปวดศีรษะ จิตแพทย์อาจให้รับประทานยาเพื่อบรรเทาอาการ
3การให้คำปรึกษาโดยจิตแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ด้วยการสื่อสารให้เกิดความเข้าใจและหาสาเหตุของปัญหา ชี้แนะอย่างถูกวิธีเพื่อคลายความเครียด
จิตบำบัด ซึ่งต้องได้รับการบำบัดโดยจิตแพทย์
ขอบคุณข้อมูลจาก
กรณีที่เครียดมากๆ จะนำไปสู่ภาวะต่อไป ก็คือ โรคซึมเศร้าครับ ในช่วงนี้ อัตราการฆ่าตัวตายหรือจำนวนคนตายด้วยโดวิด19เยอะขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ส่งผลกระทบต่อจิตใจหลายๆคน ช่วงนี้ผมขอแนะนำว่าถ้ารู้สึกหดหู่จากการดูข่าวโควิด-19 ควรหยุดดูก่อนและทำใจให้ดีขึ้น
Major depressive disorder or Depressive episode
3)โรคซึมเศร้า (Major depressive disorder or Depressive episode)
โรคซึมเศร้า เป็นโรคหนึ่งซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงชีวิตของคนเรา เหมือนกับโรคทางกายอื่นๆ การเป็นโรคซึมเศร้าไม่ได้หมายความว่า ผู้ที่เป็นนั้นจะเป็นคนอ่อนแอ ล้มเหลว หรือไม่มีความสามารถ แต่เป็นเพียงการเจ็บป่วยอย่างหนึ่ง เกิดขึ้นได้โดยมีสาเหตุ ไม่มีสาเหตุใดๆ ซึ่งในปัจจุบันโรคนี้สามารถรักษาหายได้ด้วยการใช้ยา การรักษาทางจิตใจ หรือทั้งสองอย่างรวมกัน
ซึมเศร้า” ทางการแพทย์ หรือ Clinical depression หมายถึง ภาวะซึมเศร้าที่มีมากกว่าอารมณ์เศร้า และเป็นพยาธิสภาพแบบหนึ่งที่พบได้ในหลายๆ โรคทางจิตเวช โดยเฉพาะโรคทางอารมณ์ คือ โรคซึมเศร้า (Major Depressive Disorder หรือ Depressive Episode)
สาเหตุของโรคซึมเศร้า
สาเหตุที่จะกระตุ้นการเกิดโรคซึมเศร้าที่พบบ่อยก็คือ การมีทั้งความเสี่ยงทางพันธุกรรม, ทางสภาพจิตใจ, ประจวบกับการเผชิญกับสถานการณ์เลวร้าย ร่วมกันทั้ง 3 ปัจจัย
1โรคซึมเศร้าเกิดจากความเครียด มักพบว่าผู้ป่วยโรคนี้จะมีความผิดปกติของระดับสารเคมี ที่เซลล์สมองสร้างขึ้น เพื่อรักษาสมดุลของอารมณ์
2สภาพทางจิตใจที่เกิดจากการเลี้ยงดู ก็เป็นปัจจัยที่เสี่ยงอีกประการหนึ่งต่อการเกิดโรคซึมเศร้าเช่นกัน คนที่มองลบ คนที่เครียดง่ายก็ทำให้นั้นมีโอกาสป่วยง่ายขึ้น
3การเผชิญกับสถานการณ์เลวร้าย เช่น หากชีวิตพบกับการสูญเสียครั้งใหญ่ต้องเจ็บป่วยเรื้อรัง ความสัมพันธ์กับคนใกล้ชิดไม่ราบรื่น และอื่นๆ
อาการของโรคซึมเศร้า
1มีอาการรู้สึกเศร้าใจ หม่นหมอง หงุดหงิด หรือรู้สึกกังวลใจ ไม่สบายใจ
2ขาดความสนใจต่อสิ่งแวดล้อมรอบข้าง หรือสิ่งที่เคยให้ความสนุกสนานในอดีต
3น้ำหนักลดลง หรือเพิ่มขึ้น ความอยากอาหารเปลี่ยนแปลงไป
4นอนไม่หลับ หรือนอนมากเกินกว่าปกติ
5คนที่เป็นโรคซึมเศร้า จะรู้สึกผิด สิ้นหวัง หรือรู้สึกว่าตนเองไร้ค่า
6ไม่มีสมาธิ ไม่สามารถตัดสินใจเองได้ ความจำแย่ลง
7อ่อนเพลีย เมื่อยล้า ไม่มีเรี่ยวแรง
8กระวนกระวาย ไม่อยากทำกิจกรรมใดๆ
9คิดถึงแต่ความตาย และอยากที่จะฆ่าตัวตาย
วิธีป้องกันโรคซึมเศร้า
1อย่านำตัวเข้าไปเกี่ยวข้องกับสถานการณ์ที่ซับซ้อน
2อย่าตั้งเป้าหมายที่บรรลุได้ยาก
3พยายามย่อยงานใหญ่ให้เป็นงานเล็ก เลือกทำที่สำคัญกว่าก่อน
4อย่าคาดหวังกับตนเองมากเกินไป
5ทำกิจกรรมที่เพลินใจ เช่น การออกกำลังกาย ดูหนัง ดูกีฬา
6อย่าด่วนตัดสินใจกับเรื่องใหญ่ๆ ในชีวิต
7อย่าหวังว่าจะหายจากอาการซึมเศร้าแบบ “ลัดนิ้วมือเดียว” เพราะเป็นไปได้ยาก จงพยายามช่วยตนเองให้มากที่สุด โดยไม่โทษตนเองว่า ที่ไม่หายเพราะตนเองไม่พยายามหรือไม่ดีพอ
8พึงระลึกว่า จะไม่ยอมรับความคิดในแง่ร้าย บอกตนเองว่ามันเป็นสวนหนึ่งของอาการของโรค และจะหายไปเมื่ออาการของโรคดีขึ้น
การรักษาโรคซึมเศร้า
โรคซึมเศร้าสามารถรักษาให้หายได้ด้วยวิธีการรักษาทางจิตใจ และการรักษาด้วยยาหลายชนิด กรณีถ้าผู้ป่วยไม่สามารถกินหรือตอบสนองต่อยาอาจให้การรักษาด้วยไฟฟ้าแต่จะใช้ในกรณีที่จำเป็นจริงๆเท่านั้น
1. การรักษาทางจิตใจของผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
วิธีรักษาทางจิตใจมีอยู่หลายรูปแบบ ในการช่วยเหลือผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ซึ่งอาจเป็นการ ”พูดคุย” กับจิตแพทย์
2. รักษาโรคซึมเศร้าด้วยการใช้ยา
ในปัจจุบันยารักษาโรคซึมเศร้าแบ่งออกได้หลายกลุ่ม ตามลักษณะโครงสร้างทางเคมีและวิธีการออกฤทธิ์ คือ
กลุ่ม tricyclic (คือยาที่มีโครงสร้างทางเคมีสามวง)
กลุ่ม monoamine oxidase inhibitors เรียกย่อๆ ว่า MAOI
กลุ่ม SSRI (serotonin-specific reuptake inhibitor)
เช็คว่าเป็นโรคซึมเศร้าไหม https://med.mahidol.ac.th/th/depression_risk
ขอบคุณข้อมูลจาก https://www.sanook.com/health/721/
ก็จบเป็นที่เรียบร้อยแล้วนะครับสำหรับบทความนี้เนื่องจากผมเป็นมือใหม่จึงอาจใช้ภาษาไม่ได้สวยหรูเท่าไหร่ต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยครับ
สุดท้ายนี้ก็ขอให้กำลังใจตัวเองและเป็นกำลังใจให้กับทุกๆคนที่เดือดร้อนในสถานการณ์นี้นะครับเราจะต้องผ่านมันไปได้ด้วยกัน อย่าเพิ่งคิดสั้นกันนะครับเราต้องมีชีวิตอยู่สู้ต่อไปสู้ๆครับทุกคน (ด่าร้าบ้านต่อไป555)
ว่ากันว่าฟ้าหลังฝนมักจะสวยงาม
สุดท้ายก็ขอฝากถึงผู้นำประเทศหน่อยครับ เลิกสั่ง Sinovac แล้วเอา วัคซีนอื่นๆเช่นแอสตร้าหรือวัคซีนพวกmRNAมาฉีดให้ประชาชนได้แล้วนะก่อนที่จะมีคนตายไปมากกว่านี้ สถานการณ์ตอนนี้มันเลวร้ายสุดๆหวังว่าพวกท่านจะมองเห็นนะครับ ได้โปรดเห็นค่าของมนุษย์ด้วยกันหน่อย
บทความหน้าอาจจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับวัคซีนครับ
ฝากกดไลก์กดแชร์กดติดตามและคอมเม้นด้วยนะครับเพื่อจะได้เป็นแรงบันดาลใจและกำลังใจในการทำต่อไป
ขอขอบคุณที่อ่านครับ
#โควิด-19
#COVID-19
#ภาวะทางจิตใจ
#ภาวะสิ้นยินดี
#ภาวะเครียด
#โรคซึมเศร้า
โฆษณา