4 ส.ค. 2021 เวลา 04:00 • ประวัติศาสตร์
เราเป็น"ไทย"กันตั้งแต่เมื่อไหร่
ที่มาภาพ marinerthai.net
ทุกวันนี้ยังมีความเข้าใจผิดว่า คนในประเทศไทยเพิ่งจะเริ่มเรียกตัวเองว่า "ไทย"ตามประกาศรัฐนิยมในสมัย จอมพล ป. พิบูลสงคราม
ทั้งที่ความจริงประกาศนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยรัฐนิยมใช้ชื่อประเทศ , ประชาชน และสัญชาติ ลงวันที่ 24 มิถุนายน 2482 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 56 หน้า 810 ได้ระบุเหตุผลชัดเจนว่า
"โดยที่ชื่อของประเทศนี้ มีเรียกกันเป็นสองอย่างคือ "ไทย" และ "สยาม" แต่ประชาชนนิยมเรียกว่า "ไทย" รัฐบาลเห็นสมควรถือเป็นรัฐนิยมใช้ชื่อประเทศให้ต้องตามชื่อเชื้อชาติและความนิยมของประชาชนชาวไทย...."
ที่มาภาพ parliamentmuseum.go.th
ในบทความนี้จะเป็นการรวบรวมหลักฐานบางส่วนของการเรียกตัวเองว่า "ไทย" (หรือสะกดว่า ไท) โดยเริ่มจากยุคที่ใกล้เคียงการออกรัฐนิยมดังกล่าว ย้อนหลังจนกระทั่งเก่าแก่ที่สุดที่หาได้ ให้ท่านได้พิจารณา (อาจจะมีการปริวรรตจากต้นฉบับเป็นแบบปัจจุบันเพื่อให้อ่านง่ายขึ้น)
"ใครรานใครรุกด้าว แดนไทย
ไทยรบจนสุดใจ ขาดดิ้น
เสียเนื้อเลือดหลั่งไหล ยอมสละ สิ้นแล
เสียชีพไป่เสียสิ้น ชื่อก้องเกียรติงาม"
สยามมานุสติ บทพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 6
สยามานุสติ พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 6 ที่มาภาพ vajiravudh.ac.th
"ให้พึงนึกในใจไว้ว่าเราไม่ได้มาเรียนจะเปนฝรั่ง เราเรียนเพื่อจะเปนคนไทยที่มีความรู้เสมอด้วยฝรั่ง"
พระราชดำรัสของรัชกาลที่ 5 ตอบนักเรียนในกรุงเทพที่พลับพลาท้องสนามหลวง วันที่ 11 มกราคม ร.ศ. 116 (พ.ศ.2440)
พระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 5 ที่มาภาพ historyhistorycom.blogspot.com
"ฝ่ายโยคีที่อยู่บนภูเขา กับคนเหล่าเหลือตายหลายภาษา
ทั้งจีนจามพราหมณ์แขกไทยชวา วิลันดาฝรั่งพรั่งพร้อมกัน"
พระอภัยมณี ประพันธ์โดย สุนทรภู่ ในสมัยรัชกาลที่ 2-3
ที่มาภาพ thailandhotelforums.com
"...จึงอุตสาหะด้วยกำลังกรุณาแก่สมณพราหมณาจารย์ แลพระบวรพุทธศาสนาจะเสื่อมสูญเสีย จึงชุมนุมพักพวกพลทหารไทยจีนประมาณ ๑,๐๐๐ เศษ..."
พงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจุนทนุมาศ (เจิม) ศักราช 1157 ปีเถาะสัปตศก (พ.ศ.2338) สมัยรัชกาลที่ 1
ที่มาภาพ vajirayana.org
"...ประการหนึ่ง ทหารฝรั่งเศสซึ่งเข้าไปยู่ ณ กรุงไทยนั้นเป็นคนใหม่ มิรู้ขนบ ณ กรุงไทย จึงเกิดวิวาทผิดหมองกันกับชาวไทย..."
หนังสือเจ้าพระยาศรีธรรมราช (ปาน) ถึงเมอร์สิเออร์ ปองชาตแรง วันอาทิตย์ แรม 2 ค่ำ เดือนอ้าย ปีระกา เบญจศก (พ.ศ.2236 ตามการนับแบบปัจจุบัน) รัชกาลพระเพทราชา
ที่มาภาพ db.sac.or.th
"๏ กูนี้ไทยแท้ ท่านฦๅกูแล
ในสุโขไทย ไปลาดไปลอง
ทุกที่มีไชย หาญจริงเจ้าไท
ธให้อาสา..."
สมุทรโฆษคำฉันท์ ประพันธ์โดย พระมหาราชครู (ตอนที่ 1 จาก 4 ตอน) สมัยสมเด็จพระนารายณ์
ที่มาภาพ vajirayana.org
"...ด้วยสมเดจ์พระพุทธิเจ้าอยู่หัวทรงพระกรรุณาตำหรัสเหนือเกล้าฯ สั่งว่า ทุกวันนี้แขกฝรังอังกฤษคุลามะลายูนาๆ ประเทศเข้ามาสู่พระบรมโพทธิสมภารเปนอันมาก แต่นี้สืบไปเมื่อหน้า ห้ามอย่าให้ไทมอญลาวลอบลักไปซ่องเสพเมถุนณธรรมด้วยแขกฝรั่งอังกฤษคุลามะลายู ซึ่งถือฝ่ายมิดฉาทิฐิ..."
พระราชกำหนดเก่า ให้ไว้ณ วันอาทิตย์ แรม 7 ค่ำ เดือน 6 จุลศักราช 1025 ปีเถาะเบญศก (พ.ศ.2206) รัชกาลสมเด็จพระนารายณ์
ที่มาภาพ parliamentmuseum.go.th
"...ฝ่ายข้างยวนแพ้พ่าย ฝ่ายข้างลาวประไลย ฝ่ายข้างไทยไชเยศร์ คืนยังประเทศพิศาล..."
ลิลิตพระลอ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 พระองค์ใดพระองค์หนึ่งพระราชนิพนธ์
ที่มาภาพ vajirayana.org
"...จาริกํ ภาสมานานํ เทย์ยภาษานุสารณํ..."
จามเทวีวงศ์ ประพันธ์โดย พระโพธิรังสี ราว พ.ศ.2000 อาณาจักรล้านนา
หมายเหตุ เทยยภาษา แปลว่า ภาษาไท(ย) แต่คนที่เรียกตนเองว่า ชาวไทยแถวลุ่มน้ำเจ้าพระยา จะเรียกคนในอาณาจักรล้านนาว่า ลาว , ยวน
ที่มาภาพ vajirayana.org
"...จุลศักราชได้ 754 มหาศักราชได้ 1314 ขอมปีวอก ไทปีเต่าสัน..."
จารึกปู่ขุนจิตขุนจอด พ.ศ.1935 อาณาจักรสุโขทัย
ที่มาภาพ db.sac.or.th
"...พ่อขุนรามคำแหงลูกพ่อขุนศรีอินทราทิตย์เป็นขุนในเมืองศรีสัชชนาลัย สุโขทัย ทั้งมากาวลาวแลไทเมืองใต้หล้าฟ้าฏ...ไทชาวอูชาวของมาออก..."
ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง สมัยสุโขทัย
ปล. ไท ในจารึกพ่อขุนราม อาจจะมีความหมายว่า คน , ชาว ได้ แต่ส่วนตัวคิดว่าน่าจะเป็นชื่อกลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมแบบที่ถูกเรียกรวม ๆ ว่า ไท(ย) มากกว่า เพราะบางข้อความ เช่น ไทชาวอูชาวของ ไม่มีเหตุผลที่จะต้องใช้ทั้ง ไท (ในความหมายว่า ชาว) และ ชาว ซ้อนกัน
ที่มาภาพ oer.learn.in.th
อ้างอิง
โฆษณา