4 ส.ค. 2021 เวลา 11:01 • ประวัติศาสตร์
4 สิงหาคม วันสื่อสารแห่งชาติ
เริ่มต้นขึ้นในปี พ.ศ. 2526 คณะกรรมการจัดงานปีการสื่อสารโลกได้พิจารณาเห็นว่า วันที่ 4 สิงหาคม 2426 เป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนา "กรมไปรษณีย์" และ "กรมโทรเลข" ขึ้นในประเทศไทย ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญของกิจการสื่อสารของประเทศ
โปสการ์ด ผนึกดวงตราไปรษณียากร วันสื่อสารแห่งชาติ 2539
ครั้งนั้นทรงแต่งตั้งให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้ากาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเตช เป็นอธิบดีผู้สำเร็จราชการของทั้งสองกรมก่อนจะมีการรวมเข้าด้วยกันเป็นกรมไปรษณีย์ โทรเลขในปี 2441 คณะรัฐมนตรีจึงมีมติกำหนดให้ วันที่ 4 สิงหาคม ของทุกปีเป็น "วันสื่อสารแห่งชาติ" และมีการจัดงาน "วันสื่อสารแห่งชาติ" ครั้งแรกขึ้นในปี พ.ศ. 2526 ในโอกาสครบรอบ 100 ปี ของการสถาปนากรมไปรษณีย์โทรเลข และเฉลิมฉลอง "ปีการสื่อสารโลก" ของสหประชาชาติ
จวบจนวันนี้ วิวัฒนาการของการสื่อสารยุคใหม่ได้ก้าวเข้าสู่ยุคติจิทัลที่ทำให้ผู้คนสามารถส่งข้อมูลข่าวสารถึงกันเพียงชั่วเสี้ยววินาทีผ่านสื่อสังคมออนไลน์ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารล้ำสมัย ไม่เพียงพลิกโฉมรูปแบบการสื่อสารเท่านั้น หากรวมถึงภูมิทัศน์ทางธุรกิจ เศรษฐกิจ การเมือง และสังคมตลอดจนวิถีชีวิตของมนุษย์ยุคใหม่ที่ต้องอาศัยอุปกรณ์มือถือในการติดต่อสื่อสารและเข้าถึงบริการต่างๆ ได้อย่างรวดเร็วและสะตวกสบาย กลายเป็นโลกไร้ขอบเขตพรมแดนอีกทั้งยังคงพัฒนาต่อไปอย่างไม่หยุดนิ่ง
แสตมป์ชุดวันสื่อสารแห่งชาติ เริ่มออกชุดแรกตั้งแต่ปี 2528 ถึง 2559 รวมทั้งสิ้น 32 ชุด
แสตมป์วันสื่อสาร 2528-2535
แสตมป์วันสื่อสาร 2535-2543
แสตมป์วันสื่อสาร 2544-2551
แสตมป์วันสื่อสาร 2552-2559
สังเกตเห็นว่า บางดวง ได้บอกเล่าเรื่องราวเหตุการณ์ในปีนั้นด้วยครับ เช่น 2555 มีการใช้เทปเลตเพื่อการศึกษา หรือ 2557 เราได้ดูทีวีดิจิตอลกัน
นอกจากนี้ถือว่าเป็นความสนุก ความท้าทายอย่างนึง ที่เราจะหาแสตมป์ที่ออกปีละดวง เป็นเวลา 32 ปี 32 ดวง
🎂🎂Happy Birthday โสฬศ แสตมป์ดวงแรกของประเทศไทย🎇🎆🎇🎆
หากย้อนกลับไป 138 ปี ในวันเดียวกันนี้ ประเทศไทยเราเริ่มกิจการไปรษณีย์ปี พ.ศ.2426 แสตมป์ชุดแรกประกอบด้วยแสตมป์ที่มีราคาต่ำสุด คือ 1 โสฬศ (เท่ากับ 1/128 บาท)
คำว่า “โสฬส” ในสมัยรัชกาลที่ 5 สะกดว่า “โสฬศ” ดังปรากฏบนแสตมป์ชุดแรกนี้ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 อธิบายว่า “โสฬส” แปลว่า “สิบหก” มีความหมายสอดคล้องกับค่าของเงินในสมัยโบราณที่ว่า 16 โสฬสเป็นเงินหนึ่งเฟื้อง และเงินโสฬสมีชื่อเรียกย่อว่า “ฬส”
แสตมป์ชุดแรกของไทยมีชื่อว่า “ชุดโสฬศ” ตั้งให้เป็นเกียรติแก่แสตมป์ราคาต่ำสุดของชุดนี้ คือ ราคา 1 โสฬศ
มีทั้งสิ้น 6 ราคา แต่ที่นำออกจำหน่ายครั้งแรกมีเพียง 5 ราคา
ณ ตึก “ไปรสะนียาคาร” ปากคลองโอ่งอ่าง ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งพระนคร อันเป็นที่ทำการของกรมไปรษณีย์ และเป็นไปรษณีย์แห่งแรกของสยาม เมื่อวันเสาร์ที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2426
แสตมป์ชุดโสฬศ ทั้ง 5 ชนิดราคา
แสตมป์ไทยชุดโสฬศทั้ง 5 ชนิดราคา วันแรกจำหน่าย 4 สิงหาคม พ.ศ.2426 (ส่วนราคา “เฟื้องหนึ่ง” ส่งมาช้ากว่ากำหนด 2 ปี ไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีการประกาศใช้ เนื่องจากหมดความจำเป็นที่จะใช้ราคานี้) ได้แกะแลพิมพ์ที่ห้าง วอเตอร์ โลว์แอนด์ ซัน ลิมิเตด กรุงลอนดอน (Messr. Waterlow and Son Ltd., London.)โดยใช้วิธีพิมพ์ลายเส้น (Engraving) บนกระดาษสีขาวไม่มีลายน้ำ รอยปรุ 14 1/2, 15 หรือคละกันไป เครื่องปรุรูชนิดเส้นตรง (Single Line) จำนวนดวงใน 1 แผ่น 80 ดวง (แนวนอน 8 x แนวตั้ง 10)
แสตมป์เฟื้องหนึ่ง ราคาประเมินอยู่ที่ดวงละ 70,000 บาท (cr. FB Thai Stamp Museum)
เนื่องจากไปรษณีย์สยามสมัยนั้นเข้าร่วมเป็นสมาชิกสหภาพสากลไปรษณีย์(Universal Postal Union) เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ.2428 ทำให้สามารถส่งจดหมายและไปรษณียภัณฑ์ติดต่อกับต่างประเทศได้ ขณะเดียวกันแสตมป์ชุดโสฬศที่มีใช้งานกันอยู่ในขณะนั้นไม่เข้าหลักเกณฑ์สากล เพราะไม่มีราคาเป็นเลขอารบิก และไม่มีชื่อประเทศ จึงมีการสั่งพิมพ์แสตมป์ชุดที่สองจากประเทศอังกฤษ
ดังนั้นในปี พ.ศ. 2443 กรมไปรษณีย์โทรเลข ได้ประกาศยกเลิกการใช้แสตมป์ชุดโสฬศอย่างเป็นทางการ แต่ได้นำแสตมป์ที่ตกค้างอยู่มาจำหน่ายแก่ประชาชนเพื่อการสะสม ยกเว้นราคา 1 อัฐ ซึ่งได้จำหน่ายหมดไปก่อนแล้ว อย่างไรก็ตาม แสตมป์ชนิดราคา เฟื้องหนึ่ง ซึ่งไม่มีการใช้งานจริง ยังคงหลงเหลืออยู่ในคลังฯมาจนถึงทุกวันนี้
และที่มาคู่กันคือ ไปรษณียบัตร แบบแรกของประเทศไทย พิมพ์ด้วยสีแสดบนกระดาษเหลืองอีกอย่างหนึ่ง ราคา 1 อัฐ 200,000 แผ่น
ได้ออกใช้ปิดหนังสือไปมาในพระราชอาณาเขตรสยาม ตั้งแต่วันเสาร์ เดือน 9 ขึ้นค่ำหนึ่ง ปีมะแมเบญจศก จุลศักราช 1245 ตรงกับวันที่ 4 สิงหาคม พระพุทธศักราช 2426 หรือวันที่ 4 ออกัสต คฤษตศักราช 1883 คือ อย่างราคา 1 โสฬศ, 1 อัฐ, 1 เสี้ยว, 1 ซึก, 1 สลึง รวม 5 อย่าง และไปรษณียบัตรราคา 1 อัฐ จำหน่ายราคา 1 อัฐ 1 โสฬศ อีกอย่างหนึ่ง แต่อย่างราคา 1 เฟื้องงดรอไว้ไม่ได้ออกใช้ในคราวนั้น
ไปรษณียบัตรฉบับแรกของไทย (cr. FB Thai Stamp Museum)
ข้อมูล FB Thai Stamp Museum
ขอบคุณที่ติดตามครับ
โฆษณา