5 ส.ค. 2021 เวลา 07:17 • การศึกษา
คำซ้อนที่ภาษาเจ๊ะเหนำมาใช้ ไม่เหมือนในภาษากลาง
คำซ้อนที่อยู่ในคำศัพท์ภาษาเจ๊ะเห
เพื่อนๆ คงจะรู้จักคำซ้อนใช่ไหมคะ สมัยเด็กๆ ตอนที่เราเรียนวิชาภาษาไทย คำซ้อนในภาษาไทย เกิดจากการนำคำชนิดเดียวกันที่มีความหมายสัมพันธ์กันในเชิงเหมือนกัน ใกล้เคียงกันหรือคำตรงข้ามกัน มาซ้อนให้เป็นคำที่สามารถใช้เพิ่มขึ้นมาอีกหนึ่งคำ คนไทยเรามีความเจ้าบทเจ้ากลอนอยู่แล้ว คำคล้องจอง คำสร้อย คำซ้อนในภาษาไทยจึงมีอยู่มากมาย เพื่อเพิ่มความหลากหลายของคำ และทำให้คำมีความไพเราะขึ้นค่ะ
คำซ้อนในภาษาไทย
แต่สิ่งที่ตูนสังเกตได้ ในภาษาไทสำเนียงตากใบ หรือภาษาเจ๊ะเห เราจะใช้คำศัพท์บางคำ โดยดึงมาจากคำซ้อนค่ะ ซึ่งคำที่เราดึงมาซ้อนนั้นจะต่างจากการใช้คำในภาษากลาง วันนี้จะมายกตัวอย่างบางคำที่ตูนนึกออก เพื่อให้เพื่อนๆ ได้เข้าใจกันมากยิ่งขึ้นค่ะ
คำแรก คำว่าทอดทิ้ง ในภาษากลางจะใช้คำว่าทิ้ง แต่ในภาษาเจ๊ะเห ใช้คำว่าทอด เช่น ทิ้งขยะ เราจะพูดว่า ทอดขยะ เอาขยะไปทอด (เอาขยะไปทิ้ง)
คำว่า ละเลิก เราก็ใช้คำว่าละ เช่น ผัวเมียโค่นี้ ละกันเสียแล้ว (สามีภรรยาคู่นี้เลิกกันแล้ว)
คำว่า กีดขวาง ในภาษากลางใช้คำว่าขวาง แต่ในภาษาเจ๊ะเห ใช้คำว่ากีด หมายถึงขวาง หรือว่าระเกะระกะ เช่น อย่าเที่ยวเอาอิไหรไปตั้งกีดไว้หน้ากือได๋น่าน เดี๋ยวคนเดินลงจิกือดุดล้ม (อย่าเอาอะไรไปวางไว้หน้าบันไดนะ เดี๋ยวคนเดินลงมาจะสะดุดล้ม)
คำว่า กล้าหาญ ในภาษากลางใช้คำว่า กล้า แต่ในภาษาเจ๊ะเหใช้คำว่าหาญ เช่น ถ้าโย้ตามเท่คนมากๆ เรานี่สาว่าอาย ไม่จิหาญ แหลง (ถ้าอยู่ในที่ที่มีคนเยอะๆ เราจะรู้สึกอาย ไม่กล้าพูด)
คำว่าอ้วนพี ในภาษากลางใช้คำว่าอ้วน แต่ในภาษาเจ๊ะเหใช้คำว่าพี เช่น ตั้งแรกช่วงโควิดทำงานเท่เรินทุกวัน สาว่าพีขึ้นจนวาด กินทั้งวัน (ตั้งแต่ช่วงโควิด ทำงานที่บ้านทุกวัน รู้สึกว่าอ้วนขึ้นจัง กินทั้งวัน)
คำว่าเท่าเทียม ในภาษากลางใช้คำว่า เท่า แต่ในภาษาเจ๊ะเห ใช้คำว่าเทียม เช่น แรกสองปีเท่แล้ว เราสูงกว่าน้อง เท่ว่าและนี้ สูงเทียมกันเสียแล้ว (เมื่อสองปีที่แล้วเราสูงกว่าน้อง แต่ว่าตอนนี้สูงเท่ากันแล้ว)
คำว่าแบ่งปัน ในภาษากลางใช้คำว่า แบ่ง แต่ในภาษาเจ๊ะเหใช้คำว่าปัน เช่น เรินโย้แค่ๆ กัน ยังอิไหรกัดปันกันและยา (บ้านอยู่ใกล้กัน มีอะไรก็แบ่งให้กันตลอด)
คำว่าขัดสี ในภาษากลางใช้คำว่าขัด แต่ในภาษาเจ๊ะเหใช้คำว่าสี เช่น อาบน้ำสีซาบน จิได้เกลี้ยงๆ (อาบน้ำถูสบู่จะได้เกลี้ยงๆ สะอาดๆ)
คำว่า โกรธขึ้ง ในภาษากลางใช้คำว่าโกรธ แต่ในภาษาเจ๊ะเหใช้คำว่าขึ้ง เช่น จิได๋เท่สูไมแหลงกับเรา สูขึ้งเราเนาะ (ทำไมเธอไม่พูดกับเรา เธอโกรธเราหรอ)
นี่เป็นเพียงตัวอย่างของคำซ้อนบางคำ ซึ่งภาษาไทสำเนียงตากใบหรือภาษาเจ๊ะเหดึงมาใช้ไม่เหมือนกับภาษากลางทั่วๆ ไป จึงทำให้ฟังดูแล้วค่อนข้างเป็นภาษาที่โบราณค่ะ นั่นเป็นเพราะว่าภาษาของเราเป็นภาษาโบราณตั้งแต่สมัยสุโขทัย ใครนึกคำไหนออกเพิ่มเติม มาแชร์กันในคอมเมนท์ได้เลยนะคะ
เพื่อนๆ สามารถชมในรูปแบบคลิปวิดีโอได้ทางยูทบที่ลิงก์นี้จ้า https://www.youtube.com/watch?v=gcisgXHPaZQ
โฆษณา