" ... ดูกรอานนท์ อันสุขในโลกีย์นั้น
ถ้าตรวจตรองให้แน่นอนแล้ว
ก็หากเป็นกองแห่งทุกข์นั้นเอง
เขาหากเกิดมาเป็นมิตรติดกันอยู่
ไม่มีผู้ใดจักพรากออกจากกันได้ ... "
ดูกรอานนท์ ผู้ที่จะนำตนไปให้เป็นสุขในพระนิพพาน
ต้องวางเสียซึ่งความสุขในโลกีย์
ถ้าวางไม่ได้
ก็ไม่ได้ความสุขในพระนิพพานเลย
ถ้าวางสุขในโลกีย์มิได้ ก็ไม่พ้นทุกข์
ด้วยความสุขในโลกีย์
เป็นความสุขที่เจืออยู่ด้วยทุกข์
ครั้นเมื่อถือเอาสุขก็คือถือเอาทุกข์นั่นเอง
ครั้นไม่วางสุขก็คือไม่วางทุกข์นั่นเอง
จะเข้าใจว่าเราจะถือเอาแต่สุข
ทุกข์ไม่ต้องการดังนี้ไม่ได้เลย
เพราะสุขทุกข์เป็นของเนื่องอยู่ด้วยกัน
ถ้าไม่วางสุขเสีย ก็เป็นอันไม่พ้นทุกข์
ดูกรอานนท์ บุคคลทั้งหลาย
ผู้ที่จะรู้ว่าสุขทุกข์ติดกันอยู่นั้นหายากยิ่ง
มีแต่เราตถาคตผู้ประกอบด้วยทศพลญาณนี้เท่านั้น
บุคคลทั้งหลายที่ยังเป็นปุถุชนคนโง่เขลานั้น
ทำความเข้าใจว่า
สุขก็มีอยู่ต่างหาก ทุกข์ก็มีอยู่ต่างหาก
ครั้นเราถือเอาสุขเราก็ได้สุข
เราไม่ถือเอาทุกข์ ทุกข์ก็ไม่มี ดังนี้
เพราะเหตุที่เขาไม่รู้ว่าสุขกับทุกข์ติดกันอยู่
เขาจึงไม่พ้นทุกข์
เมื่อผู้ใดอยากพ้นทุกข์
ให้วางสุขเสีย
ก็เป็นอันละทุกข์วางทุกข์ด้วยเหมือนกัน
ใครเล่าจะมีความสามารถพรากสุขทุกข์ออกจากกันได้
ถ้าหากเราตถาคตพรากสุขและทุกข์ออกจากกันได้
เราจะปรารถนาเข้าสู่พระนิพพานทำไม
เราจะถือเอาแต่สุขอย่างเดียว
เสวยแต่ความสุขอยู่ในโลกเท่านี้
ก็เป็นอันสุขสบายพออยู่แล้ว
นี่ไม่เป็นเช่นนั้น
เราแสวงหาความสุขโดยส่วนเดียว
ไม่มีทางที่จะพึงได้
เราจึงวางสุขเสีย
ครั้นวางสุขแล้ว
ทุกข์ไม่ต้องวางก็หายไปเอง
อยู่กับเราไม่ได้
เราจึงสำเร็จพระนิพพาน
พ้นจากกองทุกข์ด้วยประการดังนี้
ดูกรอานนท์ อันสุขในโลกีย์นั้น
ถ้าตรวจตรองให้แน่นอนแล้ว
ก็หากเป็นกองแห่งทุกข์นั้นเอง
เขาหากเกิดมาเป็นมิตรติดกันอยู่
ไม่มีผู้ใดจักพรากออกจากกันได้
เราตถาคตกลัวทุกข์เป็นอย่างยิ่ง
หาทางชนะทุกข์มิได้
จึงปรารถนาเข้าพระนิพพาน
เพราะเหตุกลัวทุกข์นั้นอย่างเดียว
พระพุทธเจ้าตรัสเทศนาแก่ข้า ฯ อานนท์ ดังนี้แล
ตทนนฺตรํ ลำดับนั้น
พระพุทธเจ้าจึงตรัสเทศนาสืบต่อไปอีกว่า
อานนฺท ดูกรอานนท์
กุศลธรรมและอกุศลธรรมนั้น
ได้แก่กองกิเลส ๑,๕๐๐ นั้นเอง
อัพยากฤตธรรมนั้น คือองค์พระนิพพาน
ครั้นพ้นจากกองกุศลธรรม
และอกุศลธรรมนั้นแล้ว
จึงเป็นองค์แห่งพระอรหันต์แลพระนิพพานโดยแท้
ถ้ายังไม่พ้นจากกุศลแลอกุศลธรรมตราบใด
ก็ยังไม่เป็นอัพยากฤตตราบนั้น
คือยังไม่เป็นองค์พระอรหันต์
ยังไม่เป็นองค์พระนิพพานได้
อ้างอิง :
* สุขในฝั่งโลกีย์ คือ สุขที่เจือไปด้วยกองทุกข์
มีรากเหง้ามาจากอวิชชา
เสวยสุข ๆ ทุกข์ ๆ พลิกกันไปมา
คลุกเคล้าอยู่ด้วยกองกิเลส 1500
มีเพียงต้องปฏิบัติยกระดับจิตเข้าสู่พระนิพพานเท่านั้น
ศีล สมาธิ ปัญญา หรือ อริยมรรคมีองค์ 8
เป็นทางไปพระนิพพาน
มีเพียงผู้เดินตามรอยพระพุทธองค์
ผู้เดินตามมรรค
เจริญอริยมรรคมีองค์ 8 อย่างเต็มที่ สมบูรณ์ บริบูรณ์
เกิดการรู้แจ้งอริยสัจ ๔ อย่างถ้วนรอบเท่านั้น
จึงจะพบกับสุขแท้ ปราศจากกองทุกข์ กองกิเลสทั้งปวง
- 3
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
