30 ส.ค. 2021 เวลา 04:18 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ทำไมขวดเบียร์ถึงไม่เป็นสีใส? แล้วทำไมเหล้าไม่ใช้ขวดสีเดียวกันกับเบียร์ ทั้ง ๆ ที่เป็นของมึนเมาเหมือนกัน?
20
ขวดน้ำเปล่ามากมายมักจะถูกบรรจุในขวดใส ๆ ทำให้เราเห็นความสะอาดไร้สิ่งเจือปนได้อย่างง่ายดาย แต่เมื่อพูดถึงขวดเบียร์แล้ว น้อยมากที่จะเห็นขวดใส ๆ แบบนี้ ขวดเบียร์ในท้องตลาดที่เราคุ้นชินตาส่วนมากจะเป็นสีชา สีเขียว แทบจะไม่มีสีใสเลย
2
ก่อนที่จะพาเพลินไปหาคำตอบถึงเรื่องสีขวดเบียร์ เราจะพาย้อนกลับไปเมื่อหนึ่งหมื่นปีที่ผ่านมาแล้ว
2
ในศตวรรษที่ 17 ได้มีการค้นพบว่าขวดแก้วนั้นสามารถเก็บขวดเบียร์ได้ โดยมีประวัติเล่าว่านักบวชบางคนได้นำเอาเบียร์และไวน์ไปบรรจุไว้ในขวดแก้ว แต่กลับลืมดื่ม! o_O เมื่อมาพบขวดแก้วที่บรรจุเบียร์และไวน์ในตอนหลัง เขาจึงลองดื่มดูแล้วก็พบว่ารสชาติของเบียร์นั้นไม่ได้เปลี่ยนไปเลย
5
หลังจากนั้นจึงได้มีการนิยมบรรจุเครื่องดื่มแอลกฮอล์ไว้ในขวดแก้วมากขึ้น ในที่สุดมันก็เป็นบรรจุภัณฑ์แบบมาตรฐานในช่วงศตวรรษที่ 18 ถึงอย่างนั้น..การนำเบียร์ไปบรรจุลงในขวดแก้วก็ยังไม่ดีพอ เพราะยังมีกลิ่นและรสชาติที่เปลี่ยนไป
จนมาถึงปี 1930 นักวิทยาศาสตร์ถึงค้นพบว่าเหตุที่กลิ่นและรสชาติเปลี่ยนไปนั้นเกิดจากแสงแดด เพราะรังสียูวีได้เข้าไปทำลายกรดอัลฟ่า (Alpha acids) ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในการหมักเบียร์
3
พวกเขาจึงคิดทางแก้ด้วยการใช้ขวดที่มีสีน้ำตาล เพื่อให้สีสันของขวดช่วยปกป้องรังสียูวีเอาไว้ (มีการทดลองปริมาณของแสงผ่านขวด แก้วขวดใส ขวดสีฟ้า ขวดสีเขียว กรองแสง UV แต่ก็สู้ขวดสีชาไม่ได้เลย)
2
เพราะเครื่องดื่มพวกเบียร์และไวน์นั้นมีสารประกอบสองประเภท คือ สารประกอบฟีนอล (phenolic compound) และสารประกอบเอสเทอร์ (esters) เป็นองค์ประกอบสำคัญด้านคุณภาพของ รสชาติและกลิ่น
1
ซึ่งสารประกอบ 2 ประเภทนี้จะเกิดปฏิกิริยาและสลายตัวได้ง่ายถ้าถูกแสงแดด เหตุนี้เองจึงสามารถคงกลิ่นและรสชาติของเบียร์ไว้ได้เป็นอย่างดี
2
สีขวดยาชูกำลังและยาในโรงพยาบาล?
ซึ่งหลักการเดียวกันนี้เองในเครื่องดื่มชูกำลังจึงนิยมใช้ขวดสีน้ำตาลคล้ายกับเบียร์เช่นกัน เพราะรังสียูวีก็สามารถทำลายวิตามินที่อยู่ในขวดได้
5
เราจึงเห็นขวดสีเข้มกันเป็นประจำจนชินตาและก็เป็นเหตุผลเดียวกับที่ว่าทำไมขวดใส่ยาจากโรงพยาบาลจึงเป็นสีเหลือง/น้ำตาล เพราะมันป้องกันการเสื่อมสภาพจากแสงแดดได้ดีที่สุดนั่นเอง
1
ทำไมเหล้าไม่ใช้ขวดสีเดียวกันกับเบียร์ ทั้ง ๆ ที่เป็นของมึนเมาเหมือนกัน?
4
ดังที่กล่าวไปในข้างต้น การบรรจุเบียร์และไวน์ในขวดสีชาหรือสีเขียวนั้นก็ด้วยเหตุผลที่ในเครื่องดื่มพวกเบียร์และไวน์นั้นมีสารประกอบสำคัญด้านคุณภาพของ |รส| และ |กลิ่น| ซึ่งสารประกอบเหล่านี้จะเกิดปฏิกิริยาและสลายตัวได้ง่ายถ้าถูกแสงแดด
1
ดังนั้นจึงต้องเก็บรักษาบรรจุในขวดทึบแสง อันอาจเป็นสีต่างออกไปจากสีชาและสีเขียวก็ได้
3
แต่สำหรับเหล้าแล้ว มีสารประกอบพวกนี้น้อย เป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ผ่านการกลั่น ก็จะระเหยหรือสลายไปตั้งแต่ตอนกลั่นแล้ว สารประกอบที่ให้สีและกลิ่นที่ยังคงหลงเหลือในเหล้าก็จะเป็นพวกที่ค่อนข้างคงตัว ไม่สลายตัวได้ง่ายเมื่อถูกแสงแดด
1
(SOURCE : https://www.bloggang.com)
การเก็บจึงไม่จำเป็นต้องบรรจุในภาชนะทึบแสงนั่นเอง ดังนั้นไม่ว่าจะให้โดนความร้อนหรือแสงแดดก็จะไม่ส่งผลต่อเหล้าสักเท่าไหร่นอกจากแค่แอลกอฮอล์มันระเหยออกไปแค่นั้น (ถ้าไม่ปิดฝาขวดนะ)
นอกจากนี้ขอมอบของแถมเกี่ยวกับข้อสังเกตในเรื่องสีขวดสักเล็กน้อย สำหรับน้ำอัดลมทั้งหลายที่บรรจุในขวดสีเขียวนั้น ไม่ใช่เพราะเหตุผลดังกล่าวนี้ เนื่องจากในน้ำอัดลมไม่มีสาร phenolic หรือ ester อยู่ แต่ที่บรรจุในขวดสีเขียวนั้นก็เพื่อให้น่าดื่ม
1
(SOURCE : https://www.change.org)
เพราะน้ำอัดลมนั้นอาจไม่มีสี ถ้าบรรจุขวดใสธรรมดาก็แลดูเหมือนน้ำเปล่า ไม่น่าดื่ม แต่ที่มีเหตุผลเหมือนกันทั้งเบียร์ ไวน์และน้ำอัดลม ก็คือ การเลือกใช้ขวดสีเขียว เพราะสีเขียวให้ความรู้สึกที่สดชื่น
1
สรุปแล้ว..
เหตุผลที่ขวดเบียร์แทบไม่มีขวดสีใสเลย นั่นก็เพราะหากเราใช้ขวดสีใส ๆ การถูกแสงแดดจะทำให้รสชาติเบียร์ที่หมักบ่มไว้เปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา
3
เมื่อคนเราต้องการคงรสชาติเข้มข้นของเบียร์เอาไว้ เราจึงเลือกใช้ขวดที่มีสีสันเพื่อป้องกันไม่ให้แสงยูวีส่องเข้าไปถึง จึงสามารถคงไว้ซึ่งกลิ่นและรสชาติเดิมของเบียร์ไว้ได้เป็นอย่างดี
2
แต่ด้วยการทำการตลาดในระดับตำนาน… ทำให้คนส่วนหนึ่งในสมัยโบราณเชื่อว่า “เบียร์ขวดสีเขียวคือเบียร์ที่ดีกว่า [Best Beers are in green bottles]” ซึ่งแนวคิดนี้ท้ายที่สุดถูกล้มทิ้งด้วยการใช้วิทยาศาสตร์เรื่องแสง UV
12
ที่มา
เรียบเรียงโดย : ครูรุ้งพาเพลิน
โฆษณา