8 ก.ย. 2021 เวลา 19:45 • ประวัติศาสตร์
เรือนหมอพร
สยามนี้มีเรื่องเล่าตอนที่ 407
โดย ดร.สุวิจักขณ์ ภานุสรณ์ฐากูร
จริงแล้ว เรื่องนี้ผมพึ่งทราบมาก่อนเหมือนกัน เห็นว่าเป็นประโยชน์ จึงอยากจะนำมาเขียนเป็นบทความ เริ่มเลยนะครับ
เรือนหมอพรนั้น คือเรือนของ เสด็จเตี่ย กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ซึ่งถ้าผมไม่เคยทราบเรื่องราวมาก่อน ได้ยินชื่อ ก็ต้องเดาไปก่อนว่า อยู่จังหวัด ชุมพรเป็นแน่ เหตุเนื่องจากใช้คำว่า "เรือน" ไม่ใช่ตำหนักหรือวัง แต่ผมคิดผิด เพราะเรือนหมอพรนั้นตั้งอยู่ในกรุงเทพฯ อยู่ตรงไหนกันล่ะ
รูปวาดฝีมือตัวเอง
อยู่ในเขตมหาวิทยาลัยโนโลยีราชมงคลวิทยาลัยพระนคร ซึ่งอยู่ตรงบริเวณ นางเลิ้ง โดยแต่เดิมแล้ว เรือนดังกล่าวอยู่ในพื้นที่ของวังนางเลิ้งนั่นเอง
โดยวังนางเลิ้ง ผ่านช่วงเวลา ของการเปลี่ยนเจ้าของมาหลายครั้ง จนกระทั่ง มาเป็นมหาวิทยาลัยในปัจจุบัน ส่วนเรือน หมอพร เป็นเรือนพักของหม่อมคนหนึ่ง ในเสด็จเตี่ยกรมหลวงชุมพร
เรียนทราบว่าแต่เดิมนั้น บริเวณพื้นที่วังมีอยู่ทั้งหมด 28 ไร่ ซึ่งมีพื้นที่กว้างใหญ่มาก แต่ล่ะส่วนของวัง กรมหลวงชุมพรได้แบ่ง ให้กับหม่อมของพระองค์ได้ดูแลรักษากันเอง โดยปลูกเป็นเรือนให้
ครั้งเมื่อกรมหลวงพนะองค์สิ้นพระชนม์ พระโอรสองค์โต ก็ได้แบ่งสรรปันส่วนบริเวณพื้นที่ดิน ให้กับหม่อมแต่ละท่าน รวมถึงพื้นที่ซึ่งแต่เดิมเป็นวัง ของพระองค์ แต่เดิมก็ยังคงเป็นของตระกูล ต่อมาได้มีการขายเปลี่ยนมือ
โดยท้ายที่สุดนั้น มาเป็นของ พาณิชยการ พระนคร ซึ่งต่อมาเปลี่ยนเป็นมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ซึ่งครั้งหนึ่งในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้เสด็จ มาประกอบพิธี อนุสรณ์สถานของพระองค์ท่าน
ในหลวงได้ทรงถามว่า ในเขตวังนางเลิ้งแห่งนี้ ยังคงมี สถานที่โบราณอยู่หรือไม่ ได้รับคำตอบว่ายังมีเป็นเรือนไม้ ของหม่อมท่านหนึ่งในเสด็จในกรม
3
จะมีรับสั่งให้อนุรักษ์เรืยนหลังนั้นเอาไว้ ดังนั้นจึงเป็นไปตามพระราชประสงค์ ต่อมาเรือนดังกล่าว ได้ถูกย้ายจาก ตำแหน่งเดิมออกไป 70 กว่าเมตร เนื่องจากว่าอยู่ด้านในทำให้ตัวอาคารใหม่บดบัง ความงดงามของเรือน
ซึ่งการย้ายเรียนนั้น มิได้มีการรื้อถอนแต่อย่างใด แต่ใช้วิธีการ ยกทั้งเรือนเคลื่อนย้ายไปบนรางซึ่งจัดเตรียมเอาไว้ เป็นการย้ายเรือน แบบใหม่ ที่ไม่ทำให้เกิดความเสียหาย ทั้งยังประหยัดเวลาด้วย
โดยผมได้มีรูปภาพประกอบ มาให้ชมกันด้วยสำหรับบทความนี้ผมมีรายละเอียดเกี่ยวกับสถานที่เพิ่มเติม ดังนี้
ปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์ “เรือนหมอพร ตั้งอยู่ในพื้นที่คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร (ศูนย์พณิชยการพระนคร) ภายในจัดแสดงสิ่งของ และพระประวัติพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ อาทิ ฉลองพระองค์ชุดทหารเรือ พระมาลา อินทรธนู หีบเหล็กสำหรับเก็บข้าวของ เป็นต้น
อนึ่ง สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้จัดโครงการรางวัลอนุรักษ์ศิลปะสถาปัตยกรรมดีเด่น โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นองค์ประธานการมอบรางวัลต่อเนื่องทุกปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2525 เป็นต้นมา โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ประกอบด้วย
1. อาคารสถาบันและอาคารสาธารณะ
2. อาคารพาณิชย์
3. เคหสถานและบ้านเรือนเอกชน
4. ปูชนียสถานและวัดวาอาราม
5. ประเภทชุมชน
6. ประเภทบุคคลหรือองค์กร
อาคารเรือนหมอพร ได้รับการพิจารณาคุณสมบัติตามหลักเกณฑ์ โดยเป็นอาคารที่มีคุณค่าทางสถาปัตยกรรม มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์โบราณคดี มีการบำรุงรักษาและอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี และเป็นอาคารที่ใช้ประโยชน์อย่างกลมกลืนไปกับชีวิตและสังคมเป็นสถาปัตยกรรมที่เป็นสมบัติล้ำค่าและภาคภูมิใจของชาวพณิชยการพระนคร ตั้งแต่ในอดีต สืบต่อมาจนเป็นมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร ในปัจจุบัน
สำหรับ ผู้ที่สนใจเข้าชมพิพิธภัณฑ์เรือนหมอพร สามารถติดต่อเข้าชมได้ที่ สำนักงานคณบดีคณะศิลปศาสตร์ ชั้น 1 อาคาร 1 ม.ราชมงคลพระนคร ศูนย์พณิชยการพระนคร ได้ทุกวัน ในเวลาราชการ
โฆษณา