บ้านหลังนี้มีโครงสร้างเป็นเหล็ก เพราะเจ้าของบ้านต้องการความรวดเร็วในการก่อสร้าง และสามารถปรับเปลี่ยนให้ยืดหยุ่นไปตามการออกแบบได้มาก เลือกใช้ผนังก่ออิฐช่องลมช่วยบังแสงแดด แต่ไม่บังลม มีชายคายื่นยาวเพียงพอกับการบังแดด และยกใต้ถุนสูงช่วยให้บ้านระบายความร้อนออกไปได้เร็วที่สุด
บ้านหลังนี้เป็นของ รองศาสตราจารย์ ดร.ต้นข้าว ปาณินท์ อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นบ้านที่สร้างใหม่แทนบ้านเดิม นั่นเพราะทุกอย่างเปลี่ยนไป
“เดิมพื้นที่นี้มีบ้านหลังหนึ่งอายุ 40 ปีแล้ว อาจารย์อรศิริ ปาณินท์ แม่ของอาจารย์ต้นข้าวออกแบบไว้และต่อเติมมาเรื่อยๆ อยู่ติดกับบ้านน้องชายชื่อ กอไผ่ ซึ่งสร้างบ้านบนที่ดินที่แม่ยกให้ติดกับบ้านแม่ บ้านเดิมอยู่กันสามคน พ่อ แม่ และตัวอาจารย์ต้นข้าว พ่อเป็นศิลปิน แม่เป็นอาจารย์และสถาปนิกเช่นกัน บ้านเดิมมีต้นไม้ใหญ่หลายต้นปลูกตั้งแต่เริ่มสร้างบ้าน และเนื่องจากบ้านเดิมเป็นโครงสร้างพื้นแข็งบนดิน (Slab on Ground) และมีอายุค่อนข้างมากแล้ว ประกอบกับตัวบ้านอยู่ต่ำกว่าถนนหน้าบ้านพอสมควร และด้านหลังบ้านติดคลองเวลาฝนตกหนักๆ น้ำจะท่วมบริเวณบ้านอยู่แล้ว เมื่อน้ำท่วม เรามองเห็นปัญหาระยะยาว และเปรียบเทียบแล้วเห็นว่า ถ้าจะซ่อมแซมบ้าน วางระบบทุกสิ่งใหม่ก็ต้องใช้เวลาพอสมควร อาจพอๆ กับสร้างบ้านใหม่และมีปัญหาเรื่องที่ดินอยู่ต่ำมาก จึงตัดสินใจทำบ้านใหม่กันเลยดีกว่า"
“โปร่ง โล่ง สบาย คือสิ่งที่อาจารย์ปีหนึ่งปีสองสอนเรามาเรื่องการถ่ายเทอากาศ (Cross Ventilation) ซึ่งเป็นเรื่องจริง! อยากได้บ้านโล่งๆโปร่งๆ หายใจได้ตลอดเวลา เพราะอยากสัมผัสอากาศ ตอนหนีน้ำท่วมไปอยู่ที่ทะเลหนึ่งเดือนรู้สึกสบายใจที่มีชีวิต open air บ้าง อยากรู้สึกว่าอยู่นอกบ้านก็เหมือนอยู่ในบ้าน อยู่ในบ้านก็เหมือนอยู่นอกบ้าน จึงได้บ้านที่เป็นทางเดินเปิดโล่ง ส่วนใต้ถุนโล่งนั้นจริงๆ แล้วไม่ได้ทำหนีน้ำ เพราะถมที่ขึ้นมาสูงกว่าระดับที่น้ำท่วมแล้ว แต่อยากได้เป็นพื้นที่อเนกประสงค์สำหรับนั่งเล่น รับประทานอาหาร ทำงาน และพบปะสังสรรค์ เป็นทุกสิ่งในเวลาเดียวกัน
“ใช้โครงสร้างเหล็กเพราะว่าเร็วและ flexibleมาก ไม่เคยทำบ้านโครงสร้างเหล็กมาก่อนเลยบ้านตัวเองเป็นหลังแรก ทำแล้วชอบในความสนุกและความยืดหยุ่นของการออกแบบ รวมทั้งความเร็วในการสร้าง บวกกับความคิดที่อยากได้อะไรที่เบาและลอย โครงสร้างเหล็กตอบโจทย์เหล่านั้นได้ หนีน้ำไปเมื่อตุลาคม 2554 ย้ายเข้าบ้านใหม่ตุลาคม 2555ระหว่างที่หนีน้ำท่วมไป ก็ตัดสินใจทำบ้านใหม่และเริ่มออกแบบเลย เพราะไม่มีอะไรจะทำ เอางานไปทำก็ขี้เกียจทำ เลยออกแบบบ้านตัวเองดีกว่า เนื่องจากผู้รับเหมาและคนที่มาช่วยประสานงานให้เป็นลูกศิษย์ที่เรียนจบปริญญาโทไปแล้ว ก็มีส่วนทำให้งานเสร็จเร็วและปัญหาน้อย”
บ้านหลังนี้ยังเกิดจากการนำหลักการออกแบบทางสถาปัตยกรรมมาผสมผสานกับประสบการณ์ของอาจารย์ต้นข้าว เน้นการอยู่สบาย ไม่จำเป็นต้องเปิดเครื่องปรับอากาศตลอดเวลา ออกแบบพื้นที่อย่างพอเพียง ไม่ใหญ่ไม่เล็กเกินไป ทำให้ทุกอย่างออกมากลมกล่อมและเหมาะสมกับการใช้งานที่สุด
“ห้องนอนที่ไม่ใหญ่เกินไปทำให้เราหลับสบาย ทางเดินระเบียงไม่จำเป็นต้องกว้างมาก เพราะเราจะได้เดินสวนกันอย่างใกล้ชิด ความสูงจากพื้นถึงฝ้าก็ไม่ต้องเยอะ ทำให้รู้สึกปิดล้อมและอบอุ่น มีทางเดินกึ่งภายนอกบ้างเพื่อให้เราได้รับรู้ถึงอากาศรอบตัว ไม่ได้อยู่แต่ในห้องแอร์”
แม้อากาศจะเปลี่ยนแปลงบ่อยขึ้นทุกวัน แต่สิ่งหนึ่งที่ยังคงแน่นอนคือสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าวของประเทศไทย การเลือกใช้ผนังก่ออิฐช่องลมช่วยบังแสงแดด แต่ไม่บังลม การมีชายคายื่นยาวเพียงพอกับการบังแดด รวมถึงการยกใต้ถุนก็เป็นตัวช่วยให้บ้านระบายความร้อนออกไปได้เร็วที่สุด ลดการมีพื้นคอนกรีตแข็งกระด้างขนาดใหญ่ เพราะเป็นตัวสะสมความร้อน โดยเน้นปลูกหญ้าหรือโรยกรวดแทน ส่วนที่ปิดทึบด้วยประตูหรือหน้าต่างกระจกมีเพียงห้องนอนและห้องทำงานชั้นบนเท่านั้นส่วนทางเดินหรือระเบียงปราศจากผนังทึบเพื่อการระบายอากาศที่ดีนั่นเอง
เจ้าของ : รองศาสตราจารย์ดร.ต้นข้าว ปาณินท์
ออกแบบ : รองศาสตราจารย์ดร.ต้นข้าว ปาณินท์ และคุณธนาคาร โมกขะสมิต
อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ >> https://bit.ly/3DPeISG
เรื่อง: เอกราช ลักษณสัมฤทธิ์
ภาพ: สังวาล พระเทพ
คลังสาระความรู้เรื่องบ้านและพรรณไม้ยังมีอีกมากมาย
อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ www.baanlaesuan.com
- 24
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
