9 ก.ย. 2021 เวลา 12:43 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
สัตว์สิบขากลายพันธุ์หลุดจากอควาเรียมกระจายทั่วโลก
(เรียบเรียงโดย ธนกฤต ศรีวิลาศ จากเพจ Make a วิทย์ )
เรื่องราวนี้อาจฟังดูเหมือนพล็อตหนังสัตว์ประหลาดล้างโลกหน่อยนะ ที่สัตว์กลายพันธุ์สิบขา หน้าตาประหลาด เพิ่มจำนวนทายาทได้อย่างรวดเร็ว หลุดจากสถานที่กักขังในประเทศเยอรมนีออกมา และอาจค่อย ๆ รุกรานโลกใบนี้ ภายในช่วงเวลาไมกี่สิบปีปี สัตว์โลกจอมตะกละชนิดนี้หลายตัวอาจแพร่กระจายไปทั่วทวีปยุโรปและแอฟริกา ซึ่งถ้าเป็นแบบนั้นอาจนำพาหายนะมาสู่ระบบนิเวศและสิ่งมีชีวิตพื้นถิ่นในที่ต่าง ๆได้
2
การปรากฏกายของสิ่งมีชีวิตประหลาดชนิดนี้ เกิดขึ้นในโลกแห่งความจริงเมื่อ “กุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน ” ที่พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำแห่งหนึ่งในประเทศเยอรมนี มีการวิวัฒนาการที่ผิดปกติทำให้มันสามารถเพิ่มจำนวนลูกหลาน และแพร่กระจายออกไปได้อย่างรวดเร็ว ไม่ต่างจากการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งตัวร้ายในร่างกายมนุษย์ และมันหลุดออกมาสู่สิ่งแวดล้อมในปี ค.ศ. 1995
กุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน (Marbled crayfish) เป็นสัตว์เปลือกแข็งที่สามารถสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศได้ โดยพวกมันสามารถวางไข่ที่ไม่ได้ปฏิสนธิ แล้วให้กำเนิดลูกที่มีลักษณะทางพันธุกรรมแบบเดียวกับมันเป๊ะ ๆ ได้เรื่อย ๆ
5
กุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน (Marbled crayfish) ที่มา : Wikipedia
พวกมันเป็นสัตว์กินง่าย ไม่ว่าจะเป็น ใบไม้เน่า หอยทาก หรือลูกปลาตัวเล็ก ๆ กินได้หมด ทำให้มันกลายเป็นสัตว์รุกรานร้ายแรง ที่สหภาพยุโรปต้องทำการแบนสิ่งมีชีวิตชนิดนี้ มิให้มีการซื้อขาย แจกจ่าย เก็บรักษา หรือปล่อยสู่ธรรมชาติ แต่นักพันธุศาสตร์จากศูนย์วิจัยมะเร็งเยอรมัน สนใจกุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน อย่างมาก เพราะพวกเขาเชื่อว่าการศึกษา DNA พวกมันอาจทำให้เกิดการเชื่อมโยงองค์ความรู้ไปถึงต้นตอ DNA ในร่างกายมนุษย์ที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็ง การศึกษาของนักวิจัยกลุ่มนี้พบยีนกว่า 21,000 ยีน บนสาย DNA ที่ยาว 3.5 พันล้านรหัสเบส ทำให้งานวิจัยของพวกเขาได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร Nature Ecology & Evolution
2
จากการศึกษากุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน พบหลักฐานว่ามันมีโครโมโซม 3 ชุด ชุดละ 92 โครโมโซม ซึ่งแตกต่างจากสิ่งมีชีวิตอื่นส่วนใหญ่ที่มีเพียง 2 ชุด โดยทีมนักวิจัยระบุได้ว่ากุ้งเครย์ฟิชลายหินอ่อน เกิดขึ้นจากสายพันธุ์ต้นตอสองสายพันธุ์ที่มาจากคนละที่ มาผสมพันธุ์กันในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ ซึ่งไม่มีทางเกิดขึ้นได้เองในธรมชาติ แต่ทุกวันนี้กลับมียีนของมันกระจายอยู่ในธรรมชาติ ทุกพื้นที่ทั่วโลกm
6
ที่มา : ALAMY
สิ่งที่สำคัญกว่าต้นกำเนิดของพวกมันก็คือ ลูกหลานของพวกมันเจริญเติบโตได้ดีในแหล่งน้ำจืดที่มีสภาพแวดล้อมที่แตกต่างหลากหลาย ทั้งในแง่อุณหภูมิ ความเค็ม หรือความเป็นกรด
แม้ว่าพวกมันควรจะเสียเปรียบ ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมเพื่อปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ใหม่ ๆ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นนี้ก็พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า สัตว์ชนิดนี้มีความสามารถในการปรับตัว และขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว เหตุผลสำคัญอาจมาจากการมีโครโมโซมสามชุดซึ่งหลากหลายมากเพียงพอในการปรับตัวให้เข้ากับสภาวะต่าง ๆ (อ้างอิงจากหนอนตัวกลมชนิดหนึ่ง ที่มีโครโมโซมสามชุดและสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ และประสบความสำเร็จในการแพร่พันธุ์อย่างมาก)
น่าสนใจที่สัตว์ชนิดนี้อาจเป็นทั้งประโยชน์ต่องานวิจัยด้านมะเร็ง แต่อาจกลายเป็นโทษกับระบบนิเวศของโลกได้
1
โฆษณา