8 ต.ค. 2021 เวลา 03:00 • สัตว์เลี้ยง
SUS: เเมลงปอกำลังวิวัฒนาการตัวเอง ลดสีสันบนปีก
เพื่อเอาตัวรอดจากวิกฤตโลกร้อน
อนาคตในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า เราอาจจะไม่ได้เห็นสีสันอันสวยงามและแสนฉูดฉาดบนปีกแมลงปออีกแล้ว เนื่องจากสายพันธุ์นี้กำลังวิวัฒนาการสีสันลงให้เหลือน้อยที่สุด เพื่อเอาตัวรอดจากวิกฤตโลกร้อน
ลดสีสันเพื่อลดอุณหภูมิในร่างกาย
นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ค้นพบว่าสีของปีกแมลงปอหลายสายพันธุ์ที่พบในสหรัฐอเมริกากำลังค่อยๆ ซีดจางลงเรื่อยๆ ซึ่งเมื่อตรวจสอบโดยละเอียดจะเห็นการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างเม็ดสีที่ยังเชื่อมโยงกับอุณหภูมิของประเทศที่พบคลื่นความร้อนบ่อยขึ้นจากวิกฤตการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
เรื่องนี้เปรียบได้กับเสื้อผ้าที่เราสวมใส่ หากเราใส่เสื้อสีเข้มในวันที่แดดจ้า เราก็จะรู้สึกร้อนมากกว่าการเลือกใส่เสื้อสีอ่อนออกจากบ้าน
ปีกแมลงปอก็เช่นกัน สีสันที่อยู่บนปีก ยิ่งเข้มมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำให้อุณหภูมิร่างกายของแมลงปอร้อนมากยิ่งขึ้น ซึ่งในอดีตเคยมีการศึกษาพบว่าในภูมิภาคที่อากาศหนาวเย็น ปีกของแมลงปอจะมีสีเข้มมากกว่าแมลงปอที่อยู่ในเขตร้อน
แต่งานวิจัยใหม่นี้ ได้บอกอีกด้านว่า สิ่งมีชีวิตกำลังเปลี่ยนไปในโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลง (ไปในทางที่ไม่ดี)
ในวันแดดแรงร้อน – เม็ดสีปีกที่มีความเข้มจะเพิ่มอุณหภูมิร่างกายของแมลงปอได้ถึง 2 องศาเซลเซียส ทำให้เนื้อเยื่อของปีกถูกทำลาย และนำไปสู่จุดจบของชีวิต
อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงนี้เกิดขึ้นกับแมลงปอเพศผู้เท่านั้น ยังไม่พบการเปลี่ยนแปลงในกลุ่มแมลงปอเพศหญิง ซึ่งนักวิจัยสันนิษฐานว่าฝ่ายชายมักใช้ชีวิตโลดโผนกว่าฝ่ายหญิงที่ชอบหลบอยู่ใต้ร่มเงาใบไม้ – แต่ก็ยังต้องพิสูจน์ต่อไปว่าจะจริงเท็จแค่ไหน
สีสันที่น้อยลงทำให้หาคู่ยากยิ่งขึ้น
มากกว่าสุนทรียภาพของมนุษย์ที่เฝ้าเชยชมการแต่งแต้มเฉดสีของธรรมชาติ การวิวัฒนาการสีสันบนปีกอาจเป็นเพียงช่วงทดเวลาบาดเจ็บสั้นๆ ของเผ่าพันธุ์แมลงปอเท่านั้น
สีสันของปีกแมลงปอนั้นหากเปรียบกับมนุษย์เราก็คงไม่ต่างกับหน้าตา คารม อุปนิสัย ซึ่งเป็นสิ่งที่มีไว้เพื่อดึงดูดเพศตรงข้าม
ในมิติของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ สีสันคือคุณอนันต์ในฐานะองค์ประกอบของการสร้างชีวิต หากไร้ซึ่งสีสันเหล่านั้นแล้ว ปฏิสัมพันธ์แห่งรักก็จะไม่เกิดขึ้น
เพราะสีและลวดลายบนปีกคืออัตลักษณ์ของสายพันธุ์
นักวิจัยมองว่าวิวัฒนาการนี้อาจทำให้อัตราการสืบพันธุ์ของแมลงปอลดลง หรือในบางกรณีอาจทำให้แมลงปอเกิดสับสนจนหันไปสืบพันธุ์ข้ามสปีชีส์ ซึ่งก็เป็นเรื่องปกติทั่วไปที่เคยเกิดขึ้นมาแล้ว แต่การศึกษาพบว่าเซ็กส์ข้ามสายพันธุ์ (กรณีของแมลงปอ) อัตราการเจริญเติบโตนั้นมีแนวโน้มในทางลบมากกว่าบวก
สีบนปีกนอกจากมีไว้เรียกคู่ ยังช่วยเรื่องการพรางตัวให้กลมกลืนไปกับสภาพแวดล้อม ให้สามารถมีชีวิตอยู่รอดได้อย่างปลอดภัย
ถ้าแมลงปอหายไป
แมลงปอเป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ กระจายตัวอยู่แทบทุกทวีปบนโลกยกเว้นเขตแดนแอนตาร์กติกา หลักฐานทางฟอสซิลพบว่าแมลงปอเป็นสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์อาศัยอยู่บนโลกเรามาตั้งแต่เมื่อ 300 ล้านปีก่อน
แม้ผลกระทบยังมาไม่ถึง แต่เราไม่ควรมองข้าม และควรคิดแก้ไขเสียแต่เนิ่นๆ หากแมลงปอลดจำนวนลงเพราะเหตุจากวิวัฒนาการ จะส่งผลต่อภูมิคุ้มกันโรคระบาดตามธรรมชาติมาสู่คนเรา
แมลงปอมีบทบาทสำคัญในการควบคุมแมลงศัตรูพืชและแมลงที่สร้างความรำคาญ หรือนำโรคมาสู่คนและสัตว์เลี้ยง เช่น ยุง ริ้น แมลงหวี่ และแมลงวัน
ขณะเดียวกัน ตัวอ่อนแมลงปอยังสามารถบ่งชี้ถึงคุณภาพน้ำในธรรมชาติ เพราะตัวอ่อนจะอาศัยอยู่เฉพาะในแหล่งน้ำที่สะอาดเท่านั้น
หากเราไม่พบเห็นแมลงปอหรือเห็นน้อยลง ก็สันนิษฐานได้ว่า แหล่งน้ำใกล้บ้านของเรานั้นสกปรกเต็มทีแล้ว
และนี่ก็คือเหตุผลของเรื่องราวน้อยนิดมหาศาลจากแมลงปอ ที่เรานำมาเล่าสู่กันฟัง
อ้างอิง:
CNN. Dragonflies are losing their wing color because of climate change, study shows. https://cnn.it/3wvvdyu
School Of Bugs. The Color of Dragonflies – Blue, Black, Orange and Many More! https://bit.ly/3k804hR
โฆษณา